English
Metropolitan

Zbulimi i fundit, një kthesë e rëndësishme në shkencë: Në Hënë ekziston ujë!

Zbulimi i fundit, një kthesë e rëndësishme në

Shkencëtarët kanë mbledhur disa nga provat më bindëse për ekzistencën e ujit në hënë, që mund të jetë relativisht i aksesueshëm.

Zbulimi ka implikime për misionet e ardhshme në hënë dhe eksplorimin më të thellë të hapësirës.

Pa ndonjë atmosferë të rëndësishme që e izolonte atë nga rrezet e diellit, ishte supozuar se sipërfaqja e hënës ishte e thatë, deri në vitet 1990, kur anijet kozmike orbituese gjetën indikacione të akullit në kratere të mëdha dhe të paarritshme pranë poleve të hënës.

Pastaj, në vitin 2009, u regjistruan shenja në përputhje me ujin në dritë, që reflektonte nga sipërfaqja e hënës. Edhe kështu, kufizimet teknike nënkuptonin se ishte e pamundur të dihej nëse ishte me të vërtetë ujë (H2O) apo molekula hidroskili (të përbërë nga një atom oksigjeni dhe një atom hidrogjeni).

Ndërkohë, tani, Casey Honniball në Qendrën e Fluturimit Hapësinor ASA Goddard të Nasa-s në Maryland, SHBA, dhe kolegët e tyre kanë zbuluar një nënshkrim kimik që është pa dyshim H2O, duke matur gjatësitë e valës së rrezeve të diellit që reflektojnë nga sipërfaqja e hënës. Të dhënat u mblodhën nga Observatori Stratosferik për Astronominë Infra të Kuqe – The Stratospheric Observatory for Infrared Astronom (Sofje).

Uji u zbulua në gjerësi të larta drejt polit jugor të hënës dhe në sasi të konsiderueshme.

Ekzistenca e ujit ka implikime për misionet e ardhshme hënore, sepse mund të trajtohet dhe të përdoret për të pirë, mund të ndahet në hidrogjen dhe oksigjen për  t’u përdorur si një raketë shtytëse dhe oksigjeni mund të përdoret për frymëmarrje.

“Uji është një produkt shumë i shtrenjtë në hapësirë”, tha Mahesh Anand, profesor i shkencës planetare dhe eksplorimit.

Sidoqoftë, korrja e tij nga krateret e errëta, me mure të thepisura, ku temperatura rrallë ngjitet mbi -230C, e cila supozohet të jetë pjesa më e madhe e ujit të ngrirë, do të ishte një ndërmarrje e rrezikshme.

"Nëse rezulton se ka shumë ujë në zonat që nuk janë në hije të përhershme, atëherë kjo është potencialisht një zonë shumë e madhe dhe është e arritshme sepse është në dritën e diellit", tha Ian Crawford, profesor i shkencës planetare dhe astrobiologjisë në Birkbeck, Universiteti i Londrës.

Sidoqoftë, disa pyetje mbeten ende.

Njëra është forma në të cilën ekziston uji. Një mundësi është që ai tretet brenda "xhamit" hënor, të krijuar kur meteoritët godasin sipërfaqen e hënës. Përndryshe, kristalet e imëta të akullit mund të shpërndahen midis kokrrave të tokës hënore.

“Kjo e fundit do të ishte shumë më e lehtë për t’u nxjerrë”, tha Anand.

Një tjetër është se sa thellë shtrihet ky burim uji i sapo konfirmuar.

“Nëse do të kufizohej në disa mikronë ose milimetra të sipërm, atëherë domethënia e tij praktike do të ishte minimale, megjithëse përsëri do të ngrinte pyetje interesante shkencore se si arriti atje”, tha Prof. Crawford.

Misioni “Artemis” i Nasa-s ka në plan të dërgojë një astronaut burrë dhe një astronaute grua në Hënë, përpara vitit 2024.

Shkencëtarët britanikë gjithashtu po zhvillojnë një stërvitje robotike për të marrë mostra të tokës hënore nga thellësia deri në një metër, si pjesë e një misioni rus të planifikuar për vitin 2025.

Burimi: The Guardian

Mos humbisni edhe

REELS

JETOJ NË EUROPË DHE FUNKSIONON NDRYSHE PËR VAJZAT E NDRYSHE PËR DJEMTË

Stresohesh vetëm nga mendimi që vera na tha “mirupafshim” dhe duhet të bësh gati kostumin e të rriturit për rutinën vjeshtake? Ugh, s’je vetëm. Zgjidhjen s’e kemi ne, por dimë një vend ku hallet e një viti të tërë zgjidhen për punë minutash: në @toptanishoppingcenter Shkoni me vrap, ka plot ofertaaa!

Gjyqi, që u zhvillua për një incident të pretenduar në vitin 2018, u ngrit nga një ish-rojë sigurie, Emani Ellis, e cila pretendonte se reperja e kishte sulmuar me fyerje racore. Vendimi i trupit gjykues e liroi Cardi-n nga çdo detyrim për të paguar dëmet në shumën 24 milionë dollarë.

Sa lekë duhen për të shtyrë muajin në Monaco

Si do e përshkruanit verën tuaj? 🌊

Si ju duk 💍 Georgina 💍 në Festivalin e Filmit në Venecia?

Fatmirësisht, cikli po thyhet! 🤣

Unë nuk jam natyrë dramatike Prapë unë:

Aktori i madh Timo Flloko, tenori dhe soprano me famë botërore, Saimir Pirgu dhe Ermonela Jaho, u bënë bashkë në një mbrëmje të jashtëzakonshme në kalanë e Kaninës në Vlorë. “Yjet mbi Kaninë” është edicioni i dytë i një aktiviteti i konceptuar nga regjisorja e njohur Vera Grabocka, që nisi në Butrint dy vjet më parë. *E ftuar speciale e natës ishte Aurela Gaçe, e cila i zhveshi interpetuesit e mëdhenj nga “ngurtësia” e operës, për pak muzikë popullore vlonjate.

Një burrë shkaktoi zemërim në rrjet, pasi u kap nga kamera duke i rrëmbyer kapelen e tenistit polak, Kamil Majchrzak, nga duart e një tifozi të vogël në US Open. Skena e pahijshme ndodhi të enjten pasdite, ndërsa Majchrzak përshëndeste tifozët dhe shpërndante autografe pranë fushës, pas fitores epike me pesë sete kundër tenistit numër 9 në renditje, Karen Khachanov, sipas pamjeve të transmetimit live.

Recent discovery, an important turning point in science: There is water on the Moon!

Zbulimi i fundit, një kthesë e rëndësishme në

Scientists have gathered some of the most compelling evidence for the existence of water on the moon, which may be relatively accessible.

The discovery has implications for future missions to the moon and deeper space exploration.

Without any significant atmosphere isolating it from sunlight, it was assumed that the moon's surface was dry, until the 1990s, when orbiting spacecraft found indications of ice in large, inaccessible craters near the moon's poles.

Then, in 2009, signs in line with water were recorded in light, reflecting from the lunar surface. Even so, the technical limitations meant that it was impossible to know if it was really water (H2O) or a hydrocyl molecule (consisting of an oxygen atom and a hydrogen atom).

Meanwhile, now Casey Honniball at NASA's ASA Goddard Space Flight Center in Maryland, USA, and colleagues have discovered a chemical signature that is undoubtedly H2O, measuring the wavelengths of sunlight reflected from the surface of the moon. Data were collected from The Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy (Sofia).

The water was discovered at high latitudes towards the south pole of the moon and in considerable quantities.

The existence of water has implications for future lunar missions because it can be treated and used for drinking, can be split into hydrogen and oxygen to be used as a propellant rocket, and oxygen can be used for respiration.

"Water is a very expensive product in space," said Mahesh Anand, a professor of planetary science and exploration.

However, harvesting it from dark, steep-walled craters where temperatures rarely rise above -230C, which is supposed to be the bulk of frozen water, would be a risky undertaking.

"Nëse rezulton se ka shumë ujë në zonat që nuk janë në hije të përhershme, atëherë kjo është potencialisht një zonë shumë e madhe dhe është e arritshme sepse është në dritën e diellit", tha Ian Crawford, profesor i shkencës planetare dhe astrobiologjisë në Birkbeck, Universiteti i Londrës.

Sidoqoftë, disa pyetje mbeten ende.

Njëra është forma në të cilën ekziston uji. Një mundësi është që ai tretet brenda "xhamit" hënor, të krijuar kur meteoritët godasin sipërfaqen e hënës. Përndryshe, kristalet e imëta të akullit mund të shpërndahen midis kokrrave të tokës hënore.

“Kjo e fundit do të ishte shumë më e lehtë për t’u nxjerrë”, tha Anand.

Një tjetër është se sa thellë shtrihet ky burim uji i sapo konfirmuar.

"If it were limited to a few microns or millimeters above, then its practical significance would be minimal, although it would still raise interesting scientific questions about how it got there," he said. Crawford.

NASA's Artemis mission plans to send a man and woman astronaut to the moon before 2024.

British scientists are also conducting a robotic drill to take lunar soil samples from depths up to one meter as part of a Russian mission planned for 2025.

Source: The Guardian

×