Health

Gjithçka duhet të dini për SIDA-n

Gjithçka duhet të dini për SIDA-n

Çdo vit, 1 dhjetori kujtohet si Dita Botërore kundër Sidës në të gjithë botën dhe si qëllim ka shpërndarjen e sa më shumë informacioneve dhe ndërgjegjësimin e njerëzve ndaj kësaj sëmundjeje. Rasti i parë me HIV është zbuluar në 1988-ën e ndërsa sot, në 2021-shin, tema e këtij 1 dhjetori është: "Jepini fund pabarazive, jepini fund Sidës".

Çfarë është HIV?

Virusi i imunodefiçencës humane (HIV) shkakton një infeksion që mund të shkaktojë sindromën e imunodefiçencës ose SIDA. SIDA konsiston në një dobësim të sistemit imun që mund të çojë në infeksione fatale dhe kancer.   

Si transmetohet HIV?

HIV mund të transmetohet nga lëngjet trupore, nga gjaku i një personi të infektuar, nga qumështi i gjirit, por jo nëpërmjet pështymës. Mendohet se HIV transmetohet më shumë nga marrëdhëniet seksuale të pambrojtura anale dhe vaginale. Praktikimi i seksit të sigurt mund t’ju mbrojë nga HIV dhe SST.

A ka një kurë për HIV?

Nuk ka ende një kurë për HIV, por përparimi në mjekësi 30 vitet e fundit ofron mundësinë për të pasur një jetë jo të kufizuar. Trajtimet për HIV dhe AIDS ulin sasinë e virusit HIV në trup dhe forcojnë sistemin imunitar. Terapia Antiretrovirale (ART) përfshin kombinimin e mjekimeve të përditshme për të parandaluar virusin të shtohet. Ato nuk mund ta “vrasin” virusin, por mund të parandalojnë avancimin e SIDA-s. Një kombinim i mjekimeve përdoruet për shkak se virusi mund të përshtatet dhe të bëhet rezistente ndaj disa trajtimeve.

Në fillim të nëntorit doli lajmi se një grua në Argjentinë thuhet se u bë personi i dytë i njohur në botë, sistemi imunitar i së cilës me sa duket e kishte "shëruar” virusin HIV.  Ajo, është personi i dytë i raportuar se ndoshta ka shmangur virusin në mënyrë natyrale - duke fshirë përfundimisht çdo shenjë të HIV-it aktiv - pa ndihmën e terapive mjekësore si transplantimi i qelizave staminale. E para ishte një grua nga Kalifornia, Loreen Willenberg, e cila tani është 67 vjeç. Ajo u diagnostikua me HIV në 1992 dhe sistemi i saj imunitar me sa duket kryente të njëjtin funksion të eliminimit natyral të HIV-it.

Sidoqoftë, nuk ka ende një kurë përfundimtarë për HIV.

Emergjenca e trajtimit të HIV

Njerëzit që besojnë se mund të kenë qenë të rrezikuar nga infeksioni duhet të përpiqen të marrin mjekim për të parandaluar përhapjen e virusit në trup. Për të qenë sa më efektiv profilaksia pas ekspozimit ose PEP duhet të merret brenda 72 orëve nga kontakti me virusin.

Kujt mund t’i tregoni për HIV?

Ekziston akoma shumë stigmë për personat që janë diagnostikuar me SIDA. Kjo edhe për shkak të reklamave të më shumë se 30 viteve të fundit që e prezantojnë atë si “një rrezik për të gjithe”.  Të folurit rreth kësaj sëmundjeje është një proces i vështirë. Për këtë arsye janë krijuar grupe të ndryshme mbështetjeje për këta pacientë.

Burimi: The Independent

REELS

@optika_shqiptaro_gjermane vlerësohet nga Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë Tiranë Me çmimin “Të Pakapshmit” Një nderim për vizionin e guximshëm, inovacionin dhe standardet e larta Gjithmonë një hap përpara, duke vendosur kufij të rinj në fushën e optikës 👓

👀 😈 . . Photo Credit: @artonhumolli_photography

Ka vende ku kafshët thjesht qëndrojnë dhe ka vende ku ndihen si në shtëpi. 🐾💛 @pet_hotel_together është krijuar për të ofruar kujdes dhe dashuri për qentë dhe macet tuaja: nga day care dhe hoteli, te grooming dhe shërbime të tjera të dedikuara për mirëqenien e tyre. Çdo detaj është menduar që miku juaj katërputrosh të ndihet i sigurt, i qetë dhe i përkëdhelur, çdo ditë. 🐱 🐶 ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

Po ju prezantojmë me zbulimin tonë më të fundit. Power Beef Burger dhe Golden Patato Bites nga @greenandprotein.al . Na falenderoni kur t’i provoni💕

Ndër personazhet që u bënë pjesë e këtij edicioni janë gazetarë, këngëtarë e artistë, të tjerë më të tërhequr nga ekrani, e disa të panjohur. Si i komentoni? 1. Miri (Armir Shahini), këngëtar 2. Brikena Selmani, Miss Grand Kosova 2025 3. Kristi Lamaj, këngëtar 4. Ilir Vrenozi, personazh TikTok-u 5. Lore, këngëtare 6. Seno Fishta, moderator podkasti 7. Lorna Hysa, influencuese 8. Mal Retkoceri, këngëtar 9. Xhodi Skura, blogere 10. Angelo Haruni, gazetar 11. Selin Bollati, balerinë 12. Armir Tola, inxhinier ndërtimi 13. Stine (Ernest Duka), këngëtar 14. Sabina Mete, moderatore

@aliskallaci u shpall fitues i edicionit të 64-t të “Festivalit të Këngës” me këngën “Nân” dhe do të përfaqësojë Shqipërinë në Eurovision 2026. Në vendin e dytë u rendit @inis_neziri me “Ta kam fal”, ndjekur nga @sheilahaxhiraj me këngën “Zemra e tokës” në vendin e tretë.

Në @grandsalon.al , çdo shërbim është menduar për të të ofruar një transformim të plotë, nga flokët te thonjtë. Me këtë ofertë speciale përfiton: 1️⃣ lyerje flokësh e personalizuar 2️⃣ trajtim ushqyes për flokë më të shëndetshëm 3️⃣ prerje që i përshtatet stilit tënd 4️⃣ manikye për një pamje të kuruar në çdo detaj

Ende duke menduar për dhuratën perfekte? Mos u streso! Një xhiro te @topshop_albania dhe gjithçka zgjidhet - Airtech Pro për stil perfekt çdo ditë - ⁠Nutrilife Blender për smoothie në 10 sekonda - ⁠Higjenizuesi me avull Nano për pastërti pa kimikate

Me @duavize_ , rekrutimi i punëtorëve të huaj bëhet më i thjeshtë dhe më i sigurt. Dua Vizë ofron 20% ulje për rekrutimin e stafit të huaj nga Filipinet, Egjipti, India dhe shumë vende të tjera, për të gjitha bizneset që duan të zgjerohen në 2026-n. ⏳ Oferta është e vlefshme deri më 20 janar 2026. ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

Goca, vraponi për te @kfarma.al sepse kanë nisur “12 Days of Christmas” dhe kjo është arsyeja perfekte për shopping pa ndjenja faji. Gift box-e festive, sete perfekte për dhurata (ose për veten se self-love is a must 💅). Surprizat vazhdojnë: deri në 80% ULJE për produktet koreane. 12 ditë, 12 surpriza, pafund arsye për t’u përkëdhelur 💕

Everything you need to know about AIDS

Gjithçka duhet të dini për SIDA-n

Every year, December 1 is remembered as World AIDS Day around the world and aims to disseminate as much information as possible and raise awareness of people against this disease. The first case of HIV was discovered in 1988 and today, in 2021, the theme of this December 1 is: "End inequalities, end AIDS".

What is HIV?

Human immunodeficiency virus (HIV) causes an infection that can cause immunodeficiency syndrome or AIDS. AIDS consists of a weakening of the immune system that can lead to fatal infections and cancer.   

How is HIV transmitted?

HIV can be transmitted from body fluids, from the blood of an infected person, from breast milk, but not through saliva. HIV is thought to be transmitted more through unprotected anal and vaginal sex. Practicing safe sex can protect you from HIV and SST.

Is there a cure for HIV?

There is still no cure for HIV, but advances in medicine over the last 30 years offer the opportunity to have an unlimited life. Treatments for HIV and AIDS reduce the amount of HIV in the body and strengthen the immune system. Antiretroviral therapy (ART) involves the combination of daily medications to prevent the virus from spreading. They can not "kill" the virus, but can prevent the spread of AIDS. A combination of medications is used because the virus can adapt and become resistant to certain treatments.

Në fillim të nëntorit doli lajmi se një grua në Argjentinë thuhet se u bë personi i dytë i njohur në botë, sistemi imunitar i së cilës me sa duket e kishte "shëruar” virusin HIV.  Ajo, është personi i dytë i raportuar se ndoshta ka shmangur virusin në mënyrë natyrale - duke fshirë përfundimisht çdo shenjë të HIV-it aktiv - pa ndihmën e terapive mjekësore si transplantimi i qelizave staminale. E para ishte një grua nga Kalifornia, Loreen Willenberg, e cila tani është 67 vjeç. Ajo u diagnostikua me HIV në 1992 dhe sistemi i saj imunitar me sa duket kryente të njëjtin funksion të eliminimit natyral të HIV-it.

Sidoqoftë, nuk ka ende një kurë përfundimtarë për HIV.

Emergjenca e trajtimit të HIV

People who believe they may have been at risk of infection should try to take medication to prevent the virus from spreading in the body. To be most effective post-exposure prophylaxis or PEP should be taken within 72 hours of contact with the virus.

Who can you tell about HIV?

There is still a lot of stigma attached to people being diagnosed with AIDS. This is also due to the advertisements of more than 30 years that present it as "a danger for everyone". Talking about this disease is a difficult process. For this reason different support groups have been set up for these patients.

Source: The Independent