Gërmimet e arkeologëve shqiptarë dhe të atyre të universitetit të Bernës, të kryera për një periudhë të gjatë kohore, dolën në përfundimin se vendbanimi i palafitit në Lin të Pogradecit daton prej 8,500 vjetësh, ose 6,000 vjet para Krishtit.

Vendbanime palafite - janë struktura të ngritura mbi grumbuj shtyllash (zakonisht prej druri) në sipërfaqen e tokës ose të ujit. Ato janë të ndërtuara kryesisht si një mënyrë mbrojtje ndaj përmbytjeve dhe gjithashtu mbajnë larg kafshët e rrezikshme. Zona me hije e këtyre shtëpive mund të përdoret si mjedis pune ose për të ruajtur produktet.

Arkeologu zviceran, Albert Hafner u shpreh se vendbanimi zhvillonte bujqësinë rreth 8-9 mijë vjet më parë dhe më pas, u përhap në Itali e mandej në të gjithë Europën. Ky vendbanim është 2 mijë vjet më i hershëm se gjurmët të gjetura në Zvicër, sipas Hafner.

“Kemi që në vitin 2021 që gërmojë dhe ndjekim gjurmët që na çojnë deri në 8,500 vjet para Krishtit. Po gërmojmë për drurët e ujit më të vjetër në Europë. Banorët këtu kanë qenë fermerë dhe nga gjetjet mund të themi se është palafiti më i vjetër në Europë”, theksoi Albert.

Adrian Anastasi, arkeolog shqiptar, tha se gjetjet mund të vendosen në Pogradec, apo edhe në forma digjitale, në funksion të turizmit arkeologjik.

“Ka shumë mënyra, digjitale, botuese, telekamerat në ujë që të krijojnë idenë dhe kanë më shumë sukses si një muze virtual dhe modern që ekspozon atë që është nën ujë, duke e mbrojtur njëkohësisht”, u shpreh ai.
 
Gërmimet për vendbanimin në Lin po zhvillohen në ujë, pasi vendbanimi ka qenë i ndërtuar mbi drurët në tokë dhe në liqen. Ekzistojnë edhe të dhëna të tjera që një vendbanim i tillë të ketë lënë gjurmë edhe pranë kufirit me Maqedoninë e Veriut.