Koment mbi komente

Shumë mirë që flasim për bullizmin, por a e dimë vërtet çfarë është?

Shkruar nga Anabel

14 Tetor 2021

Shumë mirë që flasim për bullizmin, por a e dimë

Komentet e papërshtatshme në “T’ka mami yll” janë më të kritikuarat dhe të përfolurat në rrjete sociale për momentin. Përveç njerëzve të thjeshtë që kanë kritikuar sjelljen e tre anëtarëve të jurisë, edhe figura të njohura kanë reaguar gjithashtu.

Aurela Gaçe tha se “ne jemi shoqëri bullizuese”, Aulona Musta u shpreh se “një fëmijë po bullizohet në emision”, mendim me të cilin qe dakord edhe Dafina Zeqiri.

Komentet në emision padyshim që janë të papërshtatshme dhe të kritikueshme për shumë arsye – por vlen të përmendet që nuk kemi të bëjmë me bullizëm, të paktën nga çfarë shohim në emision. Bullizmi është një dukuri që për fat të keq prek shumë njerëz, ndaj sa më mirë ta njohim dhe sa më saktë ta përdorim si term, aq më shumë u vijmë në ndihmë “viktimave” të bullizmit.

Anëtarët e jurisë duhet të kritikohen për komente të papërshtatshme që mund të ndikojnë negativisht te vetëbesimi i fëmijës, mund të kritikohen që nuk dinë si të përcjellin mesazhe (mosngrënia e ushqimeve të pashëndetshme) te fëmijët pa i fyer etj. Bullizmin le ta lëmë mënjanë.

Çfarë është bullizmi?

Kur fjala “bullizëm” u përdor për herë të parë aty rreth viteve 1500, nuk ishte kurrfarë lidhje me kuptimin që ka sot, përkundrazi, me prejardhje nga holandishtja, kishte kuptimin “i/e dashur”. Por në rrjedhë të kohës, “të bullizosh” ndryshoi në “të ngacmosh të dobëtit”, një konotacion i cili qëndron edhe sot, ndonëse ndodh të keqkuptohet dhe të ngatërrohet. Përgjithësimi i bullizmit me sjellje të tjera njerëzore, të gabuara, por sidoqoftë jo bullizuese, ka ngritur shqetësimin e ekspertëve të fushës.

Për ta kuptuar më mirë se çfarë nuk shkon me trajtimin e bullizmit në ditët e sotme, do t’i referohemi shpjegimit të termit nga burime të sigurta dhe të vlerësuara.

Qendra Kombëtare Kundër Bullizmit (NCAB), një fondacion australian, e përkufizon bullizmin si “keqpërdorim të vazhdueshëm dhe të qëllimshëm të pushtetit në marrëdhënie përmes sjelljes së përsëritur verbale, fizike dhe/ose psikologjike që synon të shkaktojë dëmtime fizike, sociale dhe/ose psikologjike; mund të përfshijë një individ ose një grup që dëmton një ose më shumë persona. Bullizmi mund të ndodhë personalisht ose në internet, përmes platformave të tjera, në mënyrë të fshehur ose drejtpërdrejtë.”

Shoqata Amerikane e Psikologjisë, organizata më e madhe shkencore dhe profesionale e psikologëve në SHBA, e përkufizon bullizmin si “formë e sjelljes agresive në të cilën dikush qëllimisht dhe në mënyrë të përsëritur shkakton dëmtim ose shqetësim te personi tjetër. Bullizmi mund të marrë formën e kontaktit fizik, fjalëve ose veprimeve më delikate. Individi i ngacmuar zakonisht ka probleme në mbrojtjen e tij dhe nuk bën asgjë që të shkaktojë bullizmin”.

Bullizmi mund të ketë përkufizime të ndryshme, por thelbi, i pranuar nga profesionistë të shëndetit mendor, ekspertë të sjelljes dhe arsimit, është i njëjtë: Përfshin një sjellje agresive fizike, verbale dhe/ose psikologjike drejtuar një personi të caktuar, sjellje të përsëritura në kohë, të cilat kanë për qëllim të çekuilibrojnë fuqinë dhe të përjashtojnë viktimën nga grupi.

NCAB thekson se nuk kemi të bëjmë me bullizëm kur ndodhin:
- episode të vetme të refuzimit ose mospëlqimit shoqëror
- veprime të ndryshme episodike
- veprime episodike agresive, fyese
- argumente reciproke, mosmarrëveshje ose grindje

"Tani ne shohim shumë prindër që përpiqen të përgjithësojnë se çfarë është bullizmi - çdo herë që fëmijët i bëjnë diçka njëri-tjetrit, le ta quajmë bullizëm dhe të merremi me të në këtë mënyrë,” tha për CNN Kevin Quinn, president i Shoqatës Kombëtare Amerikane të Zyrtarëve të Burimeve të Shkollave.

Disa studiues thonë se termi “bullizëm” është keqpërdorur dhe abuzuar vitet e fundit. "Duke e quajtur gjithçka bullizëm, ne në të vërtetë nuk po njohim seriozitetin e problemit," tha po për CNN Elizabeth Englander, një profesoreshë e psikologjisë dhe themeluese dhe drejtoreshë e Qendrës së Reduktimit të Agresionit në Massachusetts. “Është një nga efektet anësore, fatkeqësisht, të bërjes së një fushate ndërgjegjësimi. Të gjithë duan ta adoptojnë.”

Ekspertët e quajnë këtë fenomen si “bullizimi i bullizmit”. “Është një mizori e pandërprerë natyra e një mjedisi të tillë që përfshin çdo grindje sociale ose grindje në përgjithësi nën rubrikën e bullizmit,” shkruan Englander në librin “Bullying and Cyberbulling”.

“Nëse të gjithë janë viktima, atëherë askush nuk është viktimë,” thekson ajo.

- Publikuar për herë të parë në shkurt 2021; artikull i përditësuar. Copyright Anabel.al / Ndalohet ribotimi pa lejen e redaksisë.