English
Health

Ç’është OCD dhe si ta kuptoni që vuani edhe ju

Ç’është OCD dhe si ta kuptoni që vuani edhe ju

Shkruar nga Megi Kociaj, e cila ka mbaruar studimet për Neuroshkencë në King’s College, Londër dhe është themeluese e blogut @BananaDitar. “Studimi i trurit ka ardhur si pasojë e kuriozitetit tim për njeriun, kur është mirë dhe kur nuk është mirë si mund ta zgjidhnim,” tregon ajo për Anabel.

Obsessive compulsive disorder – Çrregullimi obsesiv-kompulsiv 

Unë njoh disa njerëz me OCD dhe më lini t’ju them që janë fantastikë;nga njerëzit më të zgjuar, më të sinqertë dhe të drejtpërdrejtë që kam patur kënaqësinë të takoj. Ndonjëherë nga lufta e vazhdueshme që kanë për të qetësuar dhe ulur xhirot e trurit të tyre, duken të pasjellshëm apo vulgarë.

Ç’është OCD dhe si ta kuptoni që vuani edhe ju

PËRKUFIZIMI, TREGUESIT DHE SIMPTOMAT

Në anglisht vetë emri shpjegon çrregullimin,por përshtatja mjekësore në shqip l ëpër të dëshiruar. Prandaj si fillim dua ta shpjegoj fjalë për fjalë ç’do të thotë. 

Obsessive – të paturit e një mendimi/ndjenje të vazhdueshme dhe pa shkëputje 

Compulsive – të paturit e një mendimi/ndjenje që duket e pafrenueshme, e papërmbajtshme 

Disorder – Çrregullim 

OCD është një çrregullim gjerësisht heterogjen që përbëhet nga një sërë simptomash, prandaj vazhdon të jetë e vështirë studimi dhe diagnoza objektive, pra ajo e mbështetur në skanera të trurit apo teste laboratori, dhe jo ajo gjysmë objektivja nga doktorët me listën e tyre. 

Megjithatë kërkuesit kanë gjetur 5 dimensione kryesore: 

1. Të ndjerit përgjegjës kur dikush lëndohet; mendimi se është faji juaj apo ju mund ta kishit parandaluar;

2. Të qenurit i/e fiksuar pas simetrisë, rregullit dhe ritualeve në lidhje me numrat;

3. Të qenurit i/e fiksuar pas pastërtisë, larjes dhe ritualeve të pastrimit;

4. Të ndjerit neveri për mendimet tuaja në lidhje me dhunën, seksin dhe fenë;

5. Të mbledhurit e shumë ‘rraqeve’, për t'i patur ose për t'i bërë koleksion.

Është tepër e vështirë për te jetuar me këto 'fiksimet’ e mësipërme. Për t'u diagnostikuar me OCD nuk mjafton të keni një apo dy nga ato dhe ti përjetoni ndonjëherë. Në vetvete ky çrregullim të ndryshon jetesën plotësisht, të merr kohë ku fiksimet mund të zgjasin 11 orë rresht dhe kërkon vëmendje të vazhdueshme.

Ç’është OCD dhe si ta kuptoni që vuani edhe ju

SHKAKU  

1. Gjenetike 

Studimet tregojnë që faktorët gjenetikë janë përgjegjës për 27 deri në 47% të rasteve. Pra, nëse dikush në familje ka OCD, ka shanse që ta kalojë te gjeneratat e ardhshme. 

2. Mjedisore 

Pjesa e mbetur, 53 deri ne 73% e rasteve besohet të shkaktohet nga mjedisi. Këto përfshijnë ndryshime të mëdha dhe stresuese në përditshmëri. Mendohet që OCD është progresive në çastin që shfaqet, pra rritet gradualisht me kohën. Prandaj është e rëndësishme të trajtohet sa më shpejt të jetë e mundur kur çrregullimi është më i vogël. Lajmi i mirë është që vetëm 2-3% e njerëzve me OCD e kanë OCD përjetë. Pjesa tjetër mendohet se zbutet me kohën deri në zhdukje. 

Ç’është OCD dhe si ta kuptoni që vuani edhe ju

TRAJTIMET

1. Ilaçet (terapia farmakologjike) 

Mendohet që seratonina, një neurotransmitor njohur dhe si 5-HT, ndikon në OCD. Por njëkohësisht seratonina është e përfshirë në një sërë çrregullimesh të tjera psikologjike dhe ndikon në disa struktura në tru. Megjithëse lidhja midis seratoninës dhe OCD vazhdon të jetë hipotetike, ilaçet në treg sulmojnë pikërisht këtë sistem. Fatkeqësisht ndihmojnë vetëm 1/3 e njerëzve me OCD, tregues tjetër ky që seratonina s’funksionon vetëm. 

Ka patur sugjerime për neurotransmitorë të tjerë si për shembull glutamina dhe dopamina. Për momentin ilaçet që targetojnë këto neurotransmitorë dhe sistemet e tyre janë më pak të preferuara nga doktorët dhe pacientët.

2. Terapia psikologjike 

I vetmi trajtim psikologjik që ka patur mbështetje empirike (me prova, jo vetëm teori) është terapia tip CBT me dy kahe: ekspozimin dhe parandalimin e reagimit. 

Ekspozimi: kur personi ekspozohet në mënyrë të vazhdueshme për një kohë të gjatë me një stimul që i shkakton ankth apo shtysën për të kryer ritualet fiksuese. 

Parandalimi i reagimit: kur personi ndalon veten nga të kryerit e fiksimeve të tij. 

Qëllimi i kësaj terapie është t’i bëjë me dije personat me OCD që fiksimet apo ankthi i tyre nuk vazhdon përgjithmonë dhe shmangia e vetëdijshme që përpiqen ti bëjnë fiksimeve të tyre cdo ditë, nuk është e nevojshme. 

Të vëna përballë, duket se CBT është më efikase se ilacet kur jepen veç e veç. Nëse jepen bashkë, rritet efekti që kanë për të ulur simptomat.

 Ç’është OCD dhe si ta kuptoni që vuani edhe ju

#KeshillateMegit

Për ju me OCD:

Ndihma e vetes është sugjerimi im parësor për cdo përballje me çrregullime të ngjashme. 

Specifikisht për ata me OCD do sugjeroja:

1. Bëjini foto apo video gjithçkaje që ju provokon fiksimet

Për shembull, bëjini foto derës së mbyllur apo sobës së fikur. Kur t’ju kujtohet dera gjatë ditës, shihni foton dhe flitini vetes se është thjesht një fiksim dhe gjithçka është në rregull. 

2. Planifikoni një hapësirë kohore për t'u shqetësuar

Kjo mund t’ju duket e çuditshme, por çdo ditë ndani një kohë psh 8.00-8.30 am, ku do t'ja lejoni vetes të mendoni gjithçka që ju vjen pa e shtypur apo gjykuar veten. Kur koha të mbarojë, merrni frymë thellë disa herë dhe rikthejuni rutinës suaj. 

3. Relaksohuni

E vështirë, por jo e pamundur. Meditoni, bëni yoga, teknika të thjeshta frymëmarrjeje apo thjeshtë bëni banjo të gjata. Është e rëndësishme të ndihmoni trurin tuaj të "stakohet" për pak aq sa të mundet. 

4. Ushqehuni shëndetshëm

Gjatë ditës hani pak dhe shpesh që mos të kini lëvizje të sheqerit në gjak. Veçanërisht çokollatat, kafeina apo alkooli mund t’jua ngrejë menjëherë sheqerin, t’ju rrisë më shumë hiperaktivitetin dhe të sjellë kriza paniku. 

5. Bëni aktivitet sportiv

Merruni me një sport apo bëni klasa në palestër që kërkojnë vëmendjen tuaj, p.sh. zumba apo kërcimi, i cili kërkon përqëndrim te hapat dhe muzika duke ju shkëputur nga mendimet tuaja të vazhdueshme. 

Shkëputuni nga zakonet tuaja që ju lënë mbrapa. Sado tërheqëse të jetë nostalgjia, jepini vetes luksin që ta rriteni çdo ditë dhe të arrini potencialin tuaj të pafundshëm. 

Rishkruhemi shpejt,

Megi

Mos humbisni edhe

REELS

OK!

Emisionin e plotë e gjeni në Youtube/ Andale AL

E kemi mbajtur sekret, por sot sikur kemi qejf t'jua themi! 💕 @greenandprotein.al është vendi që na sjell mëngjesin dhe drekën në zyrë se e kemi zgjedhur si vend të preferuar. Ndonjëherë shkojmë edhe vetë se ka ambient të lezetshëm dhe të qetë. 🥰 Bowls janë yll, lëngjet e frutave, çdo gjë dmth. 🥑

Sa i bukur ky projekti i @unwomenalbania 💕 Gratë fuqizohen, udhëtojnë vetëm, argëtohen dhe zbulojnë histori frymëzuese dhe të pabesueshme nga peshkatarët. Në një udhëtim shumë të bukur në Vlorë ndodhin të gjitha. Love the idea 💡 Bravo! 🙌

U zgjuam me një ndjenjë nostalgjie sot 😌

S'e dimë ne ç'rast ke ti, por dimë ku duhet ta marrësh fustanin! 👗 @la_kune_ ka kaq shumë modele për çdo event, masa S-2XL, super çmime dhe dizajne. Të nderon kudo dmth ✌️

POV: Të bien pantallonat në mes të performancës, por ti je Beyoncé 🔥

Dua Lipa performon këngën e Raffaella Carrà dhe rrëmben zemrat e italianëve ❤️‍🔥

Po ju, keni bërë ndonjëherë takime po aq interesante?! 🤨

Shpresojmë për më të mirën! 🇦🇱❤️‍🔥 Credits: @eja.alb

What is OCD and how to understand who you are suffering

Ç’është OCD dhe si ta kuptoni që vuani edhe ju

Written by Megi Kociaj, who has graduated from Neuroscience at King's College, London. "Brain research has come as a result of my curiosity for man, when it is good and when it is not good how to choose," she told Anabel.

Obsessive compulsive disorder - Obsessive-compulsive disorder

I know some people with OCD, and let me tell you they are great! Of the smartest, most sincere and direct people I have been pleased to meet. Sometimes from the constant struggle they have to calm down and lower their brain's lap, they look rude or vulgar.

DEFINITION, INDICATORS AND SIMPTOMAT

In English the name itself explains the disorder, but the medical adaptation in Albanian let it be desired. So first I want to explain what that means.

Obsessive - having a persistent and uninterrupted thought / feeling

Compulsive - having a thought / feeling that seems irrefutable, irresistible

Disorder - Disorder

OCD is a widely heterogeneous disorder that consists of a variety of symptoms, so it is still difficult to study and diagnose objective, that is, it is based on brain scans or laboratory tests, and not half the objective of doctors with their list.

However, researchers have found 5 main dimensions:

1. The responsible person when someone is injured; the thought that it is your fault or you could have prevented;

2. Being fixed on symmetry, rule, and rituals related to numbers;

3. Being fixed to cleanliness, washing and purification rituals;

4. Deceived your thoughts about violence, sex, and religion;

5. Collecting lots of 'races' to have or to make a collection.

It is very difficult to live with these 'fixings' above. To be diagnosed with OCD is not enough to have one or two of them, and you ever experience it. In itself this disorder changes livelihood completely, takes time where fixings can last for 11 consecutive hours, and requires constant attention.

CAUSE

1. Genetic

Studies show that genetic factors are responsible for 27 to 47% of cases. So if someone in the family has an OCD, there is a chance to go to next generations.

2. Environment

The remaining 53 to 73% of cases are believed to be caused by the environment. These include major and stressful changes in everyday life. It is thought that OCD is progressive at the time it is displayed, so it gradually increases with time. It is therefore important to treat as soon as possible when the disorder is smaller. The good news is that only 2-3% of people with OCD have OCD forever. The rest are thought to soften with time until disappearance.

TREATMENTS

1. Medication (Pharmacological Therapy)

It is thought that serotonin, a known neurotransmitter and like 5-HT, affects OCD. At the same time serotonin is involved in a number of other psychological disorders, and affects some structures in the brain. Although the relationship between seratonin and OCD continues to be hypothetical, the drugs in the market attack precisely this system. Unfortunately, only 1/3 of people with OCD help, another indicator that serotonin does not work alone.

There have been suggestions for other neurotransmitters such as glutamine and dopamine. For the time being, the drugs that target these neurotransmitters and their systems are less preferred by doctors and patients.

2. Psychological Therapy

The only psychological treatment that has empirical support (with evidence, not just theory) is CBT type two-way therapy: exposure and prevention of response.

Exposure: when the person is exposed for a long time with a stimulus that causes anxiety or impetus to perform cleansing rituals.

Preventing the reaction: when a person stops herself from performing his fixations.

The purpose of this therapy is to teach people with OCD that their fixations or anxiety does not persist forever, and the conscious avoidance that try to make their fixations every day is not necessary.

Faced, CBT seems to be more effective than drugs when given separately. If given together, the effect they have on reducing the symptoms increases.

#KeshillateMegit

For you with OCD:

Self help is my primary suggestion for any confrontation with similar disorders.

Specifically for those with OCD I would suggest:

1. Make pictures or videos of everything that provokes fixation

For example, take a picture of a locked door or a stove. When you remember the door during the day, see the picture and talk to yourself that it's just a fixation and everything's fine.

2. Plan a time to worry

This may seem odd to you, but divide a day, for example, from 8.00 to 8.30 am, where you will allow yourself to think of everything you come without typing or judging yourself. When the time runs out, take a deep breath several times, and revert to your routine.

3. Relax

Hard, but not impossible. Meditate, do yoga, simple breathing techniques or simply make long baths. It is important to help your brain get stuck for as little as it can.

4. Eat Healthy

During the day you eat a bit and often do not have blood sugar. In particular, chocolates, caffeine or alcohol may promptly raise sugar, increase your hyperactivity and bring about panic attacks.

5. Make sports activities

Take on a sport or do gym classes that require your attention, eg. Zumba or the dance, which requires focus on the steps and the music, disconnecting you from your constant thoughts.

I leave you with my favorite author.

"What are the common sad people? It seems as though they all have built a sanctuary in the past and often go there to mourn and worship strangely. What is the beginning of happiness? The answer is not to be as religious as these. "- HAFE,

Get rid of your habits left behind. As attractive as nostalgia, give yourself the luxury to grow it every day and reach your endless potential.

Rewrite quickly,

Megi

×