English
Relationships

Dhuna ndaj vajzave dhe grave: Disa terma që duhet t'i dimë të gjithë

Dhuna ndaj vajzave dhe grave: Disa terma që duhet t'i dimë

Dhuna ndaj grave dhe vajzave është një nga shkeljet më të përhapura të të drejtave të njeriut në botë. Ajo ndodh çdo ditë, shumë herë në ditë, në çdo cep të globit dhe lë pasoja serioze fizike, ekonomike e psikologjike, afatshkurtra dhe afatgjata te gratë dhe vajzat, çka bëhet pengesë për përfshirjen e tyre të plotë e të barabartë në shoqëri. Shkalla e ndikimit të dhunës, si në jetën e individëve e familjeve, por edhe atë të shoqërisë në tërësi, është vështirë të përcaktohet. Ky artikull pasqyron një përmbledhje të disa formave të dhunës, së bashku me termat që përdoren më shpesh, të cilat aktivistët e barazisë gjinore duhet t’i bëjnë pjesë të fjalorit të tyre. 
  
Dhuna me bazë gjinore
 
Dhuna me bazë gjinore nënkupton veprimet e dëmshme karshi një individi ose një grupi individësh, nisur nga gjinia e tyre. Ajo i ka rrënjët te pabarazia gjinore, abuzimi i pushtetit dhe normat e pashëndetshme shoqërore.

Termi përdoret kryesisht për të nënvizuar faktin se ndryshimet strukturore që bazohen te gjinia, i vendosin gratë dhe vajzat në rrezik të shtuar për t’u prekur nga forma të shumta të dhunës. Ndërsa gratë dhe vajzat vuajnë në mënyrë joproporcionale nga dhuna me bazë gjinore, burrat dhe djemtë mund të bëhen gjithashtu shënjestër. Termi përdoret ndonjëherë për të përkufizuar dhunën që targeton personat LGBTQI +, kur referohet dhuna në lidhje me normat e maskilinitetit/feminilitetit dhe/ose normave gjinore.
 
Dhuna ndaj grave dhe vajzave
 
Dhuna ndaj grave dhe vajzave nënkupton çdo akt dhune me bazë gjinore që shkakton ose rrezikon të shkaktojë dëmtime fizike, seksuale, mendore ose vuajtje të grave dhe vajzave, duke përfshirë këtu kërcënimet që vijnë nga këto veprime, detyrimi i grave dhe vajzave të bëjnë gjëra kundër vullnetit të tyre, ose privimin arbitrar të lirisë, si në jetën publike, ashtu edhe në atë private. Dhuna ndaj grave e vajzave përfshin, por nuk kufizohet në dhunën fizike, seksuale dhe psikologjike në familje, brenda komunitetit, ose kur lejohet apo kryhet nga vet shteti.
 
E mbijetuara e dhunës
 
Termi “e mbijetuara e dhunës” nënkupton çdo person që ka përjetuar dhunë seksuale ose me bazë gjinore. Ka ngjashmëri me termin "viktimë", por parapëlqehet kundrejt tij sepse është më fuqizues.
 
Miratimi
 
“Jo” do të thotë “jo”! “Po” do të thotë “po”. Miratimi është marrëveshja midis pjesëmarrësve për t'u përfshirë në veprimtari seksuale ose për t’u lidhur martesë. Duhet të jepet lirisht dhe në mënyrë aktive dhe nuk mund të jepet nga dikush që është nën ndikimin e drogës, alkoolit ose nga një i mitur. Është specifik, që do të thotë se miratimi ndaj një veprimi të caktuar nuk nënkupton miratimin për një veprim tjetër; por është edhe i kthyeshëm, që do të thotë se ai mund të anulohet në çdo kohë.
 
Format e dhunës ndaj grave
                                                  
Dhuna në familje
 
Dhuna në familje, e quajtur edhe abuzim në familje ose dhuna e partnerit intim, është çdo model i sjelljes që përdoret për të fituar ose pasur pushtet e kontroll mbi një partner intim. Ajo përfshin të gjitha veprimet fizike, seksuale, emocionale, ekonomike dhe psikologjike ose kërcënimet për veprime, që ndikojnë te një person tjetër. Kjo është një nga format më të zakonshme të dhunës të përjetuara nga gratë në rang botëror.
 
Ja disa forma të dhunës në familje:
 
Dhuna ekonomike
 
Dhuna ekonomike nënkupton bërjen ose përpjekjen për ta bërë një person të varur financiarisht, duke ruajtur kontrollin e plotë mbi burimet financiare, duke bllokuar aksesin ndaj të ardhurave dhe/ose duke ndaluar vazhdimin e shkollimit apo punësimit.
 
Dhuna psikologjike
 
Dhuna psikologjike përfshin shkaktimin e frikës nga kërcenimi; kërcënimi për dëmtim fizik të vetvetes, partnerit ose fëmijëve; vrasja e kafshëve shtëpiake apo prishja e pasurisë; presioni psikologjik; ose duke e detyruar personin të izolohet nga miqtë, familja, shkolla dhe/ose puna.
 
Dhuna emocionale
 
Dhuna emocionale përfshin uljen e ndjenjës së vetëvlerësimit të një personi përmes kritikave të vazhdueshme; zhvlerësimin e aftësive të dikujt; përdorimin e emrave fyes apo abuzime të tjera verbale; dëmtimin e marrëdhënies së partnerit me fëmijët; ose moslejimin e partnerit që të shohë miqtë dhe familjen.
 
Dhuna fizike
 
Dhuna fizike nënkupton lëndimin ose përpjekjen për të lënduar partnerin duke goditur, shkelmuar, djegur, kapur me forcë, pickuar, shtyrë, gjuajtur me shuplakë, shkulur flokët, kafshuar, por edhe mohimin e kujdesit mjekësor ose detyrimin për të përdorur alkoolin dhe/ose drogën, ose përdorimi i një force tjetër fizike. Mund të nënkuptojë edhe dëme të pronës.
 
Dhuna seksuale
 
Dhuna seksuale nënkupton detyrimin e partnerit që të marrë pjesë në një akt seksual pa pëlqimin/aprovimin e tij/saj. Lexoni më shumë rreth dhunës seksuale më poshtë.
 
Femicid
 
Femicidi nënkupton vrasjen me dashje të grave thjesht pse janë gra, por mund të nënkuptojë më gjerësisht çdo vrasje të grave ose vajzave. Femicidi ndryshon nga vrasja e meshkujve në shumë drejtime specifike. Për shembull, shumica e rasteve të femicidit kryhen nga partnerë ose ish-partnerë dhe përfshijnë abuzimet e vazhdueshme në shtëpi, kanosjet ose intimidimi, dhuna seksuale ose situata ku gratë kanë më pak forcë ose më pak të ardhura sesa partneri.
 
Vrasja për çështje nderi
           
Vrasja për çështje nderi është vrasja e një anëtari të familjes, zakonisht një gruaje apo vajze, për arsyen e pretenduar se personi e ka çnderuar apo turpëruar familjen. Këto vrasje kanë të bëjnë shpesh me dëlirësinë seksuale dhe shkeljet e hamendësuara nga anëtaret femra të familjes.
 
Dhuna seksuale
 
Dhuna seksuale është çdo veprim seksual i kryer kundër vullnetit të një personi tjetër, ose kur ky person nuk jep aprovimin ose kur aprovimi nuk mund të jepet sepse personi është fëmijë, ka paaftësi mendore, është i dehur rëndë ose i pavetëdijshëm, për shkak të alkoolit ose drogës.
 
Forma të dhunës seksuale:
 
Ngacmimi seksual
 
Ngacmimi seksual nënkupton kontaktin fizik jo-konsensual duke kapur, pickuar, gjuajtur me shuplakë ose fërkuar një person tjetër në mënyrë seksuale. Ai gjithashtu nënkupton forma jo fizike dhune, të tilla si fishkëllimat, komentet seksuale në lidhje me trupin ose pamjen e një personi, kërkesat për favore seksuale, vështrimin provokues seksual, ndjekjen dhe ekspozimin e organeve seksuale të dikujt.
 
Përdhunimi
 
Përdhunimi është çdo depërtim jo-konsensual vaginal, anal ose oral ndaj një personi tjetër me çdo lloj pjese të trupit apo objekt. Kjo mund të ndodhë nga çdo person i njohur ose i panjohur me të mbijetuarën, brenda martesës në një marrëdhënie, si edhe gjatë një konflikti të armatosur.
 
Përdhunimi korrigjues
 
Përdhunimi korrigjues është një formë e përdhunimit e kryer kundër dikujt për arsye të orientimit të tij seksual ose identitetit gjinor. Ai ka për qëllim ta detyrojë viktimën t'i përshtatet heteroseksualitetit ose identitetit normativ gjinor.
 
Kultura e përdhunimit
 
Kultura e përdhunimit është mjedisi shoqëror i cili lejon që dhuna seksuale të normalizohet dhe justifikohet. Ajo është e rrënjosur në patriarkat dhe ushqehet nga pabarazitë e vazhdueshme gjinore e paragjykimet në lidhje me gjininë dhe seksualitetin.
 
Trafikimi i qenieve njerëzore
 
Trafikimi i qenieve njerëzore është përvetësimi dhe shfrytëzimi i njerëzve, përmes mjeteve të tilla si forca, mashtrimi dhe shtrëngimi. Ky krim i tmerrshëm ka zënë në grackë miliona gra dhe vajza në të gjithë botën, shumë prej të cilave shfrytëzohen seksualisht.
 
Gjymtimi gjenital femëror
 
Gjymtimi gjenital femëror nënkupton procedura që qëllimisht ndryshojnë ose shkaktojnë dëmtime të organeve gjenitale të femrave për arsye jo-mjekësore. Ai klasifikohet në katër lloje kryesore dhe, si praktika ashtu edhe motivet që fshihen pas tij, ndryshojnë nga njëri vend në tjetrin. Gjymtimi gjenital femëror është një normë shoqërore, shpesh i konsideruar si një hap i domosdoshëm në përgatitjen e vajzave për moshën e rritur dhe martesën, e në mënyrë tipike i nxitur nga besimet në lidhje me gjininë dhe lidhjen që gjinia ka me sjelljen e përshtatshme seksuale. Për herë të parë u klasifikua si dhunë në 1997, përmes një deklarate të përbashkët të lëshuar nga OBSH, UNICEF dhe UNFPA.
 
Martesa e fëmijëve
 
Martesa e fëmijëve nënkupton çdo martesë ku njëri ose të dy bashkëshortët janë nën moshën 18 vjeç. Është një shkelje e Deklaratës Universale të të Drejtave të Njeriut, e cila përcakton se “Martesa duhet të lidhet vetëm me pëlqimin plotësisht të lirë të personave që do të martohen.” Vajzat kanë më shumë të ngjarë të jenë nuse-fëmijë dhe si pasojë të braktisin shkollën e të përjetojnë forma të tjera të dhunës.
 
Dhuna në internet ose dhuna digjitale
 
Dhuna në internet ose dhuna digjitale ndaj grave nënkupton çdo akt dhune që kryhet, ndihmohet ose përkeqësohet nga përdorimi i teknologjisë së informacionit dhe komunikimit (telefona celularë, internet, media sociale, lojëra kompjuterike, mesazhe me tekst, e-mail, etj.) ndaj një gruaje thjesht sepse ajo është grua.
 
Disa forma të dhunës në internet:
 
Bullizmi kibernetik
 
Bullizmi kibernetik nënkupton dërgimin e mesazheve frikësuese ose kërcënuese.
 
Sexting jo-konsensual
 
Sexting jo-konsensual nënkupton dërgimin e fotove ose mesazheve intime, pa pëlqimin e marrësit.
 
Doxing
 
Doxing nënkupton shpërndarjen në publik të informacioneve private ose që çojnë në identifikimin e viktimës.
 
Ndryshimi fillon me ty! Reago sot për të ndihmuar që dhuna ndaj grave të marrë fund!

Mos humbisni edhe

REELS

OK!

Emisionin e plotë e gjeni në Youtube/ Andale AL

E kemi mbajtur sekret, por sot sikur kemi qejf t'jua themi! 💕 @greenandprotein.al është vendi që na sjell mëngjesin dhe drekën në zyrë se e kemi zgjedhur si vend të preferuar. Ndonjëherë shkojmë edhe vetë se ka ambient të lezetshëm dhe të qetë. 🥰 Bowls janë yll, lëngjet e frutave, çdo gjë dmth. 🥑

Sa i bukur ky projekti i @unwomenalbania 💕 Gratë fuqizohen, udhëtojnë vetëm, argëtohen dhe zbulojnë histori frymëzuese dhe të pabesueshme nga peshkatarët. Në një udhëtim shumë të bukur në Vlorë ndodhin të gjitha. Love the idea 💡 Bravo! 🙌

U zgjuam me një ndjenjë nostalgjie sot 😌

S'e dimë ne ç'rast ke ti, por dimë ku duhet ta marrësh fustanin! 👗 @la_kune_ ka kaq shumë modele për çdo event, masa S-2XL, super çmime dhe dizajne. Të nderon kudo dmth ✌️

POV: Të bien pantallonat në mes të performancës, por ti je Beyoncé 🔥

Dua Lipa performon këngën e Raffaella Carrà dhe rrëmben zemrat e italianëve ❤️‍🔥

Po ju, keni bërë ndonjëherë takime po aq interesante?! 🤨

Shpresojmë për më të mirën! 🇦🇱❤️‍🔥 Credits: @eja.alb

Violence against girls and women: Some terms everyone should know

Dhuna ndaj vajzave dhe grave: Disa terma që duhet t'i dimë

Violence against women and girls is one of the most widespread human rights violations in the world. It happens every day, many times a day, in every corner of the globe and leaves serious physical, economic and psychological consequences, short-term and long-term for women and girls, which becomes an obstacle for their full and equal inclusion in society. The extent of the impact of violence, both in the lives of individuals and families, but also that of society as a whole, is difficult to determine. This article provides an overview of some forms of violence, along with the most frequently used terms, which gender equality activists should make part of their vocabulary. 
  
Gender-based violence
 
Gender-based violence means harmful actions against an individual or a group of individuals based on their gender. It is rooted in gender inequality, abuse of power and unhealthy social norms.

The term is mainly used to highlight the fact that structural changes based on gender place women and girls at increased risk of being affected by multiple forms of violence. While women and girls suffer disproportionately from gender-based violence, men and boys can also be targeted. The term is sometimes used to describe violence targeting LGBTQI+ people, when referring to violence related to masculinity/femininity and/or gender norms.
 
Violence against women and girls
 
Violence against women and girls means any act of gender-based violence that causes or threatens to cause physical, sexual, mental harm or suffering to women and girls, including threats resulting from these acts, coercion of women and girls to do things against their will, or arbitrary deprivation of freedom, both in public and private life. Violence against women and girls includes, but is not limited to, physical, sexual and psychological violence within the family, within the community, or when permitted or perpetrated by the state itself.
 
Survivor of violence
 
The term "survivor of violence" means any person who has experienced sexual or gender-based violence. It is similar to the term "victim", but is preferred over it because it is more empowering.
 
Approval
 
"No" means "no"! "Yes" means "yes". Consent is the agreement between the participants to engage in sexual activity or enter into marriage. It must be given freely and actively and cannot be given by someone under the influence of drugs, alcohol or by a minor. It is specific, which means that approval of a certain action does not imply approval of another action; but it is also reversible, meaning it can be canceled at any time.
 
Forms of violence against women
                                                  
Domestic
 
violence Domestic violence, also called domestic abuse or intimate partner violence, is any pattern of behavior used to gain or have power and control over an intimate partner. It includes all physical, sexual, emotional, economic and psychological actions or threats of actions that affect another person. This is one of the most common forms of violence experienced by women worldwide.
 
Here are some forms of domestic violence:
 
Economic violence
 
Economic violence means making or attempting to make a person financially dependent, maintaining complete control over financial resources, blocking access to income and/or preventing further education or employment .
 
Psychological violence
 
Psychological violence includes causing fear of being threatened; threatening physical harm to self, partner or children; killing pets or destroying property; psychological pressure; or forcing the person to isolate themselves from friends, family, school and/or work.
 
Emotional abuse
 
Emotional abuse involves lowering a person's sense of self-worth through constant criticism; underestimating one's abilities; the use of offensive names or other verbal abuse; damage to the partner's relationship with the children; or not allowing the partner to see friends and family.
 
Physical violence
 
Physical violence means hurting or attempting to hurt a partner by hitting, kicking, burning, grabbing, biting, pushing, slapping, pulling hair, biting, but also denial of medical care or forcing to use alcohol and/or or drugs, or the use of other physical force. It can also mean property damage.
 
Sexual violence
 
Sexual violence means forcing a partner to participate in a sexual act without his/her consent/approval. Read more about sexual violence below.
 
Femicide
 
Femicide means the intentional killing of women simply because they are women, but can more broadly mean any killing of women or girls. Femicide differs from male homicide in many specific ways. For example, most cases of femicide are committed by partners or ex-partners and involve ongoing domestic abuse, threats or intimidation, sexual violence, or situations where the women have less power or less income than the partner.
 
Honor killing
           
Honor killing is the killing of a family member, usually a wife or daughter, for the alleged reason that the person has dishonored or disgraced the family. These murders are often related to sexual chastity and alleged violations by female family members.
 
Sexual violence
 
Sexual violence is any sexual act committed against the will of another person, or when this person does not give consent or when consent cannot be given because the person is a child, has a mental disability, is seriously intoxicated or unconscious, because of alcohol or drugs.
 
Forms of Sexual Violence:
 
Sexual Harassment
 
Sexual harassment means non-consensual physical contact by grabbing, biting, slapping or rubbing another person sexually. It also means non-physical forms of violence, such as whistle-blowing, sexual comments about a person's body or appearance, requests for sexual favors, sexually provocative looks, stalking and exposure of one's sexual organs.
 
Rape
 
Rape is any non-consensual vaginal, anal or oral penetration of another person with any body part or object. This can happen by any person known or unknown to the survivor, within a marriage in a relationship, as well as during an armed conflict.
 
Remedial rape
 
Remedial rape is a form of rape committed against someone because of their sexual orientation or gender identity. It aims to force the victim to conform to heterosexuality or normative gender identity.
 
Rape culture
 
Rape culture is the social environment that allows sexual violence to be normalized and justified. It is rooted in patriarchy and is fueled by persistent gender inequalities and prejudices about gender and sexuality.
 
Human Trafficking
 
Human trafficking is the acquisition and exploitation of people, through means such as force, deception and coercion. This horrific crime has ensnared millions of women and girls around the world, many of whom are sexually exploited.
 
Female genital mutilation
 
Female genital mutilation means procedures that intentionally alter or cause damage to the female genital organs for non-medical reasons. It is classified into four main types, and both the practice and the motives behind it vary from country to country. Female genital mutilation is a social norm, often considered a necessary step in preparing girls for adulthood and marriage, and typically driven by beliefs about gender and the relationship that gender has with appropriate sexual behavior. It was first classified as violence in 1997, through a joint statement issued by WHO, UNICEF and UNFPA.
 
Child marriage
 
Child marriage means any marriage where one or both spouses are under the age of 18. It is a violation of the Universal Declaration of Human Rights, which states that "Marriage shall be entered into only with the fully free consent of the persons to be married." Girls are more likely to be child brides and consequently drop out of school and experience other forms of violence.
 
Cyber ​​violence or digital violence
 
Cyber ​​violence or digital violence against women means any act of violence that is perpetrated, facilitated or exacerbated by the use of information and communication technology (mobile phones, internet, social media, computer games, text messages, e- mail, etc.) to a woman simply because she is a woman.
 
Some forms of online violence:
 
Cyberbullying
 
Cyberbullying means sending intimidating or threatening messages.
 
Non-consensual sexting
 
Non-consensual sexting means sending intimate photos or messages without the consent of the recipient.
 
Doxing
 
Doxing means the public distribution of private or personally identifiable information about the victim.
 
Change starts with you! Act today to help end violence against women!

×