Health

Cilët janë faktorët e njohur të rrezikut për kancerin e gjirit?

Cilët janë faktorët e njohur të rrezikut për kancerin e

Kanceri i gjirit ndodh kur qelizat në gji shumohen dhe rriten më shpejt seç duhet. Qelizat e kancerit mund të përhapen në zona të tjera të trupit përmes enëve limfatike dhe qarkullimit të gjakut.

Ashtu si me shumicën e sëmundjeve, ka faktorë rreziku që lidhen me kancerin e gjirit. Faktorët e rrezikut janë gjëra që mund të rrisin mundësinë e zhvillimit e një gjendjeje. Por të kesh një ose më shumë faktorë rreziku nuk do të thotë që do të kesh sëmundjen. Shumë njerëz kanë një ose më shumë faktorë rreziku për kancer, por kurrë nuk sëmuren.

Edhe pse faktorët e rrezikut janë të shumtë, më të zakonshmit janë:

Faktorët e rrezikut gjenetik dhe historia personale

Kur bëhet fjalë për gjenetikën dhe detajet personale, nuk mund të bëni shumë për të ndryshuar këta faktorë. Por të dini për to mund t’ju ndihmojë të qëndroni vigjilentë kur vjen puna te shëndeti.

Seksi dhe mosha

Femrat kanë më shumë gjasa të zhvillojnë kancer të gjirit sesa meshkujt. Rreziku i kancerit të gjirit rritet me moshën. Sipas Breastcancer.org, në moshën 50 vjeç rreziku është 1 në 43; në moshën 60 vjeç rreziku është 1 në 29; në moshën 70 vjeç rreziku është 1 në 26.

Historia familjare dhe personale dhe gjenetika

Të kesh një anëtar të ngushtë të familjes (prind, vëllai ose motra, fëmijë) i cili ka marrë një diagnozë të kancerit të gjirit rrit rrezikun.

Faktorët riprodhues dhe historia menstruale

Sipas një studimi të vitit 2017, fillimi menstruacioneve para moshës 12-vjeçare ose kalimi i menopauzës pas moshës 55-vjeçare mund të rrisë rrezikun e kancerit të gjirit. Kjo ka të bëjë me ekspozimin ndaj hormonit estrogjen. Faktorë të tjerë që ndikojnë mund të jetë të mospaturit fëmijë ose lindja e fëmijës së parë pas moshës 30 vjeç.

Gjinjtë “e dendur”

Dendësia e gjirit është një term që përshkruan sasinë e llojeve të ndryshme të indeve të gjirit. Gjinjtë e dendur kanë sasi relativisht të larta të indeve të gjëndrave dhe indit lidhës fijor dhe sasi relativisht të ulët të indit yndyror të gjirit. Të kesh gjoks të dendur mund ta bëjë më të vështirë zbulimin e gungave ose anomalive në një mamografi.

Rrezatimi i mëparshëm në gjoks

Të kesh rrezatim në zonën e gjoksit për një lloj tjetër kanceri në të kaluarën rrit rrezikun e zhvillimit të kancerit të gjirit.

Faktorët e stilit të jetesës

Ndryshe nga faktorët e rrezikut të përshkruar më sipër, faktorët e rrezikut të jetesës janë ata mbi të cilët keni kontroll dhe mund t'i ndryshoni.

Mungesa e një diete të shëndetshme

Pesha

Mbipesha ose obeziteti është një faktor rreziku i besuar për kancerin e gjirit, veçanërisht në gratë pas menopauzës. Rreziku i shtuar është për shkak të faktit se qelizat yndyrore prodhojnë estrogjen, i cili rrit sasinë e estrogjenit në trup. 

Konsumimi i alkoolit

Alkooli mund të rrisë nivelet e estrogjenit dhe hormoneve të tjera të lidhura me kancerin e gjirit. Alkooli gjithashtu mund të dëmtojë ADN në e qelizave e cila, nga ana tjetër, mund të rrisë rrezikun e kancerit.

Terapia hormonale

Përdorimi i terapisë së zëvendësimit të hormoneve mund të rrisë rrezikun e kancerit të gjirit në mënyrë të konsiderueshme, veçanërisht për terapinë që përfshin si progesteronin ashtu edhe estrogjenin.

Burimet: Healthline, WebMD, Women’s Health

REELS

Do të vij me shokët e mi shqiptar!!!

Shtatori përcakton qëllimet e reja për jetën dhe fizikun, por nepsi, si gjithmonë, shkatërron çdo plan. E po, jo me @shendetembel_ . Të vetmet ëmbëlsira që largojnë nepsin dhe çdo ndjesi faji 🍰

👀 Tag 👀

Nuk blen asnjë, thjesht shkatërron bluzat që dua unë. 😩

Mijëra shqiptarë mblidhen në Hagë për të kërkuar lirimin e çlirimtarëve të UÇK

Fjalimi i 16-vjeçarit që ndezi protestat e Gen Z në Nepal

Mendimi juaj? Shumë komentues e konsiderojnë si jo normale këtë sjellje dhe pretendoj se mes tyre mund të ketë një lidhje/pëlqim të fshehtë.

Rrini ju!

Më thuaj mendimin e parë

Protestat shpërthyen pas vendimit të qeverisë për të bllokuar aksesin në Facebook, Instagram dhe TikTok, duke e justifikuar me përhapjen e lajmeve të rreme. Të rinjtë e panë këtë si një përpjekje për të heshtur një lëvizje digjitale kundër korrupsionit. Sulmet u drejtuan edhe ndaj institucioneve politike dhe rezidencave private: Parlamenti, Presidenca dhe Gjykata e Lartë u përfshinë nga flakët, ashtu si edhe shtëpitë e dhjetëra ministrave, përfshirë atë të sapoemëruarit.

What are the known risk factors for breast cancer?

Cilët janë faktorët e njohur të rrezikut për kancerin e

Breast cancer occurs when cells in the breast multiply and grow faster than they should. Cancer cells can spread to other areas of the body through the lymph vessels and bloodstream.

As with most diseases, there are risk factors associated with breast cancer. Risk factors are things that can increase the chance of developing a condition. But having one or more risk factors does not mean that you will have the disease. It simply means that you can increase your chances of having it.

Many people have one or more cancer risk factors but never get sick. Although risk factors are numerous, the most common are:

Genetic risk factors and personal history

When it comes to genetics and personal details, there is not much you can do to change these factors. But knowing about them can help you stay alert when it comes to health.

Sex and age

Women are more likely to develop breast cancer than men. The risk of breast cancer increases with age. According to Breastcancer.org, at age 50 the risk is 1 in 43; at age 60 the risk is 1 in 29; at age 70 the risk is 1 in 26.

Family and personal history and genetics

Having a close family member (parent, sibling, child) who has received a diagnosis of breast cancer increases the risk.

Reproductive factors and menstrual history

According to a 2017 study, starting menstruation before the age of 12 or switching to menopause after the age of 55 can increase the risk of breast cancer. This has to do with exposure to the hormone estrogen. Other influencing factors may be the unborn child or the birth of the first child after the age of 30 years.

"Dense" breasts

Breast density is a term that describes the amount of different types of breast tissue. Dense breasts have relatively high amounts of glandular tissue and fibrous connective tissue and relatively low amounts of breast adipose tissue

Të kesh gjoks të dendur mund ta bëjë më të vështirë zbulimin e gungave ose anomalive në një mamografi.

Rrezatimi i mëparshëm në gjoks

Të kesh rrezatim në zonën e gjoksit për një lloj tjetër kanceri në të kaluarën rrit rrezikun e zhvillimit të kancerit të gjirit.

Faktorët e stilit të jetesës

Ndryshe nga faktorët e rrezikut të përshkruar më sipër, faktorët e rrezikut të jetesës janë ata mbi të cilët keni kontroll dhe mund të ndryshoni.

Mungesa e një diete të shëndetshme

Pesha

Mbipesha ose obeziteti është një faktor rreziku i vendosur i besuar për kancerin e gjirit, veçanërisht në gratë pas menopauzës. Rreziku i shtuar është për shkak të faktit se qelizat yndyrore prodhojnë estrogjen, i cili rrit sasinë e estrogjenit në trup. Të kesh nivele më të larta të estrogjenit mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të kancerit të gjirit.

Alcohol consumption

Alcohol can increase the levels of estrogen and other hormones associated with breast cancer. Alcohol can also damage DNA in cells which, in turn, can increase the risk of cancer.

Hormone therapy

The use of hormone replacement therapy can increase the risk of breast cancer significantly, especially for therapy that includes both progesterone and estrogen.

Sources: Healthline, WebMD, Women's Health