Relationships

Shkenca shpjegon pse kur ishit fëmijë i urrenit perimet

Shkenca shpjegon pse kur ishit fëmijë i urrenit perimet

Ju sot mund t’i pëlqeni perimet, të jeni vegjetarianë apo veganë ose t’i keni pjesë të përditshme të dietës suaj ushqimore. Por me gjasë, dikur në fëmijëri, keni përjetuar “makthe” kur bëhej fjalë për të ngrënë lulelakrën, bamjet apo japrakët.

Në episodin e parë të programit për fëmijë “Kosherja by Anabel”, një prodhim i Anabel Entertainment dhe Nilor Film, fëmijët u vendosën përballë një sfide, në të cilën u duhej të hanin japrakë. Përveç njërit prej fëmijëve, Etanit, pjesa tjetër e pati të pamundur të hante japrakë dhe jo më kot. Ka disa arsye shkencore se pse fëmijët nuk i pëlqejnë perimet.

Fëmijët kanë nevojë për shumë energji, shumë më tepër sesa të rriturit. Nisur nga ky fakt, ata instiktivisht zgjedhin ushqimet të cilat mund t'u sigurojnë më shumë energji (veçanërisht në formën e glukozës, karburantit të tyre të preferuar). Perimet nuk janë të dendura në kalori, që do të thotë se nuk u japin shumë energji. Nga ana biologjike, nuk ka shumë kuptim që fëmijët të duan ushqime të cilat nuk u sigurojnë energji.

Një faktor tjetër biologjik që i bën fëmijët të mos i duan perimet është shija e tyre. Zarzavatet kanë një shije që është paksa e hidhur për shkak të përmbajtjes së kalciumit dhe përbërësve të tjerë. Ata, ndryshe nga të rriturit, e kanë të vështirë ta pëlqejnë shijen e hidhur kështu që e shmangin atë.

Duke iu referuar evolucionit, hidhërimi është shenjë e një helmimi të mundshëm. Kështu që shumë studime theksojnë se instiktet natyrore të fëmijëve bëjnë që ata të mos i pëlqejnë perimet. Përpos kësaj, aftësia e tyre për detoksifikim është më e vogël, ndaj janë më të ndjeshëm ndaj këtyre ushqimeve, ndryshe nga të rriturit.

Vlen të theksohet se me kalimin e kohës dhe rritjen në moshë, shqisat tona ndryshojnë, ndaj nuk është çudi që si të rritur t’i shijojmë perimet. Përpos kësaj, të rriturit kanë krijuar tolerancë ndaj shijes së hidhur përmes ekspozimit të përsëritur, ndryshe nga të vegjëlit.

Një arsye tjetër se pse fëmijët nuk i preferojnë perimet mund të lidhet me konceptim psikologjik të mësimit shoqërues të çiftuar. Ata kanë tendencën që ushqimet t’i lidhin me kujtime pozitive. Për shembull akulloret, tortën apo karamelet i lidhin me festat, pushimet dhe shpërblimet. Kështu priren t’i shoqërojnë perimet me kujtime më pak pozitive, si për shembull prindërit që i bezdisin gjatë vakteve të drekës dhe i detyrojnë të hanë “ato gjërat e gjelbra”. Kjo bën që fëmijët t’i shohin ushqimet e ëmbla si shpërblim, ndërsa perimet si diçka e zakonshme dhe e detyrueshme.

Për fat të mirë, me rritjen në moshë, njerëzit ndryshojnë zakonet e të ushqyerit. 

Çfarë duhet bërë në rast se fëmijët refuzojnë të hanë perime:
- reduktoni shijen e hidhur;
- bëjeni ushqimin të duket i shijshëm, përdorni metoda kreative;
- përdorini shpesh.

Burimet: Spoon University, Huffington Post

REELS

Ka vende ku kafshët thjesht qëndrojnë dhe ka vende ku ndihen si në shtëpi. 🐾💛 @pet_hotel_together është krijuar për të ofruar kujdes dhe dashuri për qentë dhe macet tuaja: nga day care dhe hoteli, te grooming dhe shërbime të tjera të dedikuara për mirëqenien e tyre. Çdo detaj është menduar që miku juaj katërputrosh të ndihet i sigurt, i qetë dhe i përkëdhelur, çdo ditë. 🐱 🐶 ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

Po ju prezantojmë me zbulimin tonë më të fundit. Power Beef Burger dhe Golden Patato Bites nga @greenandprotein.al . Na falenderoni kur t’i provoni💕

Ndër personazhet që u bënë pjesë e këtij edicioni janë gazetarë, këngëtarë e artistë, të tjerë më të tërhequr nga ekrani, e disa të panjohur. Si i komentoni? 1. Miri (Armir Shahini), këngëtar 2. Brikena Selmani, Miss Grand Kosova 2025 3. Kristi Lamaj, këngëtar 4. Ilir Vrenozi, personazh TikTok-u 5. Lore, këngëtare 6. Seno Fishta, moderator podkasti 7. Lorna Hysa, influencuese 8. Mal Retkoceri, këngëtar 9. Xhodi Skura, blogere 10. Angelo Haruni, gazetar 11. Selin Bollati, balerinë 12. Armir Tola, inxhinier ndërtimi 13. Stine (Ernest Duka), këngëtar 14. Sabina Mete, moderatore

@aliskallaci u shpall fitues i edicionit të 64-t të “Festivalit të Këngës” me këngën “Nân” dhe do të përfaqësojë Shqipërinë në Eurovision 2026. Në vendin e dytë u rendit @inis_neziri me “Ta kam fal”, ndjekur nga @sheilahaxhiraj me këngën “Zemra e tokës” në vendin e tretë.

Në @grandsalon.al , çdo shërbim është menduar për të të ofruar një transformim të plotë, nga flokët te thonjtë. Me këtë ofertë speciale përfiton: 1️⃣ lyerje flokësh e personalizuar 2️⃣ trajtim ushqyes për flokë më të shëndetshëm 3️⃣ prerje që i përshtatet stilit tënd 4️⃣ manikye për një pamje të kuruar në çdo detaj

Ende duke menduar për dhuratën perfekte? Mos u streso! Një xhiro te @topshop_albania dhe gjithçka zgjidhet - Airtech Pro për stil perfekt çdo ditë - ⁠Nutrilife Blender për smoothie në 10 sekonda - ⁠Higjenizuesi me avull Nano për pastërti pa kimikate

Me @duavize_ , rekrutimi i punëtorëve të huaj bëhet më i thjeshtë dhe më i sigurt. Dua Vizë ofron 20% ulje për rekrutimin e stafit të huaj nga Filipinet, Egjipti, India dhe shumë vende të tjera, për të gjitha bizneset që duan të zgjerohen në 2026-n. ⏳ Oferta është e vlefshme deri më 20 janar 2026. ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

Goca, vraponi për te @kfarma.al sepse kanë nisur “12 Days of Christmas” dhe kjo është arsyeja perfekte për shopping pa ndjenja faji. Gift box-e festive, sete perfekte për dhurata (ose për veten se self-love is a must 💅). Surprizat vazhdojnë: deri në 80% ULJE për produktet koreane. 12 ditë, 12 surpriza, pafund arsye për t’u përkëdhelur 💕

🥰 Gala flet si dikush që nuk është mësuar të frenohet. E lirshme, e veçantë në mënyrën si shprehet, thellësisht feminore në energjinë që përcjell. 🤍 Bravo prindërve që e kanë lënë të jetojë në botën e saj, të ëndërrojë pa frikë, të rritet pa kufij. Sepse disa shpirtra nuk duhen formuar, duhen mbrojtur.

Vetes apo njerëzve të dashur? 👀 S’ka rëndësi…Dhurata më e bukur këtë fundvit është energji & mirëqenie në SunRide. SunGiving Tree është plot surpriza dhe promocione. Mund t’i blini lehtësisht në studio ose në linkun në bio në @sunride.al

Science explains why when you were a child you hated vegetables

Shkenca shpjegon pse kur ishit fëmijë i urrenit perimet

You can like vegetables today, be it vegetarian or vegan or have them as part of your daily diet. But probably, sometime in childhood, you experienced "nightmares" when it came to eating cauliflower, okra or japraks.

In the first episode of the children's program " Kosherja by Anabel ", a production of Anabel Entertainment and Nilor Film, the children were faced with a challenge in which they had to eat japraks. Except for one of the children, Ethan, the rest found it impossible to eat japraks and not in vain. There are several scientific reasons why children do not like vegetables.

Children need a lot of energy, much more than adults. Based on this fact, they instinctively choose foods that can provide them with more energy (especially in the form of glucose, their favorite fuel). Vegetables are not high in calories, which means that they do not give much energy. Biologically, it does not make much sense for children to want foods that do not provide them with energy.

Another biological factor that makes children dislike vegetables is their taste. Vegetables have a taste that is slightly bitter due to the content of calcium and other ingredients. They, unlike adults, find it hard to like the bitter taste so they avoid it.

Referring to evolution, grief is a sign of a possible poisoning. So many studies point out that children’s natural instincts make them dislike vegetables. In addition, their ability to detoxify is smaller, so they are more sensitive to these foods, unlike adults.

It is worth noting that over time and with age, our senses change, so it is no wonder that as adults we enjoy vegetables. In addition, adults have developed a tolerance for bitter taste through repeated exposure, unlike infants.

Another reason why children do not prefer vegetables may be related to the psychological conception of paired accompanying learning. They tend to associate foods with positive memories. For example, they associate ice cream, cake or candy with holidays, vacations and bonuses. So they tend to associate vegetables with less positive memories, such as parents harassing them at lunch and forcing them to eat "those green things." This makes children see sweet foods as a reward, while vegetables as something common and obligatory.

Fortunately, with age, people change their eating habits. 

What to do if children refuse to eat vegetables:
- reduce the bitter taste;
- make the food look delicious, use creative methods;
- use often.

Burimet: Spoon University, Huffington Post