Lifestyle

Dieta mesdhetare mund të ulë rrezikun e demencës me një të katërtën, sugjeron studimi

Dieta mesdhetare mund të ulë rrezikun e demencës me një
Foto: SolStock/Getty Images/iStockphoto

Një dietë mesdhetare me arra, ushqim deti, drithëra dhe perime mund të ulë rrezikun e demencës me pothuajse një të katërtën, sipas hulumtimeve që mund të hapin rrugën për trajtime të reja parandaluese.

Të dhënat sugjerojnë se ngrënia e shumë ushqimeve me bazë bimore mund të ketë një "efekt mbrojtës" kundër demencës, pavarësisht nga rreziku gjenetik i një personi.

Autorja e studimit Janice Ranson, një studiuese në Universitetin e Exeter, tha: “Gjetjet nga ky studim i madh i bazuar në popullatë nënvizojnë përfitimet afatgjata të shëndetit të trurit nga konsumimi i një diete mesdhetare, e cila është e pasur me fruta, perime, drithëra dhe yndyrna të shëndetshme.”

Raporti, i publikuar në revistën BMC Medicine, bazohen në të dhënat nga më shumë se 60,000 individë nga Biobank në Mbretërinë e Bashkuar, një bazë të dhënash në internet të të dhënave mjekësore dhe të stilit të jetesës nga më shumë se gjysmë milioni britanikë.

E konsideruar prej vitesh si dieta më e mirë në botë, dieta mesdhetare u prezantua për herë të parë në vitin 1993 bashkë me piramidën e saj ushqimore. Nuk ka një listë fikse me produkte, sepse çdo rajon i detit Mesdhe e përshtat atë në bazë të traditës gastronomike.

E përbashkëta e rajoneve të Mesdheut, ku këtu bën pjesë edhe vendi ynë, është gama e gjerë e ushqimeve: perime, fruta, fara, drithëra, vaj i ullirit, kosi, djathi, peshku, vezët dhe vera. Sekreti i dietës mesdhetare qëndron te freskia e ushqimeve; ato duhet të jenë bio dhe të sezonit. Dieta mesdhetare lejon në sasi të vogla mishin dhe ëmbëlsirat dhe shoqërohet gjithnjë me aktivitet fizik.

Dieta mesdhetare është më tepër një stil jetese sesa një dietë e mirëfilltë. Në vijim gjeni një guidë të thjeshtë:

- Çdo ditë fruta dhe perime të stinës.
- Çdo ditë drithëra integrale (grurë, misër, oriz, tërshërë, elb), fasule, thjerrëza, qiqra.
- Dy deri në tre herë në javë duhet të konsumoni peshk dhe prodhime deti.
- Duhet të keni pjesë të dietës suaj ushqimore arrat, bajamet, susamin, farat e kungullit dhe erëzat si rigoni, rozmarina, trumza etj.
- Mish i kuq dhe ëmbëlsira  duhet të jenë në sasi të vogla.
- Përdorimi i vajit të ullirit.
- Konsumi i kontrolluar i verës së kuqe dhe çajrave bimorë.
- Aktiviteti fizik.

REELS

25 Days of Mystery nga @unsolvedcrimes.al është aventurë, mister dhe atmosferë festive në një paketë të vetme! Një advent krejt ndryshe me 25 zarfa dhe një histori që të kuriozon çdo mëngjes me një provë të re. 🎁 Dhurata perfekte për Secret Santa, çiftet, familjet, adhuruesit e mistereve dhe të gjithë ata që duan pak më shumë emocion këtë dhjetor. ℹ️ Për më shumë informacion, linkun e gjeni në stories / highlights.

Magjia e festave vjen në përmasa të reja! 🎄✨ @hisense.albania prezanton televizorin e parë në botë RGB MiniLED 116” – aty ku inovacioni tejkalon çdo pritshmëri. 📺 Ky model revolucionar shënon një hap të madh drejt së ardhmes së përvojës vizuale në shtëpi, me teknologji që rrit standardet dhe e çon pamjen në një tjetër nivel. ℹ️ Më shumë informacion në stories / highlights.

Për herë të parë në Shqipëri brandi StylPro 💕! Një brand britanik 🇬🇧 inovativ që sjell zgjidhje teknologjike për kujdesin e bukurisë, duke adresuar problematika të përditshme në mënyrë të thjeshtë dhe efektive. @skin.care.albania

Vedat Ademi ka dyzimin e çdo prindi emigrant

Ema Andrea ndau disa reflektime të sinqerta të një nëne për fëmijën e vet, të mbushura me “më fal” e “faleminderit”, duke shprehur përgjegjësi për shqetësimet që mund t’i ketë shkaktuar së bijës. Duke folur për një moment të vështirë në jetët e të dyjave, Ema Andrea falenderoi në mënyrën më prekëse shpëtimtaren e saj, Sarën: “Dhe fjala jote që do të mbart derisa t’i fik sytë në këtë jetë, është e një nate, ku mua më dukej shumë bukur të fluturoja, jo për me i hap sytë, dhe ti the: ‘O ma, akoma s’ke fjetur?’ Unë jam sot këtu me ty prej asaj fjale dhe doja të të thosha, që ta mbyll se…Zoti më dha jetën, ti më mësove ta dua jetën. E midis Zotit edhe teje, unë të zgjedh ty.”

Hapi i parë drejt ëndrrave të mëdha nis këtu! ✨ Më 6 dhjetor, @integral.albania sjell eventin më të rëndësishëm të vitit për arsimin ndërkombëtar. Zbulo mundësi të reja studimi jashtë vendit dhe ndërto të ardhmen që ke ëndërruar. 📚 ℹ️ Për detaje të plota mbi eventin, vizito linkun në stories / highlights.

Konkurrentja e BBVK, Dolce, futet tek shtepia e Grande Fratello

🤔 Ç’mendim keni për këtë deklaratë?

Let the magic begin 🪄🎄 Anabel Advent Calendar ka çdo ditë një surprizë, deri në prag të 2026! 🎅🤫

Dafina Zeqiri i jep lamtumirën e fundit Shpat Kasapit

Mediterranean diet can cut dementia risk by a quarter, study suggests

Dieta mesdhetare mund të ulë rrezikun e demencës me një
Photo: SolStock/Getty Images/iStockphoto

A Mediterranean diet of nuts, seafood, whole grains and vegetables can cut the risk of dementia by almost a quarter, according to research that could pave the way for new preventative treatments.

The data suggest that eating more plant-based foods may have a "protective effect" against dementia, regardless of a person's genetic risk.

Study author Janice Ranson, a researcher at the University of Exeter, said: "Findings from this large population-based study highlight the long-term brain health benefits of eating a Mediterranean diet, which is rich in fruit, vegetables, whole grains and healthy fats.”

The report, published in the journal BMC Medicine, is based on data from more than 60,000 individuals from the UK Biobank, an online database of medical and lifestyle data from more than half a million Britons.

Considered for years as the best diet in the world, the Mediterranean diet was first introduced in 1993 along with its food pyramid. There is no fixed list of products, because each Mediterranean region adapts it based on its gastronomic tradition.

The commonality of the Mediterranean regions, of which our country is a part, is the wide range of foods: vegetables, fruits, seeds, cereals, olive oil, yogurt, cheese, fish, eggs and wine. The secret of the Mediterranean diet lies in the freshness of the food; they must be organic and in season. The Mediterranean diet allows small amounts of meat and sweets and is always accompanied by physical activity.

The Mediterranean diet is more of a lifestyle than an actual diet. Below is a simple guide:

- Seasonal fruits and vegetables every day.
- Every day whole grains (wheat, corn, rice, oats, barley), beans, lentils, chickpeas.
- You should eat fish and seafood two to three times a week.
- Nuts, almonds, sesame, pumpkin seeds and spices such as oregano, rosemary, thyme, etc. should be part of your diet.
- Red meat and sweets should be in small quantities.
- Use of olive oil.
- Controlled consumption of red wine and herbal teas.
- Physical activity.