Bota

Lajme në pak minuta: Çfarë po ndodh në botë

Shkruar nga Anabel

2 Maj 2025

Lajme në pak minuta: Çfarë po ndodh në botë

16 vende të BE-së do të aktivizojnë klauzolën që rrit shpenzimet e mbrojtjes

Lajme në pak minuta: Çfarë po ndodh në botë

Më shumë se gjysma e vendeve anëtare të BE-së synojnë të përfitojnë nga një përjashtim që u lejon të tejkalojnë kufijtë buxhetorë për të rritur shpenzimet ushtarake, ka bërë të ditur Këshilli Europian.

Komisioni Europian propozoi më herët këtë vit që vendet anëtare të përdorin një klauzolë emergjente, e cila u lejon të shpenzojnë deri në 1.5% të PBB-së për investime në mbrojtje gjatë katër viteve të ardhshme, pa shkelur rregullat për deficitin dhe borxhin publik.

Ky hap erdhi pas deklaratave të administratës Trump që Europa duhet të paguajë më shumë për mbrojtjen e saj, si dhe për shkak të shqetësimeve të vazhdueshme për sigurinë që lidhen me luftën e Rusisë në Ukrainë.

Gjermania dhe Polonia po kryesojnë grupin e vendeve që kanë shprehur dëshirën për të ndjekur këtë qasje, bëri të ditur BE-ja në një deklaratë të mërkurën.

Ligji i ri i Kroacisë zemëron serbët

Lajme në pak minuta: Çfarë po ndodh në botë

Lufta e Kroacisë për pavarësi përfundoi pothuajse 30 vite më parë. Megjithatë, ligjvënësit e këtij vendi anëtar të BE-së dhe NATO-s besojnë se disa çështje që burojnë nga ajo periudhë ende nuk janë zgjidhur plotësisht.

Të mërkurën, deputetët miratuan me shumicë dërrmuese një ligj të ri të quajtur “Ligji për Varrezat”, duke zëvendësuar një politikë që ishte në fuqi për më shumë se dy dekada. Ligji i ri kërkon heqjen e mbishkrimeve dhe pllakave përkujtimore të vendosura gjatë konfliktit të viteve 1991-1995 që "nuk janë në përputhje me rendin kushtetues".

Sipas një deklarate të lëshuar nga Ministria e Planifikimit Fizik, Ndërtimit dhe Pasurisë Shtetërore, ligji ndalon mbishkrimet, të cilat përmbajnë “simbolika që mund të fyejnë ndjenjat dhe moralin e qytetarëve”.

Përfaqësuesit e pakicës serbe e kanë kritikuar ashpër legjislacionin e ri, duke argumentuar se një çështje e tillë s’mund të përdoret politikisht.

Zelensky shprehet se marrëveshja me SHBA-të për mineralet e rralla është e barabartë

Lajme në pak minuta: Çfarë po ndodh në botë

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky theksoi të enjten se marrëveshja për mineralet e nënshkruar me Shtetet e Bashkuara ishte rezultat i negociatave mes tij dhe Trump. Sipas tij, negociatat sollën një “marrëveshje vërtet të barabartë”.

Në fjalimin e tij të mbrëmjes, ai nënvizoi se marrëveshja nuk përfshin asnjë detyrim për kthimin e ndihmës së mëparshme që SHBA i ka dhënë Ukrainës.

Pas disa muajsh diskutimesh, Trump dhe Zelensky ranë dakord që Ukraina t’i japë Uashingtonit akses në mineralet e rralla dhe burime të tjera natyrore të Ukrainës — një lëvizje që Kievi shpreson se do të sigurojë mbështetje të vazhdueshme për mbrojtjen e tij ndaj agresionit rus.

Dhjetëra mijëra njerëz morën pjesë në tubimet e 1 Majit në të gjithë Evropën

Lajme në pak minuta: Çfarë po ndodh në botë

Dita Ndërkombëtare e Punës, e njohur gjithashtu si 1 Maji apo Dita e Punëtorëve, është një festë vjetore që nderon betejat dhe arritjet e punëtorëve dhe lëvizjes sindikale në mbarë botën. Kjo ditë festohet më 1 maj dhe është festë zyrtare në shumicën e vendeve të botës.

Kjo ngjarje ka origjinën në Amerikën e Veriut. Në maj të vitit 1886, një protestë paqësore në Çikago në mbështetje të punëtorëve që kërkonin një ditë pune prej tetë orësh përfundoi në përleshje të dhunshme, duke shkaktuar vdekje dhe plagosje të shumta — ngjarje e njohur si Afera e Haymarket.

Në fund të shekullit të 19-të, shumë vende evropiane e ndoqën këtë shembull, dhe 1 Maji u shndërrua në një festë globale të punëtorëve. Ndaj, edhe këtë vit dhjetëra mijëra njerëz zgjodhën të protestonin kudo në botë për të drejtat e punëtorëve.