
"Të dashur/a lexues/e,
Po ju shkruan dikush që merret me paranë përditë. Kam vite që punoj me sipërmarrës, menaxherë, njerëz me paga të mira, e njerëz që mezi mbyllin muajin. Kam parë çdo lloj buxheti, çdo truk kursimi, çdo mënyrë për të mbajtur frymën gjallë ekonomikisht. Por, për herë të parë në shumë vite, po ju them me sinqeritet: nuk e kuptoj si po ia dilni ju që jetoni vetëm, me një të ardhur, në këtë Shqipërinë tonë sot.
Çdo ditë dëgjoj lajmet të thonë se “ekonomia po përmirësohet”. Por pyetja është: për kë? Se çmimet vetëm rriten, qiratë në Tiranë janë bërë më të frikshme se hipotekat, dhe shporta e ushqimeve bazë duket sikur përditë vendos ndonjë zero më shumë në fund të faturës. Pagat, nga ana tjetër, s’kanë ndonjë ritëm për t’u mburrur. Në letra mund të duket sikur jemi në rrugën e duhur, por realiteti që shoh unë në njerëz është lodhje, ankth dhe një ndjesi e fortë që sado të punosh, sërish s’është e mjaftueshme.
Kam besuar gjithmonë se me planifikim të mirë mund të përballosh çdo situatë. Por këtë herë, as buxheti më perfekt nuk të shpëton nga fakti që gjithçka është bërë e papërballueshme. E them si profesioniste: po jetojmë në një periudhë ku një e ardhur nuk mjafton më. Dhe për shumë prej jush që nuk keni një partner apo ndihmën e prindërve, është një luftë e vërtetë për të mbajtur kokën mbi ujë.
Dikur, të ishe e pavarur, të kishe shtëpinë tënde, ishte një shenjë force dhe vetëbesimi. Sot, shpesh është një luks që paguhet me stres, orë shtesë dhe ndonjë darkë të humbur me miqtë sepse “duhet kursyer”. Dhe më dhemb ta them, por nuk është më çështje vullneti apo disipline. Është çështje realiteti. Në këtë ekonomi, shumë njerëz të kujdesshëm financiarisht po rrëzohen nën peshën e shpenzimeve që s’kanë më logjikë.
Nuk ka turp të jetosh me prindërit. Nuk ka turp të ndash një apartament me një mik. Nuk ka turp të thuash: “s’e përballoj dot vetëm”. Ka një lloj krenarie të lodhshme, ajo që të bën të duash të tregosh që ia del vetë.
E ndiej çdo ditë te njerëzit që vijnë më kërkojnë këshilla. Një vajzë studente që fiton 600 mijë lekë të vjetra në muaj më tregon se, pas qirasë, faturave dhe ushqimit, i mbeten në më të mirën e rasteve 100 mijë lekë për çdo gjë tjetër. Një djalë i ri prapë më tha se ka filluar të punojë dhe natën për të blerë një makinë për veten e tij. Dhe shumë prindër më rrëfejnë se fëmijët e tyre, të diplomuar, janë kthyer në shtëpi sepse nuk mund ta përballojnë jetesën e pavarur.
Të gjitha këto nuk janë shembuj për t’u keqardhur, janë realiteti i një gjenerate që po punon më shumë se kurrë, por po fiton më pak se çfarë i duhet për të jetuar normalisht. Ndoshta është koha që ta pranojmë se nuk ka asgjë të keqe t'i bashkosh burimet, të ndash qiranë, të ndihmosh e të ndihmohesh. Nuk është fare dështim.
E di që s’është ndonjë letër që të jep shpresë, por ndoshta është për t'i dhënë dikujt qetësi, për të kuptuar se nuk je vetëm. Nëse ndihesh sikur çdo muaj sikur s’po ia del dot, nuk je as i/e paaftë, as i/e papërgjegjshëm/me. Është sistemi që po të lodh. Dhe në disa raste, mënyra më e mençur për të qenë i/e fortë është të thuash: “Nuk ia dal dot vetëm për momentin.” S'ka asgjë të keqe.
Ndoshta kjo letër nuk do të ndryshojë asgjë, por e ndjeva ta shkruaj. Sepse edhe për mua, që merrem me paranë gjithë ditën, është bërë e vështirë të shpjegoj me logjikë se si mund të mbijetojë një person me një burim të vetëm të ardhurash në këtë realitet. E vetmja gjë që më ngushëllon është që pavarësisht gjithçkaje, shoh te shumë prej jush një forcë që s’mund ta llogaris me asnjë formulë financiare. :)" - shkruar për Anabel nga një eksperte e financave personale (që ndonjëherë harron llogaritë dhe pyet me të drejtë: “Po si po ia dilni, o njerëz?”).




