A e gjeni shpesh veten duke kërkuar një pije të gazuar? A ndihet vakti juaj i paplotë pa një Coca-Cola për ta shoqëruar atë? A pini pije të gazuara dhe energjike çdo ditë, ndonjëherë më shumë se një herë në ditë? Nëse po, është e mundur që ju mund të keni krijuar një varësi ndaj tyre.

Varësia përkufizohet si varësi fizike ose psikologjike nga një substancë.

Ky artikull eksploron simptomat, shkaqet, diagnozën dhe trajtimin e varësisë ndaj Coca-Cola-s, si dhe ndikimin e konsumit të tepërt të saj në shëndetin tuaj.

Shenjat e varësisë ndaj Coca-Cola-s

Sipas Dr. White, disa nga shenjat dhe simptomat e një varësie ndaj pijeve të gazuara mund të jenë të ngjashme me simptomat e një varësie ndaj alkoolit ose drogës. Edhe pse ju nuk mund të përjetoni dehje ose ndërgjegje të ndryshuar prej tyre, ajo thotë se mund të keni simptoma të tilla si:

-Dëshira: Mund të përjetoni dëshira të vazhdueshme për pije të gazuara, të cilave është e vështirë t'i rezistoni.

-Mungesa e kontrollit: Ju mund të keni dëmtuar kontrollin mbi konsumin tuaj të pijeve te gazuara. Për shembull, ju mund t’i konsumoni ato në sasi më të mëdha se sa keni menduar fillimisht.

-Toleranca: Mund të zhvilloni një tolerancë ndaj pijeve të gazuara, kështu që mund të ndjeni nevojën për të konsumuar gjithnjë e më shumë për të arritur efektin e dëshiruar.

-Tërheqja: Ju mund të përjetoni simptoma të tërheqjes si nervozizëm dhe vështirësi në përqendrim, ose simptoma fizike si dhimbje koke dhe dridhje, nëse nuk jeni në gjendje të plotësoni dëshirat tuaja për pijen që dëshironi.

Shkaqet e varësisë ndaj pijeve të gazuara

Këto janë disa nga shkaqet e mundshme të varësisë ndaj pijeve të gazuara:

-Përbërësit që krijojnë varësi: Pijet e gazuara përmbajnë përbërës si kafeina dhe sheqeri që mund të krijojnë varësi. Për shembull, ashtu si substancat që shkaktojnë varësi si alkooli dhe droga, kafeina shkakton çlirimin e hormonit të ndjenjës së mirë në tru, dopaminës, duke ju bërë të dëshironi më shumë për të.

-Zakonet e stilit të jetesës: Ju mund ta lidhni një Coca-Cola me vakte të caktuara, si ushqimi i shpejtë ose pica dhe vakti mund të ndihet i paplotë nëse nuk keni një pije të gazuar.

-Preferencat personale: Ju mund të shijoni shijen e gazuar dhe të lezetshme të pijeve të gazuara dhe ta bëni zakon t'i zgjidhni ato në vend të ujit ose opsioneve të tjera.

Ndikimi i një varësie ndaj pijeve të gazuara

Varësia ndaj pijeve të gazuara është e dëmshme sepse konsumimi i tyre është i lidhur me disa kushte serioze shëndetësore, si për shembull:

-Diabeti;
-Çrregullime të të ngrënit; 
-Problemet gastrointestinale;
-Sëmundjet e zemrës;
-Presioni i lartë i gjakut;
-Kolesterol i lartë;
-Gurët në veshka;
-Sindroma metabolike;
-Obeziteti;
-Goditja në tru;
-Prishja e dhëmbëve.

Për shembull, një studim i vitit 2013 zbuloi se ata që pinë pije të gazuara rregullisht janë mbipeshë në krahasim me ata që nuk pinë. Një studim i vitit 2012 zbuloi se konsumi më i madh i këtyre pijeve lidhet me një rrezik më të lartë të goditjes në tru. Një studim tjetër i vitit 2013 vë në dukje se konsumimi i sodës lidhet me formimin e gurëve në veshka.

Si të pini më pak pije të gazuara

Nëse mendoni se konsumoni shumë pije të gazuara ose se mund të keni varësi ndaj tyre, është mirë të përpiqeni të reduktoni konsumin tuaj. Këto janë disa këshilla që mund t'ju ndihmojnë të reduktoni përdorimin:

-Zgjidhni qasjen tuaj: Ju mund të hiqni dorë menjëherë nga Coca-Cola, ose, nëse jeni duke përjetuar simptoma të tërheqjes, bëjeni gradualisht. Për shembull, Dr. White thotë se ju mund të zvogëloni gradualisht numrin e pijeve të gazuara që konsumoni në një ditë. Mund të jetë e dobishme të vendosni synime të tilla si dy pije të gazuara në ditë këtë javë; një Coca-Cola në ditë javën e ardhshme e kështu me radhë.

-Provoni alternativa më të shëndetshme: Dr. White rekomandon zëvendësimin e pijeve të gazuara me një alternativë më të shëndetshme, siç është uji i gazuar. Kërkoni opsione pa sheqer që nuk kanë sheqer të shtuar ose zëvendësues të sheqerit .

-Pini shumë ujë: Duhet të bëni një marrëveshje me veten që të pini të paktën po aq ujë sa pini pije të gazuara sa herë që pini një pije të gazuar. Pra, nëse jeni duke pirë një kanaçe Cola, duhet të pini të paktën një gotë ujë së bashku me të. Uji mund t'ju ndihmojë të shuani etjen, t'ju ngopë dhe mund të zbuloni se nuk keni aq shumë nevojë për një Cola sa menduat se kishit. 

Trajtimi për varësinë ndaj pijeve të gazuara

“Meqenëse varësia ndaj sodës nuk është në të vërtetë një çrregullim mendor, nuk ka asnjë trajtim zyrtar. Megjithatë, në përgjithësi, njerëzit që luftojnë me varësitë ndaj ushqimit priren t'i përgjigjen mirë terapisë konjitive të sjelljes (CBT)”, thotë Dr. White.

CBT është shumë efektive për të ndihmuar njerëzit të modifikojnë sjelljet problematike, duke përfshirë ngrënien e tepërt, forma të ndryshme të varësisë dhe sjellje të tjera kompulsive, shpjegon Dr. White. CBT mund të ndihmojë në shënjestrimin e modeleve problematike të mendimit që çojnë në sjellje të pashëndetshme siç është pirja e Coca-Cola-s.