Health

Si ndahen fobitë dhe cilat janë më të zakonshmet

Si ndahen fobitë dhe cilat janë më të zakonshmet

Çdo frikë irracionale ndaj diçkaje që nuk ka gjasa të shkaktojë dëm konsiderohet si fobi, term që vjen nga fjala greke “phobos” që do të thotë frikë ose tmerr. Fobia është ndryshe nga frika e zakonshme ndaj diçkaje.

Njerëzit me fobi shmangin në mënyrë aktive objekin ose situatën, nuk e durojnë dot, kanë frikë dhe ankth intensiv. Fobitë janë një çrregullim i ankthit dhe vlerësohet se prekin afro 30% të njerëzve.

Në Manualin Diagnostik dhe Statistikor të Çrregullimeve Mendore, Edicioni i Pestë (DSM-5), Shoqata Amerikane e Psikiatrisë përshkruan disa nga fobitë më të zakonshme. Sipas DSM, fobitë specifike zakonisht përfshihen në pesë kategori të përgjithshme:

- frikë në lidhje me kafshët (merimangat, qentë, insektet)
- frikë që lidhet me mjedisin natyror (lartësitë, bubullimat, errësira)
- frikë në lidhje me gjakun, dëmtimet ose çështjet mjekësore (injeksione, kocka të thyera, rënie)
- frikë në lidhje me situata specifike (fluturimi, hipja në ashensor)
- të tjera (mbytje, zhurma të mëdha, zhytje)

Këto kategori përfshijnë një numër të pafund të objekteve dhe situatave specifike. Nuk ka asnjë listë zyrtare të fobive përtej asaj që është përshkruar në DSM, kështu që studiuesit krijojnë emra për to kur paraqitet nevoja. Emrat zakonisht krijohen duke kombinuar një term grek (ose ndonjëherë latin) që përshkruan fobinë me prapashtesën -fobi. Për shembull, frika nga uji do të quhej duke kombinuar hidro (ujë) dhe fobi (frikë).

Studimi i fobive specifike është një proces i komplikuar. Shumica e njerëzve nuk kërkojnë trajtim për këto kushte, kështu që rastet kryesisht nuk raportohen. Këto fobi ndryshojnë gjithashtu bazuar te përvojat kulturore, gjininë dhe moshën.

Një sondazh i vitit 1998 me më shumë se 8,000 të anketuar botuar në British Journal of Psychiatry zbuloi se disa nga fobitë më të zakonshme përfshijnë:

- akrofobi, frika nga lartësitë
- aerofobi, frika nga fluturimi
- araknophobia, frika nga merimangat
- astrafobia, frika nga bubullimat dhe vetëtimat
- autofobia, frika për të qenë vetëm
- klaustrofobia, frika nga hapësirat e mbyllura ose të mbushura me njerëz
- hemofobia, frika nga gjaku
- hidrofobia, frika nga uji
- ofhidofobia, frika nga gjarpërinjtë
- zoofobia, frika nga kafshët

Si ndahen fobitë dhe cilat janë më të zakonshmet

Burimet: Healthline, Psychology Today

REELS

Dhjetori është muaji i zgjedhjeve të bukura, i kombinimeve të reja dhe i garderobës që merr pak më shumë vëmendje. Te @paene.al , ky sezon vjen me rehati, elegancë dhe detaje që bëjnë diferencën, sepse çdo sezon meriton një fillim të bukur. 🤍

Good hair days just got better. 🩷 Bukuria e flokëve fillon nga cilësia. Hair Extensions nga @perfect.beautyzone janë të punuara me flokë natyral, të krijuara për të dhënë volum, gjatësi dhe një pamje që duket krejtësisht natyrale.

Artistja e njohur Elhaida Dani ka fituar rolin e Esmeraldes ne versionin italian te musicalit te famshem “Notre Dame de Paris” nga Riccardo Cocciante. Dani, ish-fituesja e edicionit te parë të “Voice of Italia” ka vite që performon në rolin e Esmeraldes (nga viti 2016), ne versionin francez, duke dhene shfaqje sold-out ne teatrot me te medha te botes nga Parisi ne Singapor. Si nje Esmeralda italiane, Elhaida do te performoje ne teatrot me te mira te Italise, duke perfshire edhe 4 netë ne Arena di Verona. “Notre Dame de Paris” eshte nga prodhimet e llojit “musical” me te famshem ne bote dhe ka nje cmim Guiness per hapjen me te suksesshme ndonjehere te nje musical. Prej 27 vjetesh, kjo shfaqje franceze e kompozuar nga Riccardo Cocciante dhe e shkruar nga Luc Plandomon, eshte vene ne skene mbi 5000 here dhe eshte pare nga me shume se 15 milion spektaktore.

Një fustan i bukur e ndryshon menjëherë ndjesinë e festave. ✨ Koleksioni festiv i @kraspiofficial vjen me deri në 50% ulje: i krijuar për netët që kërkojnë më shumë shkëlqim dhe prani. Një koleksion i menduar për ty që, sapo hyn në një dhomë, ndryshon energjinë e saj.

Është zhvilluar në Durrës Turneu Kombëtar i Basketbollit të Unifikuar 2025, një ditë plot plot pozitivitet,sport dhe momente frymezuese. Special Olympics Albania, me mbështetjen e Coca-Cola, solli në fushë mbi 150 sportistë që na kujtuan se sporti është për të gjithë. Një event që inspiroi, bashkoi dhe tregoi sa bukur është kur talenti dhe përfshirja shkojnë krah për krah. ❤️✨ #UnifiedSports #CocaColaBottlingShqipëria #SpecialOlympics #BasketballForAll

Lëkura jote meriton më të mirën dhe ky është momenti. ✨ Përfito 35% ulje në të gjitha injeksionet gjatë ofertës festive në Dermaluxe Clinic Tirana. Kujdes i avancuar dhe rezultate të sigurta. @dermaluxe_clinic_tirana ℹ️ Për më shumë informacion, shkoni në stories / highlights.

Ishte diss për nusen apo diçka e lezetshme për t’u përmendur? Po nusja po qesh nga sikleti apo e vlerësoi fjalimin e tij? Si e shihni ju këtë moment viral?

Shakira këndon me djemtë e saj në Buenos Aires

🚘 @auto.trego është një platformë moderne shqiptare për shit-blerje automjetesh, që ofron një përvojë të shpejtë dhe efektive ⬇️ ▪️ Publikimi i makinës është falas dhe procesi është shumë i thjeshtë. ▪️ Website me dizajn të pastër dhe filtra të avancuar kërkimi, që mundësojnë gjetjen e makinës sipas çmimit, vitit, markës dhe kilometrave. ▪️ Në platformë mund të krijoni profile, të shisni ose të ruani makinat e preferuara dhe të kontaktoni shitësit direkt. ▪️ Audienca është e fokusuar ekskluzivisht në tregun e automjeteve, duke garantuar blerës dhe shitës realë.

😂🥰 . . Credits: @erolajons

How are phobias divided and which are the most common

Si ndahen fobitë dhe cilat janë më të zakonshmet

Any irrational fear of something unlikely to cause harm is considered a phobia, a term derived from the Greek word "phobos" meaning fear or horror. Phobia is different from the usual fear of something.

People with phobias actively avoid the object or situation, can not stand it, have intense fear and anxiety. Phobias are an anxiety disorder and are estimated to affect approximately 30% of people.

In the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5), the American Psychiatric Association describes some of the most common phobias. According to the DSM, specific phobias typically fall into five general categories:

- Fear about animals (spiders, dogs, insects)
- Fear related to the natural environment (heights, thunder, darkness)
- Fear about blood, injuries or medical issues (injections, broken bones, falls)
- Fear of related to specific situations (flight, elevator)
- other (choking, loud noises, diving)

These categories include an infinite number of specific objects and situations. There is no official list of phobias beyond what is described in the DSM, so researchers create names for them when the need arises. Names are usually created by combining a Greek (or sometimes Latin) term that describes phobia with the suffix -phobia. For example, fear of water would be called combining hydro (water) and phobia (fear).

Studying specific phobias is a complicated process. Most people do not seek treatment for these conditions, so cases are mostly not reported. These phobias also vary based on cultural experiences, gender and age.

A 1998 survey of more than 8,000 respondents published in the British Journal of Psychiatry found that some of the most common phobias include:

-acrophobia, fear of heights
- aerophobia, fear of flying
- araknophobia, fear of spiders
- astrafobia, fear of thunder and lightning
- autophobia, fear of being alone
- claustrophobia, fear of closed or crowded
spaces - hemophobia, fear of blood
- hydrophobia, fear of water
- ofhidophobia, fear of snakes
- zoophobia, fear of animals

Si ndahen fobitë dhe cilat janë më të zakonshmet

Burimet: Healthline, Psychology Today