Dje, teksa u hidhnim një sy kronikave në vend, na tërhoqi vëmendjen historia e një gruaje 74-vjeçare, e cila refuzon të dalë në pension. Vera Çela, mësuese e matematikës në ciklin 9- vjeçar, u shpreh për Top Channel nuk është aspak gati për të hequr dorë nga profesioni i saj. Përkundrazi, as nuk ka në plan ta bëjë!
“Do të vazhdoj të punoj sa të kem fuqi. Për mua, të jetosh do të thotë të punosh dhe më duket sikur unë kontribuoj me mënyrën time të punës, aq sa kam mundësi… Pak, pak, aq sa mundem dua t’i shërbej këtij vendi, këtyre fëmijëve që nesër do të jenë e ardhmja.”
Fillimisht për ta sqaruar nga ana ligjore, në ligjin nr.7703 “Për Sigurimet Shoqërore në Republikën e Shqipërisë” shkruhet se “personat e siguruar kanë të drejtë për pension pleqërie të plotë në moshën 65 vjeç burrat dhe 60 vjeç gratë, pasi të kenë plotësuar 35 vjet sigurim”. Gjithashtu në një tjetër pikë sqarohet se “i siguruari, i cili ka plotësuar kushtet për pension pleqërie të plotë, sipas neneve 31 e 92 të po të njëjtin ligj, merr shtesë në masën 0,34% të pensionit të plotë, për çdo muaj që vazhdon të punojë dhe që paguan kontribute”.
Pra, nëse supozojmë që mësuesja ka plotësuar kriteret për pensionin e pleqërisë në moshën 60-vjeçare, ka rreth 14 vite (ose diçka më pak) që ushtron profesionin e mësuesisë.
Ndonëse është një rast frymëzues për ta parë profesionin në një tjetër këndvështrim, sigurisht që ka edhe një anë tjetër të medaljes, për fat të keq aspak frymëzuese. Fill sapo rasti u bë publik, në Revista Anabel në Facebook nuk qenë të paktë ndjekësit që u shprehën kundër një vendimi të tillë për dy arsye kryesore, paçka se theksonin respektin për mësuesen e ciklit 9-vjeçar.
Arsyeja e parë lidhet me stresin e vazhdueshëm të mësuesve dhe ndryshimin e kapacitetit të trurit me rritjen në moshë.
Në vitin 1974, psikologu Herbert Freudenberger ishte i pari që përdori termin “burnout”, i cili ka të bëjë me “rënien e motivimit, përkushtimit dhe dëshirës për të punuar si pasojë e faktorëve të ndryshëm". Shkencëtarja Esther M. Sternberg, autore e librit “The Balance Within: The Science Connecting Health and Emotions” thekson se mësuesit dhe infermierët janë më të rrezikuarit nga “burnout”. “Mësuesit dhe infermierët përballen çdo ditë me situata të ngarkuara në punën e tyre. Stresi kronik ndikon në trurin e tyre dhe cilësinë në punë.”
“Profesioni i mësuesit është ndër më të lodhshmit. Dhe truri i shkretë bie me kalimin e moshës. Të drejtën për të dalë në pension shumë zysha mezi e kanë arritur, me shumë luftë me institucionet dhe shtetin dhe kjo ka shumë arsye. Shteti shkon me planifikim. Ikin të vjetrit, vijnë të rinjtë. Kjo është jeta.” - shkruan një ndjekës.
Arsyeja e dytë lidhet me punësimin e mësuesve të rinj, të cilët janë më të përditësuar me të rejat më të fundit të procesit të mësimdhënies falë teknologjisë, praktikave të reja të të mësuarit dhe jo vetëm.
“Zysha është për t’u marrë shembull për energjinë që ka, por është e drejtë që t’ia lërë vendin dikujt tjetër. Ka punuar gjithë jetën dhe ka të drejtën e pensionit, por edhe dikush që ka mbaruar studimet ka të drejtën për një vend pune.”
“Faleminderit shumë që punon, por më për nder ta dijnë nëse i liron vendin një të riu ose të reje. Ke punuar boll. Gëzo pensionin. Nëse do të punosh, puno pa pagesë.”
“Bëj kurse private dhe dëshirës së mësuesisë mos ju ndaj, lëri vendin një brezi të ri që të mos dalë në protestë[...].”