Lifestyle

Dieta mesdhetare mund të ulë rrezikun e demencës me një të katërtën, sugjeron studimi

Dieta mesdhetare mund të ulë rrezikun e demencës me një
Foto: SolStock/Getty Images/iStockphoto

Një dietë mesdhetare me arra, ushqim deti, drithëra dhe perime mund të ulë rrezikun e demencës me pothuajse një të katërtën, sipas hulumtimeve që mund të hapin rrugën për trajtime të reja parandaluese.

Të dhënat sugjerojnë se ngrënia e shumë ushqimeve me bazë bimore mund të ketë një "efekt mbrojtës" kundër demencës, pavarësisht nga rreziku gjenetik i një personi.

Autorja e studimit Janice Ranson, një studiuese në Universitetin e Exeter, tha: “Gjetjet nga ky studim i madh i bazuar në popullatë nënvizojnë përfitimet afatgjata të shëndetit të trurit nga konsumimi i një diete mesdhetare, e cila është e pasur me fruta, perime, drithëra dhe yndyrna të shëndetshme.”

Raporti, i publikuar në revistën BMC Medicine, bazohen në të dhënat nga më shumë se 60,000 individë nga Biobank në Mbretërinë e Bashkuar, një bazë të dhënash në internet të të dhënave mjekësore dhe të stilit të jetesës nga më shumë se gjysmë milioni britanikë.

E konsideruar prej vitesh si dieta më e mirë në botë, dieta mesdhetare u prezantua për herë të parë në vitin 1993 bashkë me piramidën e saj ushqimore. Nuk ka një listë fikse me produkte, sepse çdo rajon i detit Mesdhe e përshtat atë në bazë të traditës gastronomike.

E përbashkëta e rajoneve të Mesdheut, ku këtu bën pjesë edhe vendi ynë, është gama e gjerë e ushqimeve: perime, fruta, fara, drithëra, vaj i ullirit, kosi, djathi, peshku, vezët dhe vera. Sekreti i dietës mesdhetare qëndron te freskia e ushqimeve; ato duhet të jenë bio dhe të sezonit. Dieta mesdhetare lejon në sasi të vogla mishin dhe ëmbëlsirat dhe shoqërohet gjithnjë me aktivitet fizik.

Dieta mesdhetare është më tepër një stil jetese sesa një dietë e mirëfilltë. Në vijim gjeni një guidë të thjeshtë:

- Çdo ditë fruta dhe perime të stinës.
- Çdo ditë drithëra integrale (grurë, misër, oriz, tërshërë, elb), fasule, thjerrëza, qiqra.
- Dy deri në tre herë në javë duhet të konsumoni peshk dhe prodhime deti.
- Duhet të keni pjesë të dietës suaj ushqimore arrat, bajamet, susamin, farat e kungullit dhe erëzat si rigoni, rozmarina, trumza etj.
- Mish i kuq dhe ëmbëlsira  duhet të jenë në sasi të vogla.
- Përdorimi i vajit të ullirit.
- Konsumi i kontrolluar i verës së kuqe dhe çajrave bimorë.
- Aktiviteti fizik.

REELS

Në një botë ku gjithçka ekspozohet, luksi i vërtetë është të mos kesh nevojë të shfaqesh. @echelonet u shërben individëve dhe bizneseve që kërkojnë zgjidhje të zgjuara, të sigurta dhe të personalizuara - pa vëmendje të panevojshme. Nga udhëtimet private dhe mikpritja luksoze, te pronat e përzgjedhura, zhvendosjet ndërkombëtare dhe menaxhimi i stilit të jetesës, çdo shërbim ndërtohet mbi një parim të vetëm: klienti mbetet i mbrojtur, i qetë dhe në kontroll. ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

Viena zgjohet me Krishtlindje të Bardha pas 28 vitesh

👰🏻‍♀️ Çdo fillim i bukur meriton një fustan po aq të bukur. Koleksioni i ri i nuseve @eleonor_couture_ 2026 është krijuar për momente të paharrueshme dhe për emocione që mbahen mend gjithë jetën. ✨ ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

@marsey.al është për ato që e dinë çfarë duan nga stili i tyre. Për silueta që ndihen mirë, detaje që bien në sy pa zhurmë dhe veshje që ecin në të njëjtin ritëm me ty. Këtë sezon, koleksioni i Marsey vjen me 30% ulje - një arsye më shumë për të zgjedhur veshje që i qëndrojnë kohës, jo trendeve. ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

Gati për festat, por pa çantën e duhur? @opal.shop.albania ka publikuar koleksionin që e bën çdo look të duket i menduar deri në fund. 👛

Këtë sezon, teksa zgjidhni dhuratën perfekte për familjarët apo njerëzit e zemrës, @luxurybox.vsh ju dhuron edhe juve diçka të veçantë: një dhuratë argjendi falas në çdo porosi. ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

@optika_shqiptaro_gjermane vlerësohet nga Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë Tiranë Me çmimin “Të Pakapshmit” Një nderim për vizionin e guximshëm, inovacionin dhe standardet e larta Gjithmonë një hap përpara, duke vendosur kufij të rinj në fushën e optikës 👓

👀 😈 . . Photo Credit: @artonhumolli_photography

Ka vende ku kafshët thjesht qëndrojnë dhe ka vende ku ndihen si në shtëpi. 🐾💛 @pet_hotel_together është krijuar për të ofruar kujdes dhe dashuri për qentë dhe macet tuaja: nga day care dhe hoteli, te grooming dhe shërbime të tjera të dedikuara për mirëqenien e tyre. Çdo detaj është menduar që miku juaj katërputrosh të ndihet i sigurt, i qetë dhe i përkëdhelur, çdo ditë. 🐱 🐶 ℹ️ Për më shumë informacion, klikoni në Stories / highlights.

Po ju prezantojmë me zbulimin tonë më të fundit. Power Beef Burger dhe Golden Patato Bites nga @greenandprotein.al . Na falenderoni kur t’i provoni💕

Mediterranean diet can cut dementia risk by a quarter, study suggests

Dieta mesdhetare mund të ulë rrezikun e demencës me një
Photo: SolStock/Getty Images/iStockphoto

A Mediterranean diet of nuts, seafood, whole grains and vegetables can cut the risk of dementia by almost a quarter, according to research that could pave the way for new preventative treatments.

The data suggest that eating more plant-based foods may have a "protective effect" against dementia, regardless of a person's genetic risk.

Study author Janice Ranson, a researcher at the University of Exeter, said: "Findings from this large population-based study highlight the long-term brain health benefits of eating a Mediterranean diet, which is rich in fruit, vegetables, whole grains and healthy fats.”

The report, published in the journal BMC Medicine, is based on data from more than 60,000 individuals from the UK Biobank, an online database of medical and lifestyle data from more than half a million Britons.

Considered for years as the best diet in the world, the Mediterranean diet was first introduced in 1993 along with its food pyramid. There is no fixed list of products, because each Mediterranean region adapts it based on its gastronomic tradition.

The commonality of the Mediterranean regions, of which our country is a part, is the wide range of foods: vegetables, fruits, seeds, cereals, olive oil, yogurt, cheese, fish, eggs and wine. The secret of the Mediterranean diet lies in the freshness of the food; they must be organic and in season. The Mediterranean diet allows small amounts of meat and sweets and is always accompanied by physical activity.

The Mediterranean diet is more of a lifestyle than an actual diet. Below is a simple guide:

- Seasonal fruits and vegetables every day.
- Every day whole grains (wheat, corn, rice, oats, barley), beans, lentils, chickpeas.
- You should eat fish and seafood two to three times a week.
- Nuts, almonds, sesame, pumpkin seeds and spices such as oregano, rosemary, thyme, etc. should be part of your diet.
- Red meat and sweets should be in small quantities.
- Use of olive oil.
- Controlled consumption of red wine and herbal teas.
- Physical activity.