Pas një eksperience të gjatë në realizimin e dokumentarëve të ndryshëm, si “ Seeking Magic”, “The Kingdom of Coal”, “Laleh”, apo filmave me metrazh të shkurtër si “Kofja e Zbrazët” dhe “She Comes in Spring”, regjisorja dhe skenaristja Antoneta Kastrati e sfidoi veten me një film me metrazh të gjatë. Momentalisht “Zana” është filmi më i përfolur në kinematë e Kosovës, me mbi 2000 bileta të shitura brenda pak ditësh.
Filmi, i mbështetur nga Qendra Kinematografike e Kosovës dhe Qendra Kinematografike e Shqipërisë, u shfaq për herë të parë në Toronto International Film Festival dhe është i përzgjedhuri i Kosovës për të konkurruar në çmimet Oscars.
“Zana” i vendos ngjarjet në një fshat të Pejës, ku një grua me emrin Lume (Adriana Matoshi) përballet me tmerret e post-luftës në Kosovë, teksa tenton të mbesë shtatzënë, një dekadë pasi humbi fëmijën e vetëm. Lumja dhe bashkëshorti i saj (Astrit Kabashi) vendosin të gjejnë shkakun se ç’e shkakton shterpësinë e saj.
E dëshpëruar për një fëmijë, Lumja braktis mjekësinë moderne dhe vendos t’i drejtohet asaj popullore, ku i nënshtrohet ritualeve të ekzorcizmit për të larguar magjinë e zezë, që thuhet se është arsyeja pse ajo nuk bën dot fëmijë.
Subjekti i “Zana” risjell tmerret e së kaluarës që reflektohen në portretin e protagonistes (Adriana Matoshi). Regjisorja Kastrati u shpreh në një intervistë se “filmi është një reflektim personal mbi të kaluarën”.
Shtojmë se roli i Lumes është roli më i vështirë i Matoshit, një nga aktoret shqiptare me aftësi të jashtëzakonshme për t’u futut në lëkurën e personazhit, njëkohësisht fituese e shumë çmimeve prestigjoze.
Për të sjellë një rol të tillë në mënyrën më natyrale të mundshme, aktorja xhiroi për muaj me radhë në temperatura nën 29 gradë Celcius. Në një intervistë për “Oxygen”, Adriana u shpreh: “Te filmi ‘Zana’ kam pasur një ndër rolet e mia më të vështira deri tani. Kam rolin e një nëne që humb fëmijën gjatë luftës dhe përballet me pasojat e pasluftës, me ankthe dhe ëndrra. Ishte i vështirë sepse është rol i rëndë. Skenat gjithashtu kanë qenë të vështira për t’u përjetuar si aktore. Kam xhiruar në dimër, tepër ftohtë, kemi xhiruar në një fshat të Pejës, natën. Kam hyrë në ujë ku përreth kishte vetëm akull. Më digjnin gishtat nga akulli. Xhiroja nën praninë e mjekut. Të mos flas sa i vështirë ishte roli për t’u përjetuar. Duhet të përqëndrohesha dhe të hyja në rol me shpirt që më vonë publiku ta besonte.”
Të kontaktuar nga Anabel, faqja zyrtare e promovimit të filmit në Facebook konfirmoi se së shpejti "Zana" do të jetë edhe në kinematë vendase.
