Pas përfundimit të Eurovision 2025, një valë reagimesh shpërtheu në disa vende europiane në lidhje me rezultatin dhe, sidomos, me pjesëmarrjen dhe suksesin e Izraelit në votimin e publikut.
Këngëtarja izraelite Yuval Raphael u rendit e dyta pas Austrisë, megjithëse fitoi votën e publikut për baladën "New Day Will Rise", një këngë që, sipas shumë kritikëve, as nuk njihej gjerësisht para finales.
Izraeli u rendit në vendin e 14-të nga juritë profesionale, por u ngjit ndjeshëm në klasifikim pas votës së publikut. Kjo ngritje e papritur ka ngritur dyshime mbi manipulimin potencial të televotimit, pasi sistemi lejon deri në 20 vota për person.
"Një sistem ku secili mund të votojë 20 herë, është një sistem që nxit manipulimin," tha Katia Segers, deputete belge.
Transmetuesit publikë në Irlandë, Spanjë, Finlandë dhe Holandë kanë kërkuar auditim të plotë të votave. Ata kërkuan transparencë dhe një rishikim të sistemit të televotimit.
Një ndër arsyet kryesore të revoltës është situata politike në Lindjen e Mesme. Izraeli është përballur me kritika të mëdha ndërkombëtare për sulmet në Gaza, që kanë shkaktuar vdekjen e qindra mijëra personave.
“Pjesëmarrja e Izraelit në Eurovision është një formë ‘pastrimi imazhi’ përmes artit”, thanë mbi 1,000 artistë dhe ish-pjesëmarrës të Eurovision-it që nënshkruan një peticion për përjashtimin e Izraelit nga konkursi.
Në finalen e mbajtur në Malmö, Suedi, mijëra protestues mbajtën flamuj palestinezë, duke kundërshtuar pjesëmarrjen izraelite.
Gjatë performancës së këngëtares izraelite, një spektator ngriti flamurin palestinez në sallë. Sipas raportimeve, këngëtarja izraelite iu drejtua me një puthje, gjest që u interpretua si provokues nga disa dhe simbolik nga të tjerë.
"Eurovision-i duhet të jetë një ngjarje kulturore, jo një platformë për legjitimimin e regjimeve që shkelin të drejtat e njeriut", tha një zëdhënës i transmetuesit holandez, Avrotros.
Kundërpërgjigjja nga EBU dhe Izraeli
Organizatorët e Eurovisionit, European Broadcasting Union (EBU), kanë deklaruar se votimi është verifikuar në mënyrë të pavarur dhe nuk ka pasur manipulime. Ata theksojnë se janë në kontakt me transmetuesit për të diskutuar “çdo aspekt të festivalit”.
Ndërkohë, Izraeli ka reaguar me kritika ndaj reagimeve të ashpra nga vende si Spanja, duke e quajtur atë një “histeri kolektive me nuanca antisemitizmi”. Këngëtarja izraelite përkujtoi pengjet izraelite në Gaza në fund të performancës së saj, gjest që gjithashtu ndezi debate.
Nga pjesëmarrja e Izraelit (një vend jashtë Europës), te votimi i dyshimtë dhe protestat masive, Eurovision 2025 ka vendosur në qendër të vëmendjes pyetjen: A është Eurovision-i ende një konkurs i artit dhe kulturës, apo një arenë e betejave politike ndërkombëtare?
Artikuj të sugjeruar:
Burimet: BBC, Al Jazeera, The Sun
