English
Health

Si arrin truri ynë të zgjedhë kujtimet që duhet të ruhen

Si arrin truri ynë të zgjedhë kujtimet që duhet të

Të kthehemi pas në kohë për të kujtuar ditë të bukura, momente të veçanta apo histori që na kanë ndodhur nuk është gjithnjë kaq e lehtë. Sidomos nëse duam të risjellim në vëmendje një ngjarje minutë pas minute.

Por, si e zgjedh truri se çfarë gjërash të ruajë dhe çfarë jo? Në të vërtetë ekziston psikologjia që shkon deri në thellësinë e këtyre detajeve.

-Si i zgjedh truri juaj kujtimet?

Në një studim të New York University të kryer te minjtë, të cilët përdorin shpesh në testet që studiojnë trurin e njeriut, studiuesit zbuluan se truri i njerëzve dhe gjitarëve ka një sistem për të zgjedhur se cilat përvoja jetësore janë mjaft të rëndësishme për t'u ruajtur në kujtesën afatgjatë dhe cilat zbehen me kalimin e kohës.

Eksperimentet zbuluan se gjatë orëve të zgjimit, qelizat në hipokampusin e trurit shkëlqejnë në një model specifik të quajtur "shënjim me valë të mprehta", të cilat etiketojnë përvojat e rëndësishme për lëvizjen në ruajtjen e kujtesës afatgjatë gjatë gjumit.

Si pjesë e hulumtimit, shkencëtarët vendosën minjtë nëpër një labirint që përfundoi me një shpërblim për ata që e arritën atë. Ndërsa, minjtë po lundronin në labirint, studiuesit monitoruan aktivitetin e qelizave nervore përmes elektrodave të vendosura në trurin e minjve që ushqenin të dhëna në programet kompjuterike.

Autori i studimit mjeku György Buzsáki tha për NBC: “Ky proces i etiketimit gjatë orëve të zgjimit është krejtësisht i pavetëdijshëm. Truri vendos vetë, në vend që ne të vendosim vullnetarisht.”

-Si mund të zgjedhim se cilat kujtime të ruajmë

Megjithatë, nëse jeni të shqetësuar për harrimin e kujtimeve që nuk janë ‘etiketuar’ nga truri juaj, Buzsáki thotë se pushimi i trurit është diçka thelbësore. Duke ofruar shembuj të filmave dhe televizionit, ai tha: “Nëse shikoni një film dhe dëshironi ta mbani mend atë, është më mirë të bëni një shëtitje më pas dhe me siguri që disa orë më vonë do e rikujtoni komplet,” përfundon ai.

Artikuj të sugjeruar: 

 

Mos humbisni edhe

REELS

Këtë sezon, teksa zgjidhni dhuratën perfekte për familjarët apo njerëzit e zemrës, @luxurybox.vsh ju dhuron edhe juve diçka të veçantë: një dhuratë argjendi falas në çdo porosi. ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

@optika_shqiptaro_gjermane vlerësohet nga Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë Tiranë Me çmimin “Të Pakapshmit” Një nderim për vizionin e guximshëm, inovacionin dhe standardet e larta Gjithmonë një hap përpara, duke vendosur kufij të rinj në fushën e optikës 👓

👀 😈 . . Photo Credit: @artonhumolli_photography

Ka vende ku kafshët thjesht qëndrojnë dhe ka vende ku ndihen si në shtëpi. 🐾💛 @pet_hotel_together është krijuar për të ofruar kujdes dhe dashuri për qentë dhe macet tuaja: nga day care dhe hoteli, te grooming dhe shërbime të tjera të dedikuara për mirëqenien e tyre. Çdo detaj është menduar që miku juaj katërputrosh të ndihet i sigurt, i qetë dhe i përkëdhelur, çdo ditë. 🐱 🐶 ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

Po ju prezantojmë me zbulimin tonë më të fundit. Power Beef Burger dhe Golden Patato Bites nga @greenandprotein.al . Na falenderoni kur t’i provoni💕

Ndër personazhet që u bënë pjesë e këtij edicioni janë gazetarë, këngëtarë e artistë, të tjerë më të tërhequr nga ekrani, e disa të panjohur. Si i komentoni? 1. Miri (Armir Shahini), këngëtar 2. Brikena Selmani, Miss Grand Kosova 2025 3. Kristi Lamaj, këngëtar 4. Ilir Vrenozi, personazh TikTok-u 5. Lore, këngëtare 6. Seno Fishta, moderator podkasti 7. Lorna Hysa, influencuese 8. Mal Retkoceri, këngëtar 9. Xhodi Skura, blogere 10. Angelo Haruni, gazetar 11. Selin Bollati, balerinë 12. Armir Tola, inxhinier ndërtimi 13. Stine (Ernest Duka), këngëtar 14. Sabina Mete, moderatore

@aliskallaci u shpall fitues i edicionit të 64-t të “Festivalit të Këngës” me këngën “Nân” dhe do të përfaqësojë Shqipërinë në Eurovision 2026. Në vendin e dytë u rendit @inis_neziri me “Ta kam fal”, ndjekur nga @sheilahaxhiraj me këngën “Zemra e tokës” në vendin e tretë.

Në @grandsalon.al , çdo shërbim është menduar për të të ofruar një transformim të plotë, nga flokët te thonjtë. Me këtë ofertë speciale përfiton: 1️⃣ lyerje flokësh e personalizuar 2️⃣ trajtim ushqyes për flokë më të shëndetshëm 3️⃣ prerje që i përshtatet stilit tënd 4️⃣ manikye për një pamje të kuruar në çdo detaj

Ende duke menduar për dhuratën perfekte? Mos u streso! Një xhiro te @topshop_albania dhe gjithçka zgjidhet - Airtech Pro për stil perfekt çdo ditë - ⁠Nutrilife Blender për smoothie në 10 sekonda - ⁠Higjenizuesi me avull Nano për pastërti pa kimikate

Me @duavize_ , rekrutimi i punëtorëve të huaj bëhet më i thjeshtë dhe më i sigurt. Dua Vizë ofron 20% ulje për rekrutimin e stafit të huaj nga Filipinet, Egjipti, India dhe shumë vende të tjera, për të gjitha bizneset që duan të zgjerohen në 2026-n. ⏳ Oferta është e vlefshme deri më 20 janar 2026. ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

How our brain chooses which memories to keep

Si arrin truri ynë të zgjedhë kujtimet që duhet të

Going back in time to remember beautiful days, special moments or stories that happened to us is not always so easy. Especially if we want to recall an event minute by minute.

But how does the brain choose what things to store and what not? There is actually psychology that goes deep into these details.

-How does your brain choose memories?

In a New York University study of rats, which are often used in tests that study the human brain, researchers found that the brains of humans and mammals have a system for choosing which life experiences are important enough to stored in long-term memory and which fade over time.

The experiments found that during waking hours, cells in the brain's hippocampus fire in a specific pattern called "spike wave marking," which labels experiences relevant to movement in long-term memory storage during sleep.

As part of the research, the scientists put rats through a maze that ended with a reward for those who completed it. As the rats navigated the maze, the researchers monitored nerve cell activity through electrodes placed in the rats' brains that fed data into computer programs.

Study author physician György Buzsáki told NBC: “This labeling process during waking hours is completely unconscious. The brain decides on its own, instead of us voluntarily deciding.”

-How can we choose which memories to keep

However, if you're worried about forgetting memories that haven't been 'tagged' by your brain, Buzsáki says brain rest is essential. Giving the examples of movies and television, he said: "If you watch a movie and want to remember it, it's better to go for a walk afterwards and probably a few hours later you'll remember it completely," he concludes.

Suggested Articles: 

 

×