Bota

Pse tërmeti në Turqi ishte kaq vdekjeprurës, sipas shkencës

Shkruar nga Anabel

9 Shkurt 2023

Pse tërmeti në Turqi ishte kaq vdekjeprurës, sipas shkencës

Më shumë se 16,000 njerëz humbën jetën si pasojë e tërmetit në Turqi dhe Siri, shifër që pritet të rritet edhe më tepër pasi operacionet e kërkim-shpëtimit vazhdojnë ende. Pse tërmeti në Turqi ishte kaq vdekjeprurës?

Turqia ndodhet e pozicionuar në një rajon ku takohen tre pllaka tektonike – arabe, anadollake dhe afrikane. Kur këto pllaka rrëshqasin përpara dhe fërkohen me njëra-tjetrën, ato krijojnë tërmetet, sipas Yaareb Altaweel, një sizmolog në National Earthquake Information Center, në Kolorado.

Pllaka arabe po shkon drejt veriut me një shpejtësi prej rreth 11 milimetra në vit, tha Stephen Hicks, një sizmolog në University College London. Turqia, e cila ndodhet në pllakën e Anadollit, është duke u shtytur drejt perëndimit.

Pse pati shumë vdekje?

Numri i lartë i të vdekurve është rezultat i disa faktorëve:

- tërmeti i fortë
- fakti që goditi relativisht afër sipërfaqes
- afërsia me vendin ku jetojnë njerëzit

Tërmeti i së hënës filloi vetëm rreth 11 milje nën sipërfaqe. Kjo do të thotë se valët sizmike shkaktuan lëkundje më intensive. Pasgoditjet nga tërmeti qenë gjithashtu të forta.

Një tjetër faktor i rëndësishëm është edhe cilësia e ndërtimeve. Shërbimi Gjeologjik i SHBA-së (USGS) shkruan se "popullsia në këtë rajon banon në struktura që janë jashtëzakonisht të cenueshme nga lëkundjet e tërmeteve, megjithëse ekzistojnë disa struktura rezistente".

Sipas USGS, ndërtesat qe kanë muraturë me tulla jo të forta dhe korniza betoni të ulëta janë në rrezik më të madh. Këto materiale janë shumë të ngurta për t'u lëkundur, ndaj kanë gjasë që gjatë lëkundjeve, të shemben.