The issue of treatment of stray dogs has been brought to attention again, especially on social networks, due to the broadcast of some videos where it is alleged that employees of the veterinary sector of the Municipality of Tirana mistreat or kill stray dogs. As a result of these videos, several protests were held in the capital and at the Veterinary Clinic in Kombinat.
In a video published by Animal Rescue Albania (ARSA), it is alleged that the dogs in the clinic in Kombinat are mistreated and even killed with acid. It is not the first time that such a phenomenon is rumored, so in the following we have summarized what happened and how the treatment and rehabilitation of stray dogs is proceeding.
In a 2006-2007 study conducted by the World Society of the Protection of Animals and RSPCA International, it was written that the number of stray dogs in Albania was increasing. It seems that based on this growing trend, the Municipality of Tirana and the Agency for Consumer Protection, in April 2015, starting from the International Day for the Protection of Animals, organized a meeting on the issue of stray dogs. It was stressed at the meeting that the word "murder" would no longer exist, referring to the painful past of stray dogs by the local government.
In 2016, at the inauguration ceremony of the Veterinary Clinic of the Municipality of Tirana, it was emphasized that 15 dogs are neutered every day and by that time, 15,000 had been neutered.
In the same year, the World Organization for Animal Health (OIE) chose Albania for the first time, specifically Tirana, to hold a regional conference on the topic of stray animals, as an assessment, according to Tirana.al.
For the first time in 5 years it turns out that there is no increase in the population of stray dogs. This means that the excellent work that the Consumer Protection Agency is doing with 55 posts per day they have for street animals which are vaccinated and then sterilized, so that this type of population does not reproduce and is under humane control "has reduced by 1500 the number of dogs in Tirana", said the then mayor Erion Veliaj.
But despite the efforts, in Tirana, in 2017, 10,000 stray dogs were wandering. "Since February 2016, we have captured and released 4500 dogs in the habitat. The main goal is to stop their breeding and it has resulted that we have reduced by 50% the number of dogs on the streets of Tirana, " said Hermiona Hajdini at the time, who is still in charge of the veterinary sector in the Municipality of Tirana.
At the same time, in an interview with Panorama, Brian Faulkner, a foreign expert on the treatment of veterinary service workers, said :
“[...] Tirana po zbaton kontrollin e popullatës së qenve endacakë, siç është bërë më parë në çdo qytet tjetër europian. Gjatë kësaj jave, ne kryem gjithashtu një matje kampion të densitetit të qenve endacakë në lagje të caktuara. Më vjen mirë të pohoj se tashmë projekti i Bashkisë Tiranë, i nisur prej më shumë se një viti, ka filluar të japë rezultat duke sjellë ulje të numrit të qenve endacakë."
Megjithatë videot e keqtrajtimit dhe vrasjes së kafshëve kanë qarkulluar vazhdimisht. Në vitin 2018, emisioni investigativ “Stop” transmetoi pamje ku thuhej se qentë vriteshin dhe hidheshin në landfillin e Sharrës.
Fill pas videove, Agjencia e Mbrojtjes së Konsumatorit në varësi të Bashkisë së Tiranës u shpreh se pamjet ishin të montuara. Në deklaratën për mediat, u tha:
“[...]Qentë endacakë, të cilët kapen nga punonjësit e trajnuar të AMK-së, dërgohen në klinikën veterinare, ku nën kujdesin e stafit veteriner, sterilizohen, matrikulohen dhe vaksinohen, për t’u lëshuar sërish në rrugë. Që prej vitit 2016, ky proces ka mundur të trajtojë me sukses rreth 5 mijë qen endacakë të qytetit.
Qëllimi kryesor i punës tonë është të sigurojmë që kafshët e rrugës në Tiranë të mos përbëjnë rrezik për jetën e njeriut, duke qenë se kafshët e sëmura mund të përçojnë sëmundje të rrezikshme për njerëzit, si leshmanjoza apo tërbimi, kurse kafshët agresive mund të rrezikojnë edhe jetën e qytetarëve. Vetëm gjatë vitit të fundit në Agjencinë për Mbrojtjen e Konsumatorit janë referuar 1425 ankesa nga qytetarë të ndryshëm për kafshime nga qentë endacakë agresivë.
Por, në emisionin e mbrëmshëm vumë re me keqardhje se pamjet e transmetuara nuk përkojnë me njëra-tjetrën dhe pretendimet janë të pavërteta. Montimi i pamjeve foto me video që mund të bëhet lehtësisht me kafshë të shtypura në rrugë nacionale nga aksidentet rrugore, nuk përkojnë as me punën e madhe të bërë nga Agjencia për Mbrojtjen e Konsumatorit për trajtimin e kafshëve të rrugës, të cilët, siç u pa edhe nga pamjet dhe intervistat e emisionit “Stop” në rrugë, janë matrikuluar e vaksinuar dhe gjenden lehtë në rrugët e qytetit.”
Në deklaratën e saj, AMK u shpreh se gjatë punës në Klinikën Veterinare “janë vërejtur edhe raste të qenve endacakë, të cilët rezultojnë të sëmurë me sëmundje që mund të transmetohen te njeriu, si leshmanjoza apo tumore në metastaza finale, i nënshtrohen procesit të eutanazisë, referuar nenit 70, pika C, i Ligjit 10465 për Shërbimin Veterinar në Republikën e Shqipërisë. Klinika monitorohet e tashmë është certifikuar nga agjencitë europiane si një nga më të mirat në rajon!”
Në mars të vitit 2018, nëpër rrjete sociale u trajtua çështja e qenve agresivë, nisur nga një deklaratë e Fatma Haxhialiut e cila kërkoi rehabilitimin e tyre. Gjithçka nisi nga një postim në të cilin gazetarja tregoi ç’i kishte ndodhur bashkëshortit të saj veteriner. Tek kryqëzimi i 21-shit, e kishte kafshuar një qen rruge dhe prej kësaj ndodhie, Fatma kërkoi rehabilitimin e qenve, që “ne të ecim të qetë rrugëve”. Nisur nga ky debat, ARSA vuri re mangësitë e sistemit. Si organizatë për mbrojtjen e të drejtave të kafshëve, u shpreh se përfaqësuesit e saj nuk janë lejuar kurrë në brendësi të këtyre ambienteve.
Nga mënyra sesi AMK e prezanton planin për qentë endacakë, funksionon kështu: Me anë të sterilizimit të të gjithë qenve të rrugëve, me kalimin e kohës, ata s’do të mund të mbarështohen më dhe popullata e tyre do të pakësohet deri në zhdukje. Është efektiv si plan, thjesht kërkon kohë.
Por megjithatë ky plan nuk është zgjidhje për kafshimet e qenve në rrugë, ose për qentë e sëmurë. Raste të kafshimeve nga qentë e rrugës janë transmetuar edhe nëpër media.
Përsa i përket pamjeve të publikuara ditë më parë, Agjencia e Mbrojtjes së Konsumatorit nuk ka reaguar. Anabel.al i është drejtuar AMK-së për një koment, por nuk kemi marrë ende një përgjigje.
Ndërkohë çfarë mund të bëhet? Portavendore.al, një platformë multi-funksionale në mbështetje të përfshirjes së qytetarëve në vendimarrje lokale, në një artikull me titull “Pse nuk mbarojnë kurrë qentë e rrugës” argumenton masat që duhen marrë për trajtimin e qenve jo vetëm në Tiranë, por kudo nëpër Shqipëri. Ja çfarë shkruhet ndër të tjera në artikull:
1- Për zgjidhjen e këtij problemi ne sugjerojmë si fillim, që bashkia në bashkëpunim me Ministrinë e Bujqësisë dhe policinë të krijojë një linjë telefonike, ose të përdorë ato ekzistuese, ku qytetarët të telefonojnë në rastet kur ndihen të kërcënuar nga qentë e rrugës.
2 - Bashkia të marrë masat për administrimin e plehrave në qytet, duke evituar kazanët e hapur apo pirgjet e plehrave të cilat shpesh tërheqin qentë e rrugës, por edhe kafshë të tjera.
3 - The municipality and the city council to impose fines on people who abandon dogs, which becomes possible if veterinarians will be forced to chip every dog ??they sell.
4 - Associations for the protection of animal rights should play a more active role in raising awareness of citizens to adopt stray dogs.
For more information, Anabel.al contacted Dog Walking & Coaching that trains and rehabilitates stray dogs in order to prepare them for adaptation. regarding the situation, Dog Walking & Coaching said:
"Our trainers are working closely with a group of legal experts to create a multi-year plan that aims to create a constructive situation between organizations and institutions."