A të kapin shpesh mendimet se çdo situatë e pakëndshme është për fajin tënd? Një mik anulon planet dhe ti fillon të pyesësh veten: "Mos thashë diçka të gabuar?" Një koleg dërgon një email të prerë, dhe mendon: "Mos është mërzitur me mua?" Kur një i afërm duket i distancuar, e gjen veten duke analizuar çdo veprim për të kuptuar se çfarë ke bërë gabim.

Ky fenomen njihet si "ndjenja e fajësimit të vetes" dhe shpesh ndodh kur kemi tendencën të besojmë se gjithçka lidhet me ne. Është një mënyrë e pandërgjegjshme për të kërkuar kontroll mbi situatat ose për t’i dhënë kuptim të botës përreth. Kjo mendësi shpesh lidhet me eksperienca të kaluara, mjedisin familjar, ose modele të mësuara gjatë fëmijërisë.

Si ta njohësh këtë “të metë” te vetja?

Nëse të ndodh shpesh të fajësosh veten për çdo situatë të pakëndshme, ka disa shenja që mund të tregojnë se ke prirjen për vetëfajësim:

I merr gjërat personale: Nëse dikush duket i mërzitur, mendon menjëherë se ke bërë diçka gabim, edhe kur kjo nuk ka lidhje me ty.

E tepron me analizën: Skenarët e zakonshëm si vonesat në përgjigjet e mesazheve ose ndryshimi i planeve të të tjerëve shihen si reflektim i diçkaje që ke bërë ti.

Kërkon të kontrollosh çdo gjë: Fajësimi i vetes mund të jetë një mënyrë për të perceptuar sikur ke kontroll mbi situatën, edhe kur ajo është krejtësisht jashtë ndikimit tënd.

Si të çlirohesh nga ndjenja e vetëfajësimit?

1. Mos dil në përfundime të shpejta
Shpesh, ajo që ndodh nuk ka fare të bëjë me ty. Përpiqu të marrësh parasysh arsye të tjera për sjelljet e të tjerëve, si lodhja, stresi apo ndonjë situatë personale që nuk ka lidhje me ty.

2. Përballu me pasigurinë
Jo çdo gjë ka një përgjigje të menjëhershme dhe është në rregull të mos dish gjithmonë arsyen. Mëso të ndihesh rehat me pasigurinë dhe përqendrohu te çastet e tanishme.

3. Ndalo kërkimin e vazhdueshëm të sigurisë
Kur ndien ankth për situata të paqarta, merr pak kohë për veten për t’u qetësuar dhe për të menaxhuar emocionet.

4. Forco vetëbesimin
Krijo një ndjenjë të brendshme sigurie duke reflektuar mbi vlerat dhe pikat e tua të forta. Kujtoji vetes arritjet dhe vlerat e tua pa i lidhur me mendimet apo sjelljet e të tjerëve.

Ndjenja e fajësimit  të vetes për gjithçka mund të jetë një barrë e rëndë që dëmton paqen e brendshme dhe marrëdhëniet. 

Duke kuptuar se jo çdo gjë lidhet me ty dhe duke ndërtuar një lidhje më të fortë me veten, mund të lirohesh nga kjo mënyrë e lodhshme mendimi. Të duash dhe të pranosh veten është hapi i parë drejt një jete më të lumtur dhe më të qetë.