English
Health

Ke çrregullim ankthi apo thjesht ndjen nervozizëm?

Ke çrregullim ankthi apo thjesht ndjen nervozizëm?

A je i/e pasigurt nëse ankthi yt është normal apo nëse ka përshkallëzuar në nivele të dëmshme? Dallimi mes ankthit të ‘shëndetshëm’ dhe një çrregullimi të ankthit mund të të ndihmojë të kuptosh cilat strategji përballimi mund të të sjellin lehtësim dhe nëse mund të kesh nevojë për ndihmën e një profesionisti.

Çfarë do të thotë të ndjesh ankth?

Megjithëse ankthi shpesh është një ndjenjë e pakëndshme, në të vërtetë ai është një përgjigje e shëndetshme ndaj disa nxitësve të caktuar.

"Ka shumë situata që ndodhin në jetën e përditshme kur është e përshtatshme dhe e arsyeshme të reagosh me ndjenjë ankthi," thotë Edmund Bourne, autor i librit “The Anxiety & Phobia Workbook”.

Kjo është për shkak se ankthi, siç është shqetësimi i përditshëm për shembull, na ndihmon të mbetemi të sigurt. Është gjithashtu një përgjigje natyrale ndaj stresit. "Nëse nuk do të ndjeje ankth si përgjigje ndaj sfidave të përditshme që lidhen me humbjen personale ose dështimin, do të kishte diçka të gabuar," thotë Dr. Bourne.

Ankthi "normal" është i lidhur proporcionalisht me një situatë ose problem të caktuar dhe zgjat vetëm sa zgjat ajo situatë ose problem, thotë Sarah Gundle, psikologe klinike në praktikë private në Nju Jork. Për shembull, është krejtësisht normale të ndihesh në ankth përpara se të flasësh para një grupi të madh njerëzish ose për të përmbushur një afat të rëndësishëm në punë.

 

Si ndihet ankthi?

Ndërkohë që njerëzit mund ta përjetojnë ankthin në mënyra të ndryshme, në shumë raste ai prek të gjithë qenien e një personi, psikologjikisht, fizikisht dhe në nivelin e sjelljes dhe shndërrohet në diçka vërtet shqetësuese, thotë Bourne.

Psikologjikisht, ankthi përfshin ndjenja subjektive të shqetësimit ose frikës, thotë ai. Fizikisht, ankthi mund të përfshijë ndjesi si rrahje të shpejta të zemrës, tension muskujsh, gojë të thatë, ose djersitje. Dhe në nivelin e sjelljes, mund të çojë një person të shmangë situata të zakonshme, të ndalojë komunikimin për ndjenjat e tij, ose të dështojë të marrë vendime.

Në format e tij më ekstreme, ankthi mund të shkaktojë ndjesinë e shkëputjes nga vetvetja (e njohur si depersonalizim), ndjesinë e shkëputjes nga mjedisi përreth (derealizim), ndjesinë se mund të vdesësh, ose ndjesinë se po mendon në mënyrë iracionale, shton Bourne.

Çfarë do të thotë të kesh një çrregullim ankthi?

Çrregullimet e ankthit diagnostikohen nga një profesionist i shëndetit mendor në bazë të kritereve të caktuara. “Dallimi tjetër kryesor është se ankthi zgjat për një periudhë të gjatë, madje edhe kur situata ose problemi është zgjidhur,” shpjegon Dr. Gundle.

Për një person me çrregullim ankthi, shqetësimi mund të ndjehet i pamundur për t’u kontrolluar ose menaxhuar dhe mund të çojë personin të shmangë njerëz, situata, ose gjëra që ata mendojnë se do të shkaktonin simptoma ankthi, thotë Gundle.

Ankthi tek njerëzit me një çrregullim prej tij, mund të shfaqet papritur dhe duket pa arsye. “Njerëzit me një çrregullim ankthi ndiejnë shqetësim dhe frikë vazhdimisht. Ndjenjat e shqetësimit mund të jenë paralizuese,” thotë Gundle.

Lloje të caktuara të çrregullimeve të ankthit përfshijnë:

1. Agorafobia, ose frika nga situatat që do të ishin të vështira ose të turpshme për t'u larguar nëse një person do të përjetonte një sulm paniku.
2. Çrregullimi i përgjithshëm i ankthit, shqetësim i vazhdueshëm dhe i tepruar për shumë gjëra që ndërhyn në jetën e përditshme.
3. Çrregullimi i panikut, një gjendje që përfshin sulme të përsëritura paniku që çojnë në frikë të tepruar ose shmangie.
4. Çrregullimi i ankthit nga ndarja, një gjendje ku dikush ka një frikë të tepruar nga ndarja nga një person tjetër me të cilin ndihen të lidhur.
5. Fobitë specifike, frika të tepruara nga objekte, aktivitete ose situata që zakonisht nuk janë të dëmshme.
6. Çrregullimi i ankthit social, një gjendje në të cilën dikush ka frikë të tepruar nga turpërimi, poshtërimi ose refuzimi në situata sociale.

Si të dallosh një ndjenjë ankthi nga një çrregullim ankthi?

Si mund ta kuptoni nëse ankthi juaj ka kaluar nivelet tipike dhe ka kaluar në territorin e çrregullimit të ankthit? Mund të keni një çrregullim nëse ankthi juaj është intensiv, zgjat për një periudhë të gjatë dhe çon në fobi ose frikë të rëndë që shqetëson jetën tuaj, thotë Bourne.

Përveç një ndjenje shqetësimi, simptomat e çrregullimit më të zakonshëm të ankthit, çrregullimi i ankthit të përgjithshëm, mund të përfshijnë:

- Ndjesi të shqetësimit, në buzë të nervozizmit, ose tensionimi;
- Dhembje dhe lodhje shumë të lehta;
- Vështirësi për të përqendruar mendjen;
- Irritim;
- Vështirësi për të menaxhuar ndjenjat e shqetësimit;
- Tension muskulor;
- Dhimbje koke, dhimbje stomaku, ose dhimbje të tjera që ndodhin pa një shpjegim tjetër;
- Probleme me gjumin, si vështirësi për të fjetur ose për të mbajtur gjumin.

Strategji përballimi që mund t'ju ndihmojnë të menaxhoni ankthin 'normal' ose një çrregullim të tij
Kërkoni ndihmën e një profesionisti nëse ndiheni se ankthi juaj po ndërhyn në marrëdhëniet, punën ose jetën tuaj shkollore, ose nëse po shkakton shqetësim të madh, thotë Bourne.

Megjithatë, nuk është e nevojshme të keni një çrregullim për të kërkuar ndihmë profesionale për ankthin. Nëse dëshironi të mund të menaxhoni më mirë ankthet e përditshme, një profesionist i shëndetit mendor mund të jetë shumë i dobishëm.

Gjithashtu, mendoni të flisni me mjekun tuaj të përgjithshëm për të përjashtuar kushte të tjera që mund të kontribuojnë ose të shkaktojnë simptomat e ankthit. Probleme mjekësore që mund të lidhen me ankthin përfshijnë:

- Dhimbje kronike;
- Sindromën e zorrëve të irrituara;
- Diabetin;
- Përdorimin e tepërt të drogës ose alkoolit, ose tërheqja prej tyre;
- Sëmundjet e zemrës;
- Çrregullime të frymëmarrjes, si astma;
- Problemet me tiroiden.

Pavarësisht nëse ankthi juaj është pasojë e situatës së momentit apo rrjedh nga një çrregullim, disa strategji të shëndetshme për përballim mund t'ju ndihmojnë të riktheni ndjenjën tuaj të qetësisë, thotë Bourne.

Një teknikë e rekomanduar shpesh është frymëmarrja e thellë, në të cilën merrni frymë ngadalë përmes hundës derisa stomaku dhe gjoksi të zgjaten dhe pastaj nxirrni ngadalë ajrin përmes gojës. Një tjetër teknikë e zakonshme për uljen e ankthit është identifikimi dhe zëvendësimi i mendimeve të frikshme, thotë Bourne. Mënyra të tjera për të menaxhuar ankthin janë:

- Kufizoni ose shmangni stimulues si kafeina që dihet se përkeqësojnë ankthin;
- Hani një dietë të shëndetshme;
- Ushtrohuni rregullisht;
- Merrni mjaftueshëm gjumë;
- Gjeni mënyra për t'u shpërqendruar nga shqetësimet, si dëgjimi i muzikës, podkasteve ose audiobooks;
- Kufizoni konsumimin e alkoolit, i cili mund të shkaktojë ankth ose sulme paniku.

Artikuj të sugjeruar:

 

Mos humbisni edhe

REELS

OK!

Emisionin e plotë e gjeni në Youtube/ Andale AL

E kemi mbajtur sekret, por sot sikur kemi qejf t'jua themi! 💕 @greenandprotein.al është vendi që na sjell mëngjesin dhe drekën në zyrë se e kemi zgjedhur si vend të preferuar. Ndonjëherë shkojmë edhe vetë se ka ambient të lezetshëm dhe të qetë. 🥰 Bowls janë yll, lëngjet e frutave, çdo gjë dmth. 🥑

Sa i bukur ky projekti i @unwomenalbania 💕 Gratë fuqizohen, udhëtojnë vetëm, argëtohen dhe zbulojnë histori frymëzuese dhe të pabesueshme nga peshkatarët. Në një udhëtim shumë të bukur në Vlorë ndodhin të gjitha. Love the idea 💡 Bravo! 🙌

U zgjuam me një ndjenjë nostalgjie sot 😌

S'e dimë ne ç'rast ke ti, por dimë ku duhet ta marrësh fustanin! 👗 @la_kune_ ka kaq shumë modele për çdo event, masa S-2XL, super çmime dhe dizajne. Të nderon kudo dmth ✌️

POV: Të bien pantallonat në mes të performancës, por ti je Beyoncé 🔥

Dua Lipa performon këngën e Raffaella Carrà dhe rrëmben zemrat e italianëve ❤️‍🔥

Po ju, keni bërë ndonjëherë takime po aq interesante?! 🤨

Shpresojmë për më të mirën! 🇦🇱❤️‍🔥 Credits: @eja.alb

Do you have an anxiety disorder or just feel nervous?

Ke çrregullim ankthi apo thjesht ndjen nervozizëm?

Are you unsure whether your anxiety is normal or has escalated to harmful levels? Distinguishing between 'healthy' anxiety and an anxiety disorder can help you understand what coping strategies may bring you relief and whether you may need professional help.

What does it mean to feel anxious?

Although anxiety is often an unpleasant feeling, it is actually a healthy response to certain triggers.

"There are many situations that occur in everyday life when it is appropriate and reasonable to react with anxiety," says Edmund Bourne, author of The Anxiety & Phobia Workbook.

This is because anxiety, such as everyday worry for example, helps us stay safe. It is also a natural response to stress. "If you didn't feel anxiety in response to daily challenges related to personal loss or failure, there was something wrong," says Dr. Bourne.

"Normal" anxiety is proportionally related to a particular situation or problem and lasts only as long as that situation or problem lasts, says Sarah Gundle, a clinical psychologist in private practice in New York. For example, it's perfectly normal to feel anxious before speaking in front of a large group of people or meeting an important deadline at work.

 

What does anxiety feel like?

While people can experience anxiety in different ways, in many cases it affects a person's whole being, psychologically, physically and at the behavioral level, and becomes truly distressing, says Bourne.

Psychologically, anxiety involves subjective feelings of worry or fear, he says. Physically, anxiety can include sensations such as a rapid heartbeat, muscle tension, dry mouth, or sweating. And at the behavioral level, it can lead a person to avoid common situations, stop communicating about their feelings, or fail to make decisions.

In its most extreme forms, anxiety can cause you to feel detached from yourself (known as depersonalization), feel detached from your surroundings (derealization), feel like you might die, or feel like you're thinking irrationally, adds Bourne. .

What does it mean to have an anxiety disorder?

Anxiety disorders are diagnosed by a mental health professional based on certain criteria. "The other major difference is that anxiety lasts for a long period of time, even when the situation or problem has been resolved," explains Dr. Gundle.

Për një person me çrregullim ankthi, shqetësimi mund të ndjehet i pamundur për t’u kontrolluar ose menaxhuar dhe mund të çojë personin të shmangë njerëz, situata, ose gjëra që ata mendojnë se do të shkaktonin simptoma ankthi, thotë Gundle.

Ankthi tek njerëzit me një çrregullim prej tij, mund të shfaqet papritur dhe duket pa arsye. “Njerëzit me një çrregullim ankthi ndiejnë shqetësim dhe frikë vazhdimisht. Ndjenjat e shqetësimit mund të jenë paralizuese,” thotë Gundle.

Lloje të caktuara të çrregullimeve të ankthit përfshijnë:

1. Agorafobia, ose frika nga situatat që do të ishin të vështira ose të turpshme për t'u larguar nëse një person do të përjetonte një sulm paniku.
2. Çrregullimi i përgjithshëm i ankthit, shqetësim i vazhdueshëm dhe i tepruar për shumë gjëra që ndërhyn në jetën e përditshme.
3. Çrregullimi i panikut, një gjendje që përfshin sulme të përsëritura paniku që çojnë në frikë të tepruar ose shmangie.
4. Çrregullimi i ankthit nga ndarja, një gjendje ku dikush ka një frikë të tepruar nga ndarja nga një person tjetër me të cilin ndihen të lidhur.
5. Fobitë specifike, frika të tepruara nga objekte, aktivitete ose situata që zakonisht nuk janë të dëmshme.
6. Çrregullimi i ankthit social, një gjendje në të cilën dikush ka frikë të tepruar nga turpërimi, poshtërimi ose refuzimi në situata sociale.

Si të dallosh një ndjenjë ankthi nga një çrregullim ankthi?

Si mund ta kuptoni nëse ankthi juaj ka kaluar nivelet tipike dhe ka kaluar në territorin e çrregullimit të ankthit? Mund të keni një çrregullim nëse ankthi juaj është intensiv, zgjat për një periudhë të gjatë dhe çon në fobi ose frikë të rëndë që shqetëson jetën tuaj, thotë Bourne.

Përveç një ndjenje shqetësimi, simptomat e çrregullimit më të zakonshëm të ankthit, çrregullimi i ankthit të përgjithshëm, mund të përfshijnë:

- Ndjesi të shqetësimit, në buzë të nervozizmit, ose tensionimi;
- Dhembje dhe lodhje shumë të lehta;
- Vështirësi për të përqendruar mendjen;
- Irritim;
- Vështirësi për të menaxhuar ndjenjat e shqetësimit;
- Tension muskulor;
- Dhimbje koke, dhimbje stomaku, ose dhimbje të tjera që ndodhin pa një shpjegim tjetër;
- Probleme me gjumin, si vështirësi për të fjetur ose për të mbajtur gjumin.

Strategji përballimi që mund t'ju ndihmojnë të menaxhoni ankthin 'normal' ose një çrregullim të tij
Kërkoni ndihmën e një profesionisti nëse ndiheni se ankthi juaj po ndërhyn në marrëdhëniet, punën ose jetën tuaj shkollore, ose nëse po shkakton shqetësim të madh, thotë Bourne.

Megjithatë, nuk është e nevojshme të keni një çrregullim për të kërkuar ndihmë profesionale për ankthin. Nëse dëshironi të mund të menaxhoni më mirë ankthet e përditshme, një profesionist i shëndetit mendor mund të jetë shumë i dobishëm.

Also, consider talking to your GP to rule out other conditions that may be contributing to or causing anxiety symptoms. Medical problems that may be related to anxiety include:

- Chronic pain;
- Irritable bowel syndrome;
- Diabetes;
- Excessive use of drugs or alcohol, or withdrawal from them;
- Heart diseases;
- Respiratory disorders, such as asthma;
- Thyroid problems.

Whether your anxiety is a consequence of the situation or stems from a disorder, some healthy coping strategies can help you regain your sense of calm, says Bourne.

An often recommended technique is deep breathing, in which you breathe in slowly through your nose until your stomach and chest expand and then exhale slowly through your mouth. Another common technique for reducing anxiety is identifying and replacing fearful thoughts, says Bourne. Other ways to manage anxiety are:

- Limit or avoid stimulants such as caffeine that are known to worsen anxiety;
- Eat a healthy diet;
- Exercise regularly;
- Get enough sleep;
- Find ways to distract yourself from worries, such as listening to music, podcasts or audiobooks;
- Limit alcohol consumption, which can cause anxiety or panic attacks.

Suggested articles:

 

×