English
News

Pse tërmeti në Turqi ishte kaq vdekjeprurës, sipas shkencës

Pse tërmeti në Turqi ishte kaq vdekjeprurës, sipas shkencës

Më shumë se 16,000 njerëz humbën jetën si pasojë e tërmetit në Turqi dhe Siri, shifër që pritet të rritet edhe më tepër pasi operacionet e kërkim-shpëtimit vazhdojnë ende. Pse tërmeti në Turqi ishte kaq vdekjeprurës?

Turqia ndodhet e pozicionuar në një rajon ku takohen tre pllaka tektonike – arabe, anadollake dhe afrikane. Kur këto pllaka rrëshqasin përpara dhe fërkohen me njëra-tjetrën, ato krijojnë tërmetet, sipas Yaareb Altaweel, një sizmolog në National Earthquake Information Center, në Kolorado.

Pllaka arabe po shkon drejt veriut me një shpejtësi prej rreth 11 milimetra në vit, tha Stephen Hicks, një sizmolog në University College London. Turqia, e cila ndodhet në pllakën e Anadollit, është duke u shtytur drejt perëndimit.

Pse pati shumë vdekje?

Numri i lartë i të vdekurve është rezultat i disa faktorëve:

- tërmeti i fortë
- fakti që goditi relativisht afër sipërfaqes
- afërsia me vendin ku jetojnë njerëzit

Tërmeti i së hënës filloi vetëm rreth 11 milje nën sipërfaqe. Kjo do të thotë se valët sizmike shkaktuan lëkundje më intensive. Pasgoditjet nga tërmeti qenë gjithashtu të forta.

Një tjetër faktor i rëndësishëm është edhe cilësia e ndërtimeve. Shërbimi Gjeologjik i SHBA-së (USGS) shkruan se "popullsia në këtë rajon banon në struktura që janë jashtëzakonisht të cenueshme nga lëkundjet e tërmeteve, megjithëse ekzistojnë disa struktura rezistente".

Sipas USGS, ndërtesat qe kanë muraturë me tulla jo të forta dhe korniza betoni të ulëta janë në rrezik më të madh. Këto materiale janë shumë të ngurta për t'u lëkundur, ndaj kanë gjasë që gjatë lëkundjeve, të shemben.

Mos humbisni edhe

REELS

Festat kërkojnë pak më shumë shkëlqim dhe @chantel_online e ka ✨ Zbulo Chantél Christmas Edition - fustane limited edition, të punuara me dorë dhe me shumë dashuri, perfekte për netët festive. 💖

@amitielestudio prezanton koleksionin më të bukur të dimrit: The Sunday Club. Pizhame të buta, elegante dhe perfekte për netët e gjata të sezonit.✨ Setet e satenit vijnë me një ofertë speciale: këllef jastëku + maskë sysh dhuratë. Ndërsa setet e pizhameve pambuk përfshijnë maskën e syve si dhuratë. 🎁 Për më shumë informacion, shkoni në stories / highlights.

Flokë që shkëlqejnë? Yes, please! 💖✨ Festat kërkojnë sparkle dhe flokët e tu po ashtu. Prandaj @barexitaliana_albania të dhuron 30% ulje që flokët të jenë në mood festiv 24/7! ℹ️ Më shumë informacion në stories / highlights.

25 Days of Mystery nga @unsolvedcrimes.al është aventurë, mister dhe atmosferë festive në një paketë të vetme! Një advent krejt ndryshe me 25 zarfa dhe një histori që të kuriozon çdo mëngjes me një provë të re. 🎁 Dhurata perfekte për Secret Santa, çiftet, familjet, adhuruesit e mistereve dhe të gjithë ata që duan pak më shumë emocion këtë dhjetor. ℹ️ Për më shumë informacion, linkun e gjeni në stories / highlights.

Magjia e festave vjen në përmasa të reja! 🎄✨ @hisense.albania prezanton televizorin e parë në botë RGB MiniLED 116” – aty ku inovacioni tejkalon çdo pritshmëri. 📺 Ky model revolucionar shënon një hap të madh drejt së ardhmes së përvojës vizuale në shtëpi, me teknologji që rrit standardet dhe e çon pamjen në një tjetër nivel. ℹ️ Më shumë informacion në stories / highlights.

Për herë të parë në Shqipëri brandi StylPro 💕! Një brand britanik 🇬🇧 inovativ që sjell zgjidhje teknologjike për kujdesin e bukurisë, duke adresuar problematika të përditshme në mënyrë të thjeshtë dhe efektive. @skin.care.albania

Vedat Ademi ka dyzimin e çdo prindi emigrant

Ema Andrea ndau disa reflektime të sinqerta të një nëne për fëmijën e vet, të mbushura me “më fal” e “faleminderit”, duke shprehur përgjegjësi për shqetësimet që mund t’i ketë shkaktuar së bijës. Duke folur për një moment të vështirë në jetët e të dyjave, Ema Andrea falenderoi në mënyrën më prekëse shpëtimtaren e saj, Sarën: “Dhe fjala jote që do të mbart derisa t’i fik sytë në këtë jetë, është e një nate, ku mua më dukej shumë bukur të fluturoja, jo për me i hap sytë, dhe ti the: ‘O ma, akoma s’ke fjetur?’ Unë jam sot këtu me ty prej asaj fjale dhe doja të të thosha, që ta mbyll se…Zoti më dha jetën, ti më mësove ta dua jetën. E midis Zotit edhe teje, unë të zgjedh ty.”

16,000+ dead: Why the earthquake in Turkey was so deadly, according to science

Pse tërmeti në Turqi ishte kaq vdekjeprurës, sipas shkencës

More than 16,000 people lost their lives as a result of the earthquake in Turkey and Syria, the figure is expected to rise further as search and rescue operations continue. Why was the earthquake in Turkey so deadly?

Turkey is located in a region where three tectonic plates meet - Arab, Anatolian and African. When these plates slide forward and rub against each other, they create earthquakes, according to Yaareb Altaweel, a seismologist at the National Earthquake Information Center, in Colorado.

The Arabian plate is moving north at a rate of about 11 millimeters a year, said Stephen Hicks, a seismologist at University College London. Turkey, which sits on the Anatolian plate, is pushing westward.

Why were there so many deaths?

The high death toll is the result of several factors:

- the strong earthquake
- the fact that it hit relatively close to the surface
- the proximity to where people live

Monday's earthquake started only about 11 miles below the surface. This means that the seismic waves caused more intense shaking. Aftershocks from the earthquake were also strong.

Another important factor is the quality of constructions . The US Geological Survey (USGS) writes that "the population in this region resides in structures that are extremely vulnerable to earthquake shaking, although some resistant structures exist."

According to the USGS, buildings with weak brick masonry and low concrete frames are at greatest risk. These materials are too rigid to swing, so they are more likely to collapse during swings.

×