Health

Tani e di se çfarë e shkaktoi autizmin tim, gjë që ndryshoi gjithçka - dhe asgjë

Tani e di se çfarë e shkaktoi autizmin tim, gjë që

Lajmin që më ndryshoi jetën e mora të enjten, pak para Krishtlindjeve, në një email të papritur, sa gati se e fshiva si mesazh të padëshiruar. Tema e mesazhit: "Ne kemi gjetur një shkak gjenetik për autizmin tuaj".

Në vitin 2016, i dërgova një mostër pështyme Fondacionit Simons Powering Autism Research for Knowledge - i njohur si SPARK - për një studim kërkimor të autizmit, duke u bërë një nga pjesëmarrësit e parë. Pas pesë vjetësh pritje, mendoja se SPARK nuk kishte ndonjë përgjigje në lidhje me autizmin tim. Edhe pse një rezultat personal do të kishte qenë mahnitës, ajo që kishte më shumë rëndësi për mua ishte se çfarë mund të nënkuptojë ky studim për njohjen tonë më të gjerë të autizmit. Shpresa ime ishte që një studim si ky mund të ndihmonte njerëzit autikë të gjejnë më mirë rrugën përmes një bote ku shpesh është e vështirë të lëvizësh.

Pas postës elektronike, Dr. Wendy Chung, hetuesja kryesore e SPARK, shpjegoi se një gjendje e rrallë gjenetike e quajtur sindroma Kleefstra-2 është ajo që shkaktoi autizmin tim. Disa studime kanë treguar se si lidhen të dyja. Fjalët e Dr. Chung vareshin në ajër për disa çaste teksa i mendoja pa pushim në mendje. Fillova të qaj dhe nuk mundesha të ndalesha teksa momentet e jetës shndërroheshin në kujtesë me këtë kuptim dhe kontekst të ri.

Për vite, e kisha parë veten si dy njerëz: "Amy autike", vajza që bullizohej gjatë gjithë fëmijërisë sepse ishte ndryshe dhe "Amy Amy", një version shoqërisht i pranueshëm i vetes. Me kalimin e kohës - teksa fillova të gjej zërin tim dhe vetëbesimi u rrit - kuptova se ka vetëm një Amy. Por pas pasojave të mjegullta të kësaj diagnoze të re, pyeta veten: "A jam akoma unë?"

Bota shoqërore e vajzave mund të jetë komplekse dhe e çuditshme, veçanërisht për një vajzë me këtë spektër. Gjatë gjithë fëmijërisë, unë isha vazhdimisht në shënjestër - shpesh pa mëshirë - nga bullizuesit që kuptonin se diçka ishte ndryshe tek unë. Disa vajza në spektër janë në gjendje të "maskojnë" autizmin e tyre, unë nuk isha në gjendje të isha asgjë tjetër përveç vetes, e cila nuk përputhej me normat shoqërore.

Në klasën e katërt, një ditë erdha nga shkolla dhe i thashë nënës se doja të vrisja veten. Prindërit kërkuan shpejt ndihmë. Ne shkuam nga specialisti në specialist, por askush nuk kishte ndonjë përgjigje përfundimtare derisa arritëm në departamentin e Psikologjisë së Fëmijëve në Universitetin Stony Brook në New York. Në moshën 11-vjeçare, më në fund u diagnostikova me një formë autizmi që dikur njihej si sindroma Asperger.

Tani e di se çfarë e shkaktoi autizmin tim, gjë që

Sot, shumë fëmijë diagnostikohen në moshën 2 ose 3 vjeç, por në atë kohë, njohuritë për autizmin - veçanërisht tek vajzat dhe gratë - ishin jashtëzakonisht të kufizuara. Në atë kohë, autizmi nuk ishte një fjalë shtëpiake. Për shumicën e njerëzve në 1994, autizmi nënkuptonte filmin, "Rain Man", dhe askush nuk e dinte se si mund të ndikonte te një vajzë para adoleshencës. Fjala autizëm, në të vërtetë, nuk kishte ndonjë kuptim për mua në atë moshë. Unë dija vetëm që isha ndryshe dhe se ndryshe nuk ishte në rregull.

Ngacmimi vazhdoi në edhe në shkollën e mesme - nxënësit e tjerë më shtynin nëpër tokë, më vendosin çamçakëz në flokë dhe, në klasën e palestrës, më hidhnin topa në fytyrë. Ngacmimi emocional ishte po aq i keq, në mos më keq, duke më shtyrë më tej në vetmi dhe izolim. Njerëzit supozonin se ndryshimet e mia shoqërore ishin çështje zgjedhjeje. Ata thonin, "Pse nuk mund të jesh thjesht normale?" Shumë shpejt, zërat e tyre u bënë zëri në kokën time dhe unë i bëja vetes të njëjtën pyetje përsëri dhe përsëri.

Mbarova shkollën e mesme pa vetëbesim ose vetëvlerësim, pa mundur ta shoh veten në pasqyrë. Në thelb më duhej ta ndërtoja Amy Gravino-n nga e para. Dhe kjo është ajo që bëra. Shkova në kolegj dhe mora një diplomë bachelor për Anglisht, pastaj një master në Analizën e Zbatuar të Sjelljes, metoda e përdorur gjerësisht për të mësuar njerëzit që kanë autizëm. E dija që, në vend që të punoja me fëmijë të vegjël në spektër, siç bëjnë shumë profesionistë, unë mund të plotësoja një nevojë më të madhe duke u përqëndruar tek adoleshentët autikë dhe të rriturit.

Tani e di se çfarë e shkaktoi autizmin tim, gjë që

Në vitin 2010, fillova organizatën time këshilluese dhe u bëra një trajnere kolegji dhe specialiste e certifikuar e autizmit. Kam gjetur qëllimin dhe sukses duke ndihmuar të tjerët në spektër. Kam folur në Kombet e Bashkuara dhe në konferenca në të gjithë vendin për autizmin, seksualitetin dhe marrëdhëniet. Shkrimet e mia janë botuar në revista psikologjike, libra shkollorë dhe media të ndryshme dhe po shkruaj librin e parë, një kujtim të përvojave të mia mbi daljet romantike me një grua me autizëm. Gjithashtu punoj si trajnere marrëdhëniesh.

Vendimi për të marrë pjesë në SPARK bëri jehonë për shumë arsye të njëjta që u bëra advokatuese dhe folëse e autizmit - doja të luaja një rol aktiv në rritjen e kuptimit të autizmit dhe për t'i bërë gjërat më mirë për njerëzit në të gjithë spektrin. Ndërsa shkencëtarët studiojnë autizmin në laborator, individët autikë si unë duhet të përfshihen në këtë proces - jo vetëm si subjekte, por si bashkë-hetues. Triumfet dhe thyerjet e zemrës, e ardhmja e mundshme, vetë jeta jonë po vihen nën mikroskop. Ne kemi peshën më të madhe në këtë hulumtim.

Mbi të gjitha, dua që ata që janë ndjerë jashtë botës, në komunitet dhe në familje të dinë se ne i përkasim kësaj bote dhe të mësojnë se ajo që jeton në ADN-në tonë nuk është diçka që na është bërë, por pjesë e asaj që na bën ata që jemi.

Shpresoj që fotografia që paraqesin këto rezultate do të tregojë se autizmi është më pak një enigmë për t’u zgjidhur dhe më shumë një histori për t'u treguar. Unë dua që përgjigjet dhe njohuritë që mbledhim të hapin një diskutim se si mund të përmirësojmë cilësinë e jetës jo vetëm për brezat e ardhshëm, por për individët që po jetojnë tani.

Të mësoja se ka një arsye pse jam autike ndryshoi gjithçka, por në të njëjtën kohë, nuk ndryshoi asgjë. Unë jam kjo. Unë nuk jam e shkatërruar, ose e keqe, ose versioni i dështuar i të qenit normale. Fakti që jam kështu nuk është sepse nuk u përpoqa aq sa duhet, ose sepse prindërit e mi bënë diçka gabim para se unë të krijohesha.

Jam ekzaktësisht personi që supozohet të jem.

-Amy Gravino është folëse ndërkombëtare, shkrimtare dhe advokuese për autizmin dhe punon si trajnere marrëdhëniesh për personat me spektrin e autizmit.

REELS

Dhjetori është muaji i zgjedhjeve të bukura, i kombinimeve të reja dhe i garderobës që merr pak më shumë vëmendje. Te @paene.al , ky sezon vjen me rehati, elegancë dhe detaje që bëjnë diferencën, sepse çdo sezon meriton një fillim të bukur. 🤍

Good hair days just got better. 🩷 Bukuria e flokëve fillon nga cilësia. Hair Extensions nga @perfect.beautyzone janë të punuara me flokë natyral, të krijuara për të dhënë volum, gjatësi dhe një pamje që duket krejtësisht natyrale.

Artistja e njohur Elhaida Dani ka fituar rolin e Esmeraldes ne versionin italian te musicalit te famshem “Notre Dame de Paris” nga Riccardo Cocciante. Dani, ish-fituesja e edicionit te parë të “Voice of Italia” ka vite që performon në rolin e Esmeraldes (nga viti 2016), ne versionin francez, duke dhene shfaqje sold-out ne teatrot me te medha te botes nga Parisi ne Singapor. Si nje Esmeralda italiane, Elhaida do te performoje ne teatrot me te mira te Italise, duke perfshire edhe 4 netë ne Arena di Verona. “Notre Dame de Paris” eshte nga prodhimet e llojit “musical” me te famshem ne bote dhe ka nje cmim Guiness per hapjen me te suksesshme ndonjehere te nje musical. Prej 27 vjetesh, kjo shfaqje franceze e kompozuar nga Riccardo Cocciante dhe e shkruar nga Luc Plandomon, eshte vene ne skene mbi 5000 here dhe eshte pare nga me shume se 15 milion spektaktore.

Një fustan i bukur e ndryshon menjëherë ndjesinë e festave. ✨ Koleksioni festiv i @kraspiofficial vjen me deri në 50% ulje: i krijuar për netët që kërkojnë më shumë shkëlqim dhe prani. Një koleksion i menduar për ty që, sapo hyn në një dhomë, ndryshon energjinë e saj.

Është zhvilluar në Durrës Turneu Kombëtar i Basketbollit të Unifikuar 2025, një ditë plot plot pozitivitet,sport dhe momente frymezuese. Special Olympics Albania, me mbështetjen e Coca-Cola, solli në fushë mbi 150 sportistë që na kujtuan se sporti është për të gjithë. Një event që inspiroi, bashkoi dhe tregoi sa bukur është kur talenti dhe përfshirja shkojnë krah për krah. ❤️✨ #UnifiedSports #CocaColaBottlingShqipëria #SpecialOlympics #BasketballForAll

Lëkura jote meriton më të mirën dhe ky është momenti. ✨ Përfito 35% ulje në të gjitha injeksionet gjatë ofertës festive në Dermaluxe Clinic Tirana. Kujdes i avancuar dhe rezultate të sigurta. @dermaluxe_clinic_tirana ℹ️ Për më shumë informacion, shkoni në stories / highlights.

Ishte diss për nusen apo diçka e lezetshme për t’u përmendur? Po nusja po qesh nga sikleti apo e vlerësoi fjalimin e tij? Si e shihni ju këtë moment viral?

Shakira këndon me djemtë e saj në Buenos Aires

🚘 @auto.trego është një platformë moderne shqiptare për shit-blerje automjetesh, që ofron një përvojë të shpejtë dhe efektive ⬇️ ▪️ Publikimi i makinës është falas dhe procesi është shumë i thjeshtë. ▪️ Website me dizajn të pastër dhe filtra të avancuar kërkimi, që mundësojnë gjetjen e makinës sipas çmimit, vitit, markës dhe kilometrave. ▪️ Në platformë mund të krijoni profile, të shisni ose të ruani makinat e preferuara dhe të kontaktoni shitësit direkt. ▪️ Audienca është e fokusuar ekskluzivisht në tregun e automjeteve, duke garantuar blerës dhe shitës realë.

😂🥰 . . Credits: @erolajons

Now I know what caused my autism, which changes everything - and nothing

Tani e di se çfarë e shkaktoi autizmin tim, gjë që

The news that changed my life I received on Thursday, just before Christmas, in a sudden email, I almost deleted it as an unwanted message. Message subject: "We have found a genetic cause for your autism".

In 2016, I sent a saliva sample to the Simons Powering Autism Research for Knowledge Foundation - known as SPARK - for an autism research study, becoming one of the first participants. After five years of waiting, I thought SPARK had no answer regarding my autism. Although a personal result would have been amazing, what mattered most to me was what this study might mean for our broader knowledge of autism. My hope was that a study like this could help autistic people better find their way through a world where it is often difficult to move.

After the email, Dr. Wendy Chung, SPARK lead investigator, explained that a rare genetic condition called Kleefstra-2 syndrome is what caused my autism. Several studies have shown how the two relate. The words of Dr. Chung hung in the air for a few moments as I thought about them relentlessly in my mind. I started to cry and I could not stop as the moments of life turned into memory with this new meaning and context.

For years, I had seen myself as two people: "Amy autistic", the girl who was bullied throughout her childhood because she was different, and "Amy Amy", a socially acceptable version of herself. Over time - as I began to find my voice and self-confidence increased - I realized there was only one Amy. But after the vague consequences of this new diagnosis, I asked myself, "Am I still?"

The social world of girls can be complex and strange, especially for a girl with this spectrum. Throughout my childhood, I was constantly targeted - often mercilessly - by bullies who realized something was wrong with me. Some girls in the spectrum are able to "mask" their autism, I was not able to be anything other than myself, which did not conform to social norms.

In fourth grade, one day I came home from school and told my mother that I wanted to kill myself. The parents quickly asked for help. We went from specialist to specialist, but no one had a definitive answer until we arrived at the Department of Child Psychology at Stony Brook University in New York. At the age of 11, I was finally diagnosed with a form of autism that was once known as Asperger syndrome.

Tani e di se çfarë e shkaktoi autizmin tim, gjë që

Sot, shumë fëmijë diagnostikohen në moshën 2 ose 3 vjeç, por në atë kohë, njohuritë për autizmin - veçanërisht tek vajzat dhe gratë - ishin jashtëzakonisht të kufizuara. Në atë kohë, autizmi nuk ishte një fjalë shtëpiake. Për shumicën e njerëzve në 1994, autizmi nënkuptonte filmin, "Rain Man", dhe askush nuk e dinte se si mund të ndikonte te një vajzë para adoleshencës. Fjala autizëm, në të vërtetë, nuk kishte ndonjë kuptim për mua në atë moshë. Unë dija vetëm që isha ndryshe dhe se ndryshe nuk ishte në rregull.

Ngacmimi vazhdoi në edhe në shkollën e mesme - nxënësit e tjerë më shtynin nëpër tokë, më vendosin çamçakëz në flokë dhe, në klasën e palestrës, më hidhnin topa në fytyrë. Ngacmimi emocional ishte po aq i keq, në mos më keq, duke më shtyrë më tej në vetmi dhe izolim. Njerëzit supozonin se ndryshimet e mia shoqërore ishin çështje zgjedhjeje. Ata thonin, "Pse nuk mund të jesh thjesht normale?" Shumë shpejt, zërat e tyre u bënë zëri në kokën time dhe unë i bëja vetes të njëjtën pyetje përsëri dhe përsëri.

Mbarova shkollën e mesme pa vetëbesim ose vetëvlerësim, pa mundur ta shoh veten në pasqyrë. Në thelb më duhej ta ndërtoja Amy Gravino-n nga e para. Dhe kjo është ajo që bëra. Shkova në kolegj dhe mora një diplomë bachelor për Anglisht, pastaj një master në Analizën e Zbatuar të Sjelljes, metoda e përdorur gjerësisht për të mësuar njerëzit që kanë autizëm. E dija që, në vend që të punoja me fëmijë të vegjël në spektër, siç bëjnë shumë profesionistë, unë mund të plotësoja një nevojë më të madhe duke u përqëndruar tek adoleshentët autikë dhe të rriturit.

Tani e di se çfarë e shkaktoi autizmin tim, gjë që

Në vitin 2010, fillova organizatën time këshilluese dhe u bëra një trajnere kolegji dhe specialiste e certifikuar e autizmit. Kam gjetur qëllimin dhe sukses duke ndihmuar të tjerët në spektër. Kam folur në Kombet e Bashkuara dhe në konferenca në të gjithë vendin për autizmin, seksualitetin dhe marrëdhëniet. Shkrimet e mia janë botuar në revista psikologjike, libra shkollorë dhe media të ndryshme dhe po shkruaj librin e parë, një kujtim të përvojave të mia mbi daljet romantike me një grua me autizëm. Gjithashtu punoj si trajnere marrëdhëniesh.

Vendimi për të marrë pjesë në SPARK bëri jehonë për shumë arsye të njëjta që u bëra advokatuese dhe folëse e autizmit - doja të luaja një rol aktiv në rritjen e kuptimit të autizmit dhe për t'i bërë gjërat më mirë për njerëzit në të gjithë spektrin. Ndërsa shkencëtarët studiojnë autizmin në laborator, individët autikë si unë duhet të përfshihen në këtë proces - jo vetëm si subjekte, por si bashkë-hetues. Triumfet dhe thyerjet e zemrës, e ardhmja e mundshme, vetë jeta jonë po vihen nën mikroskop. Ne kemi peshën më të madhe në këtë hulumtim.

Mbi të gjitha, dua që ata që janë ndjerë jashtë botës, në komunitet dhe në familje të dinë se ne i përkasim kësaj bote dhe të mësojnë se ajo që jeton në ADN-në tonë nuk është diçka që na është bërë, por pjesë e asaj që na bën ata që jemi.

Shpresoj që fotografia që paraqesin këto rezultate do të tregojë se autizmi është më pak një enigmë për t’u zgjidhur dhe më shumë një histori për t'u treguar. Unë dua që përgjigjet dhe njohuritë që mbledhim të hapin një diskutim se si mund të përmirësojmë cilësinë e jetës jo vetëm për brezat e ardhshëm, por për individët që po jetojnë tani.

Të mësoja se ka një arsye pse jam autike ndryshoi gjithçka, por në të njëjtën kohë, nuk ndryshoi asgjë. Unë jam kjo. Unë nuk jam e shkatërruar, ose e keqe, ose versioni i dështuar i të qenit normale. Fakti që jam kështu nuk është sepse nuk u përpoqa aq sa duhet, ose sepse prindërit e mi bënë diçka gabim para se unë të krijohesha.

Jam ekzaktësisht personi që supozohet të jem.

-Amy Gravino is an international speaker, writer and advocate for autism and works as a relationship coach for people with the autism spectrum.