Në monologun që hapi episodin e fundit të "The Dalina Show" në Andale Media, Dalina Buzi ngriti disa prej pyetjeve më të shpeshta – dhe më të keqkuptuara – që u bëhen viktimave të dhunës në marrëdhënie:
“Po pse nuk ikin këto gra? Pse nuk ndahen? Pse rrinë e durojnë kaq gjatë?”
Janë pyetje që i hasim në komente, në biseda mes miqsh, në panele televizive. Janë të ngarkuara me gjykim, edhe kur dalin nga një shqetësim i sinqertë. Por përpara se t’u kërkojmë grave të "ikin", duhet të kuptojmë pse nuk ikin.
Monologu i Dalinës nuk dha një përgjigje. Dha dymbëdhjetë. Dhe secila ishte një arsye e fortë që përfaqëson realitete të ndryshme, nga më të dukshmet te më të padukshmet.
1. Sepse janë shumë më tepër sesa mendojmë
Sipas të dhënave që solli Dalina, 736 milionë gra në mbarë botën – 1 në 3 gra – ka përjetuar të paktën një herë dhunë nga partneri. Janë gra të çdo shtrese: me arsim të lartë apo pa shkollë, të punësuara apo të varura ekonomikisht, të famshme apo të panjohura. Dhuna nuk njeh profil të caktuar.
2. Sepse vetëm 20% ikin pas sulmit të parë
Më pak se çereku i grave që përjetojnë dhunë fizike largohen menjëherë. Jo sepse nuk duan. Por sepse nuk munden, ose nuk e dinë që duhet të largohen. Mbi të gjitha, nuk e dinë si.
3. Sepse janë rritur me modelin e durimit
Shumë vajza janë rritur nga nëna që e kanë shfaqur martesën si një institucion ku “durohet” 24/7. Edukimi i heshtur që vjen nga shtëpia është më i fortë sesa çdo spot ndërgjegjësues.
4. Sepse janë ekonomikisht të bllokuara
Kur ke sakrifikuar karrierën për të rritur fëmijët, të ikësh nuk është vetëm një vendim emocional. Është llogari. Dhe kur qiraja është sa një pagë minimale, llogaria nuk del.
5. Sepse kanë frikë për jetën
Ka gra që janë kërcënuar me armë. Ka burra që e shprehin qartë: “Nuk ndahemi, veç nëse njëri ngane vdes.” Këto nuk janë raste të rralla – janë më të zakonshme se ç’mendojmë.
6. Sepse shpresojnë se ai do të ndryshojë
Jo pak gra mbajnë mend muajt e parë të marrëdhënies – kur dhunuesi ishte “i përkryer”. Shpresojnë që ai version do të rikthehet. Dhe kur ai qan e përgjërohet pas çdo episodi dhune, shpresa ringjallet.
7. Sepse janë manipuluara psikologjikisht
Lavazhi i trurit është një nga format më të padukshme dhe më të forta të kontrollit. Kur je bërë të besosh se ti je fajtore, se ti e provokon dhunën, ikja nuk duket më si zgjidhje, por si gabim.
8. Sepse rrezikojnë të humbasin fëmijët
Një grua që është në konflikt me një burrë me pushtet, para dhe lidhje, shpesh ndodhet përballë kërcënimit real: “Nëse ndahesh, nuk do i shohësh më fëmijët.”
9. Sepse janë të rrethuara nga mure fetare, kulturore apo familjare
Në shumë rrethana, divorci është tabu. Dhe një grua që rritet me këtë ide, nuk e sheh ndarjen si mundësi, por si dështim personal dhe social.
10. Sepse frikësohen nga pasojat
Statistikat tregojnë se 75% e vrasjeve ndodhin pas ndarjes, jo gjatë marrëdhënies. Ikja është më e rrezikshme se qëndrimi. Dhe gratë këtë e dinë.
11. Sepse shoqëria gjykon më shumë viktimat sesa dhunuesit
Gruaja që flet për dhunën paragjykohet, përgojohet dhe etikohet. Mjafton një shembull në rrethin shoqëror për t’i mbyllur gojën dhjetëra të tjerave.
12. Sepse nuk e kuptojnë menjëherë që janë në një marrëdhënie abuzive
Jo çdo dhunë është me grushte. Shumë gra zbulojnë pas vitesh se ajo që kanë përjetuar është kontroll, izolim dhe shantazh emocional. Por kur e kupton, mund të jetë vonë për të vepruar lehtë.
Në fund, Dalina e mbylli me një fjali që duhet të na ndjekë përtej studios së emisionit:
“Nëse nuk të ka ndodhur ty, nuk do të thotë se je më e mirë. Dhe nëse të ka ndodhur dhe ke ikur që në sulmin e parë, prapë nuk do të thotë se je më e mirë.”
Sepse çdo grua ka historinë e vet, rrethanat e saj dhe kohën e saj. Ajo që mund të bëjmë ne është të kuptojmë më shumë, të gjykojmë më pak.
“We listen and we don’t judge.” Kjo nuk është thjesht një shprehje nga TikTok. Është një nevojë urgjente për një shoqëri që ende kërkon viktimën, para se të kërkojë fajtorin.
Episodi i plotë i "The Dalina Show":