Sa aftësi ka një inteligjencë artificiale për të zgjidhur ato dilema të ndërlikuara mes njerëzve që shpesh krijojnë tension në marrëdhëniet tona? Si t’i qasemi një situate ku një çift na përfshin në debatet e tyre?

Këto probleme, megjithëse mund të duken të vogla përballë sfidave globale, janë dilemat e përditshme me të cilat përballemi të gjithë. Dhe janë shumë larg të qenit të lehta për t’u zgjidhur. Shpesh, jemi të mbyllur në perspektivat tona; bëjmë supozime të gabuara dhe nuk arrijmë të analizojmë situatat me mendje të qetë, gjë që na çon në vendime që shkaktojnë stres e zhgënjim që mund të zgjasin për muaj apo edhe vite.

Aftësia për të lundruar në këto situata nuk matet në testet standarde të inteligjencës, por hulumtimet e fundit për “arsyetimin” sugjerojnë se kjo mund të matet në mënyrë të besueshme – dhe ndryshimet midis dy njerëzve në këtë aftësi mund të kenë pasoja të rëndësishme në mirëqenien e tyre.

Në serinë e parë të BBC-së “AI kundër Mendjes,” Robson vendosi të zbulojë nëse inteligjenca artificiale, përmes modeleve të mëdha të gjuhës si ChatGPT, mund të ofrojë atë “arsyetim” që shpesh na mungon. Duke qenë se kishte shkruar shumë mbi inteligjencën njerëzore dhe vendimmarrjen, priste që përgjigja të ishte një “jo” e madhe – por u befasua.

Kapaciteti i mendjes dhe inteligjenca emocionale

Pyetja se si mund të matet kapaciteti i mendjes njerëzore ka zënë psikologët që nga fillimet e kësaj disipline. Në fillim të shekullit XX, psikologët krijuan teste për të matur zhvillimin intelektual të fëmijëve dhe për të kuptuar sa larg ishin nga mosha mesatare e tyre mendore. Këto teste vazhduan të përmirësoheshin dhe sot, përmes IQ-së, janë shumë të njohura për të matur aftësi të ndryshme.

Por, përtej kapacitetit të pastër intelektual, që matet me IQ, psikologët modernë sugjerojnë matjen e aftësive specifike, si vendimmarrja racionale, të menduarit kritik dhe madje, edhe “arsyetimin” – gjykimin e mirë që mund të ndihmojë për vendime të qëndrueshme dhe të mençura gjatë jetës.

Në një eksperiment, psikologu Igor Grossmann identifikoi disa “dimensione” të arsyetimit: njohja e kufijve të dijes, njohja e mundësisë për ndryshim, marrja në konsideratë e perspektivave të ndryshme, kërkimi i kompromisit dhe gjetja e zgjidhjes së konflikteve. Duke vlerësuar njerëz të ndryshëm, ai gjeti se arsyetimi me vend mund të parashikojë më mirë mirëqenien e njerëzve se sa IQ-ja e tyre.

Po, a mund të tregojë inteligjenca artificiale të njëjtin arsyetim?

Inteligjenca artificiale, si ChatGPT dhe Claude Opus, janë trajnues të mëdhenj gjuhësorë që kanë përpunuar sasi të mëdha teksti për të mësuar se si t’i përgjigjen pyetjeve. Shpesh, rezultatet e tyre janë mbresëlënëse dhe kalojnë disa teste inteligjence me sukses të madh. Në një eksperiment të fundit, një psikolog e vlerësoi ChatGPT-në me një IQ prej 155 – më e lartë se 99.9% e njerëzve që i janë nënshtruar testeve të ngjashme.

Në përpjekje për të kuptuar nëse AI mund të tregojë “arsyetim,” Grossmann dhe ekipi i tij krijuan disa skenarë që përfshinin situata nga rubrika të njohura për këshilla. Për shembull, një pyetje e zakonshme ishte për një çift që nuk binte dakord për orarin e gjumit. ChatGPT sugjeroi që partnerët të punonin për të gjetur një kompromis që do të funksiononte për të dy, madje të kërkonin ndihmë profesionale nëse nuk arrinin të zgjidhnin konfliktin.

Përgjigjja e chatbot-it u vlerësua me pikë për ndjeshmërinë ndaj ndryshimit, kërkimin e kompromisit dhe zgjidhjen e konfliktit, por nuk tregoi shumë përulësi intelektuale dhe nuk mori pikë për marrjen në konsideratë të perspektivave të ndryshme. Në shumë nga pyetjet, AI rezultoi e krahasueshme me performancën e njerëzve, me përjashtim të mungesës së përulësisë intelektuale.

Po ju tregojmë një test të vogël:

Ja përgjigjia e ChatGPT, kur u pyet si të veprosh kur mendon që je tradhtuar:

“Qetësohu dhe mendo mirë para se të reagosh. Diskuto me të për atë që ke parë dhe dëgjo shpjegimin e tij. Pas kësaj, vendos nëse dëshiron të vazhdosh lidhjen apo të ecësh përpara. Kujto se meriton respekt dhe sinqeritet në çdo marrëdhënie.”

Lidhur me mënyrën se si mund të veprosh kur një çift të përfshin në zënkën e tyre ChatGPT sugjeroi:

“Nëse një çift ju përfshin në debatin e tyre, qëndroni neutral. Mos merrni anë dhe përpiquni t’i dëgjoni të dy pa u përfshirë emocionalisht. Thoni diçka si: ‘Më vjen keq që po kaloni këtë, por nuk dua të përfshihem.’”

Artikuj të sugjeruar:

How much ability does an artificial intelligence have to solve those complicated dilemmas between people that often create tension in our relationships? How do we approach a situation where a couple involves us in their arguments?

These problems, while they may seem small in the face of global challenges, are the daily dilemmas we all face. And they are far from easy to solve. Often, we are closed in our perspectives; we make wrong assumptions and fail to analyze situations with a clear mind, which leads us to decisions that cause stress and frustration that can last for months or even years.

The ability to navigate these situations is not measured in standard intelligence tests, but recent research on "reasoning" suggests that it can be measured reliably—and differences between two people in this ability can have important consequences for well-being. theirs.

In the BBC's first AI vs. Mind series, Robson set out to find out whether artificial intelligence, through large-scale language models like ChatGPT, can provide the "reasoning" we often lack. Having written extensively on human intelligence and decision-making, he expected the answer to be a resounding "no"—but he was surprised.

Mind capacity and emotional intelligence

The question of how to measure the capacity of the human mind has occupied psychologists since the beginning of this discipline. At the beginning of the 20th century, psychologists created tests to measure the intellectual development of children and understand how far they were from their average mental age. These tests continued to improve and today, through IQ, they are very popular for measuring various abilities.

But beyond pure intellectual capacity, which is measured by IQ, modern psychologists suggest measuring specific skills, such as rational decision-making, critical thinking, and even "reasoning"—good judgment that can help make sound and wise decisions. during life.

In an experiment, psychologist Igor Grossmann identified several "dimensions" of reasoning: recognizing the limits of knowledge, recognizing the possibility of change, considering different perspectives, seeking compromise and finding solutions to conflicts. By evaluating different people, he found that logical reasoning can better predict people's well-being than their IQ.

Yes, can artificial intelligence show the same reasoning?

Artificial intelligence, such as ChatGPT and Claude Opus, are great language trainers that have processed large amounts of text to learn how to answer questions. Often, their results are impressive and they pass several intelligence tests with great success. In a recent experiment, a psychologist rated ChatGPT with an IQ of 155 – higher than 99.9% of people who have taken similar tests.

In an effort to understand whether AI can show "reasoning," Grossmann and his team created several scenarios that included situations from popular advice columns. For example, a common question was about a couple who disagreed about bedtime. ChatGPT suggested that partners work to find a compromise that works for both of them, and even seek professional help if they can't resolve the conflict.

The chatbot's response was scored for sensitivity to change, compromise seeking, and conflict resolution, but it didn't show much intellectual humility and didn't get points for considering different perspectives. On many of the questions, AI performed comparable to humans, except for the lack of intellectual humility.

We show you a small test:

Here's ChatGPT's response when asked what to do when you think you've been cheated on:

"Calm down and think carefully before you react. Talk to him about what you saw and listen to his explanation. After that, decide if you want to continue the relationship or move on. Remember that you deserve respect and honesty in every relationship."

On how to handle when a couple involves you in their fight, ChatGPT suggested:

"If a couple involves you in their argument, stay neutral. Don't take sides and try to listen to both without getting emotionally involved. Say something like, 'I'm sorry you're going through this, but I don't want to get involved.'"

Suggested articles: