Health

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat ndoshta nuk i dini për shkak të virusit

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

Viti që lamë pas ishte një vit i trazuar për shkak të pandemisë. Megjithatë, nga një tjetër këndvështrim shkencor, ishte një vit përparimesh të jashtëzakonshme.

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

1. Viti i kodit gjenetik

Redaktimi i gjeneve është një nga ngjarjet më të rëndësishme shkencore të vitit që lamë pas. Në tetor, për herë të parë në histori, një Nobel në shkencë iu dha dy grave. Dr. Emmanuelle Charpentier dhe Dr. Jennifer A. Doudna u vlerësuan për punën e tyre në zhvillimin e Crispr-Cas9, një metodë për ndryshimin e gjenomit.

"Çmimi i këtij viti ka të bëjë me rishkrimin e kodit të jetës", tha Goran K. Hansson, sekretari i përgjithshëm i Akademisë Mbretërore Suedeze të Shkencave, teksa shpalli emrat e laureatëve.

Crispr-Cas9 funsksionon si “gërshërë” gjenetike, që lejon studiuesit të ndryshojnë ADN-në e kafshëve, bimëve dhe mikroorganizmave me një saktësi jashtëzakonisht të lartë. "Kjo teknologji ka transformuar plotësisht mënyrën se si ne bëjmë kërkime në shkencën themelore", tha Dr. Francis Collins, drejtor i Instituteve Kombëtare Amerikane të Shëndetit.

Sistemi CRISPR-Cas mund të ndryshojë kodin gjenetik për përfitime me bazë biologjike, në parandalimin, trajtimin dhe luftimin e sëmundjeve.

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

2. Përparimet për sëmundjet e zemrës dhe hulumtimet e goditjeve në tru

Kohët e fundit, Shoqata Amerikane e Zemrës lëshoi listën e vetë të risive në trajtimet mjekësore. Në qendër të vëmendjes përfshihet një studim i ri që mund të ndryshojë mënyrën e trajtimit të kardiomiopatisë hipertrofike (kur muskuli i zemrës trashet dhe ngurtësohet).

Gjithashtu po zhvillohen trajtime të reja të cilat mund të ndryshojnë trajtimin e vijës së parë për fibrilacionin atrial (AFib) - një operacion i ri minimalisht invaziv për të parandaluar goditjen në tru.

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

3. Përparimet onkologjike

Benjamin Neel, drejtor i Qendrës Perlmutter për Kancerin në NYU Langone Health, është shprehur se 2020 ka qenë një vit i jashtëzakonshëm për kërkimet mbi kancerin.

Ai tha se teknologjitë janë në zhvillim e sipër për zbulimin e hershëm të kancerit me anë të testeve të gjakut. Ndër pikat kryesore të hulumtimit gjatë vitit të kaluar, Neel tha se studiuesit kanë zhvilluar mënyra të reja të "barnave" të mutacioneve gjenetike. 

Ai përmendi punën që po bëhet në zhvillimin e një përbërjeje për të degraduar receptorin e androgjenit për qelizat e kancerit të prostatës - çfarë i lejon këto qeliza kancerogjene të rriten.

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

4. Një test gjaku për sëmundjen Alzheimer

Këtë vit, një përparim i mundshëm në hulumtimin dhe trajtimin e sëmundjes Alzheimer erdhi në formën e një testi gjaku i cili mund të diagnostikojë këtë formë progresive të demencës. Testi është ende në fazën e provës, por nëse do të miratohet, do të jetë arritje e madhe.

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

Burimet: Healthline, Live Science, The Lancet

REELS

Dhjetori është muaji i zgjedhjeve të bukura, i kombinimeve të reja dhe i garderobës që merr pak më shumë vëmendje. Te @paene.al , ky sezon vjen me rehati, elegancë dhe detaje që bëjnë diferencën, sepse çdo sezon meriton një fillim të bukur. 🤍

Good hair days just got better. 🩷 Bukuria e flokëve fillon nga cilësia. Hair Extensions nga @perfect.beautyzone janë të punuara me flokë natyral, të krijuara për të dhënë volum, gjatësi dhe një pamje që duket krejtësisht natyrale.

Artistja e njohur Elhaida Dani ka fituar rolin e Esmeraldes ne versionin italian te musicalit te famshem “Notre Dame de Paris” nga Riccardo Cocciante. Dani, ish-fituesja e edicionit te parë të “Voice of Italia” ka vite që performon në rolin e Esmeraldes (nga viti 2016), ne versionin francez, duke dhene shfaqje sold-out ne teatrot me te medha te botes nga Parisi ne Singapor. Si nje Esmeralda italiane, Elhaida do te performoje ne teatrot me te mira te Italise, duke perfshire edhe 4 netë ne Arena di Verona. “Notre Dame de Paris” eshte nga prodhimet e llojit “musical” me te famshem ne bote dhe ka nje cmim Guiness per hapjen me te suksesshme ndonjehere te nje musical. Prej 27 vjetesh, kjo shfaqje franceze e kompozuar nga Riccardo Cocciante dhe e shkruar nga Luc Plandomon, eshte vene ne skene mbi 5000 here dhe eshte pare nga me shume se 15 milion spektaktore.

Një fustan i bukur e ndryshon menjëherë ndjesinë e festave. ✨ Koleksioni festiv i @kraspiofficial vjen me deri në 50% ulje: i krijuar për netët që kërkojnë më shumë shkëlqim dhe prani. Një koleksion i menduar për ty që, sapo hyn në një dhomë, ndryshon energjinë e saj.

Është zhvilluar në Durrës Turneu Kombëtar i Basketbollit të Unifikuar 2025, një ditë plot plot pozitivitet,sport dhe momente frymezuese. Special Olympics Albania, me mbështetjen e Coca-Cola, solli në fushë mbi 150 sportistë që na kujtuan se sporti është për të gjithë. Një event që inspiroi, bashkoi dhe tregoi sa bukur është kur talenti dhe përfshirja shkojnë krah për krah. ❤️✨ #UnifiedSports #CocaColaBottlingShqipëria #SpecialOlympics #BasketballForAll

Lëkura jote meriton më të mirën dhe ky është momenti. ✨ Përfito 35% ulje në të gjitha injeksionet gjatë ofertës festive në Dermaluxe Clinic Tirana. Kujdes i avancuar dhe rezultate të sigurta. @dermaluxe_clinic_tirana ℹ️ Për më shumë informacion, shkoni në stories / highlights.

Ishte diss për nusen apo diçka e lezetshme për t’u përmendur? Po nusja po qesh nga sikleti apo e vlerësoi fjalimin e tij? Si e shihni ju këtë moment viral?

Shakira këndon me djemtë e saj në Buenos Aires

🚘 @auto.trego është një platformë moderne shqiptare për shit-blerje automjetesh, që ofron një përvojë të shpejtë dhe efektive ⬇️ ▪️ Publikimi i makinës është falas dhe procesi është shumë i thjeshtë. ▪️ Website me dizajn të pastër dhe filtra të avancuar kërkimi, që mundësojnë gjetjen e makinës sipas çmimit, vitit, markës dhe kilometrave. ▪️ Në platformë mund të krijoni profile, të shisni ose të ruani makinat e preferuara dhe të kontaktoni shitësit direkt. ▪️ Audienca është e fokusuar ekskluzivisht në tregun e automjeteve, duke garantuar blerës dhe shitës realë.

😂🥰 . . Credits: @erolajons

4 extraordinary scientific events of 2020, which you probably do not know because of the virus

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

The year we left behind was a turbulent year due to the pandemic. However, from another scientific point of view, it was a year of tremendous progress.

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

1. Year of the genetic code

Gene editing is one of the most important scientific events of the year we left behind. In October, for the first time in history, a Nobel Prize in Science was awarded to two women. Dr. Emmanuelle Charpentier and Dr. Jennifer A. Doudna was praised for their work in developing Crispr-Cas9, a method for genome modification.

"This year's award is for rewriting the code of life," said Goran K. Hansson, secretary general of the Royal Swedish Academy of Sciences, as he announced the names of the laureates.

Crispr-Cas9 functions as a genetic "scissors", allowing researchers to modify the DNA of animals, plants and microorganisms with extremely high accuracy. "This technology has completely transformed the way we do research in basic science," said Dr. Francis Collins, director of the American National Institutes of Health.

The CRISPR-Cas system can change the genetic code for biologically based benefits in preventing, treating and combating disease.

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

2. Advances in heart disease and stroke research

Kohët e fundit, Shoqata Amerikane e Zemrës lëshoi listën e vetë të risive në trajtimet mjekësore. Në qendër të vëmendjes përfshihet një studim i ri që mund të ndryshojë mënyrën e trajtimit të kardiomiopatisë hipertrofike (kur muskuli i zemrës trashet dhe ngurtësohet).

Gjithashtu po zhvillohen trajtime të reja të cilat mund të ndryshojnë trajtimin e vijës së parë për fibrilacionin atrial (AFib) - një operacion i ri minimalisht invaziv për të parandaluar goditjen në tru.

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

3. Përparimet onkologjike

Benjamin Neel, drejtor i Qendrës Perlmutter për Kancerin në NYU Langone Health, është shprehur se 2020 ka qenë një vit i jashtëzakonshëm për kërkimet mbi kancerin.

Ai tha se teknologjitë janë në zhvillim e sipër për zbulimin e hershëm të kancerit me anë të testeve të gjakut. Ndër pikat kryesore të hulumtimit gjatë vitit të kaluar, Neel tha se studiuesit kanë zhvilluar mënyra të reja të "barnave" të mutacioneve gjenetike. 

Ai përmendi punën që po bëhet në zhvillimin e një përbërjeje për të degraduar receptorin e androgjenit për qelizat e kancerit të prostatës - çfarë i lejon këto qeliza kancerogjene të rriten.

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

4. Një test gjaku për sëmundjen Alzheimer

Këtë vit, një përparim i mundshëm në hulumtimin dhe trajtimin e sëmundjes Alzheimer erdhi në formën e një testi gjaku i cili mund të diagnostikojë këtë formë progresive të demencës. Testi është ende në fazën e provës, por nëse do të miratohet, do të jetë arritje e madhe.

4 ngjarje të jashtazakonshme shkencore të 2020-s, të cilat

Burimet: Healthline, Live Science, The Lancet