English
Health

Çfarë është sindroma Tourette

Çfarë është sindroma Tourette

Sindroma Tourette është një problem me sistemin nervor që i bën njerëzit të bëjnë lëvizje ose të lëshojnë tinguj të papritur, të quajtur tike, që nuk mund t'i kontrollojnë. Për shembull, dikush me Tourette mund të pulisë sytë ose pastrojë fytin pa pushim. Disa njerëz mund të thonë fjalë që nuk kanë ndërmend t'i thonë.

Trajtimet mund të kontrollojnë tiket, por disa njerëz nuk kanë nevojë për asnjë trajtim nëse simptomat nuk i shqetësojnë.

Shkaqet

Gjatë studimeve, Tourette është lidhur me pjesë të ndryshme të trurit, duke përfshirë një zonë të quajtur ganglia bazale, e cila ndihmon në kontrollin e lëvizjeve të trupit. Dallimet në këtë zonë mund të ndikojnë te qelizat nervore dhe substancat që transmetojnë mesazhet mes tyre. Studiuesit mendojnë se telashet në këtë rrjet të trurit mund të luajnë një rol në sindromën Tourette.

Mjekët nuk e dinë saktësisht se çfarë i shkakton këto probleme në tru, por gjenet ndoshta luajnë një rol të rëndësishëm. Ka të ngjarë që ka më shumë se një shkak. Djemtë preken tre deri në pesë herë më shpesh sesa vajzat.

Simptomat

Simptomat kryesore janë tiket. Disa janë aq të lehtë sa nuk bien në sy. Të tjerët ndodhin shpesh dhe janë të dukshëm. Stresi, gëzimi ose të qenit i sëmurë ose i lodhur mund t’i përkeqësojë ato. Tiket më të dallueshme mund të ndikojnë në jetën shoqërore të individëve.

Tiket ndahen në tike motorike dhe vokale. Tiket motorike përfshijnë kërcitjet e krahut ose kokës, pulitjen e syve, bërjen e një shprehie të caktuar, ngritjen e supeve etj. Tiket vokale përfshijnë pastrimin e fytit, kollitjen, brohoritjen, nuhatjen, përsëritjen e asaj çfarë thotë dikush tjetër etj.

Mjekët nuk janë të sigurt pse, por rreth gjysma e njerëzve me Tourette gjithashtu kanë simptoma të çrregullimit të hiperaktivitetit dhe të vëmendjes (ADHD).

Tourette gjithashtu mund të shkaktojë probleme me:
- ankthin
- paaftësinë për të mësuar siç është disleksia
- çrregullimin obsesiv-kompulsiv (OCD).

Trajtimi

Shumë herë, simptomat janë të lehta dhe nuk kanë nevojë për trajtim. Në të kundërt, një mjek specialist mund t’ju ndihmojë. Këshilllohet terapia e bisedës dhe ajo e sjelljes.

Burimet: Center for Disease Control and Prevention,  WebMD

Mos humbisni edhe

REELS

Dhjetori është muaji i zgjedhjeve të bukura, i kombinimeve të reja dhe i garderobës që merr pak më shumë vëmendje. Te @paene.al , ky sezon vjen me rehati, elegancë dhe detaje që bëjnë diferencën, sepse çdo sezon meriton një fillim të bukur. 🤍

Good hair days just got better. 🩷 Bukuria e flokëve fillon nga cilësia. Hair Extensions nga @perfect.beautyzone janë të punuara me flokë natyral, të krijuara për të dhënë volum, gjatësi dhe një pamje që duket krejtësisht natyrale.

Artistja e njohur Elhaida Dani ka fituar rolin e Esmeraldes ne versionin italian te musicalit te famshem “Notre Dame de Paris” nga Riccardo Cocciante. Dani, ish-fituesja e edicionit te parë të “Voice of Italia” ka vite që performon në rolin e Esmeraldes (nga viti 2016), ne versionin francez, duke dhene shfaqje sold-out ne teatrot me te medha te botes nga Parisi ne Singapor. Si nje Esmeralda italiane, Elhaida do te performoje ne teatrot me te mira te Italise, duke perfshire edhe 4 netë ne Arena di Verona. “Notre Dame de Paris” eshte nga prodhimet e llojit “musical” me te famshem ne bote dhe ka nje cmim Guiness per hapjen me te suksesshme ndonjehere te nje musical. Prej 27 vjetesh, kjo shfaqje franceze e kompozuar nga Riccardo Cocciante dhe e shkruar nga Luc Plandomon, eshte vene ne skene mbi 5000 here dhe eshte pare nga me shume se 15 milion spektaktore.

Një fustan i bukur e ndryshon menjëherë ndjesinë e festave. ✨ Koleksioni festiv i @kraspiofficial vjen me deri në 50% ulje: i krijuar për netët që kërkojnë më shumë shkëlqim dhe prani. Një koleksion i menduar për ty që, sapo hyn në një dhomë, ndryshon energjinë e saj.

Është zhvilluar në Durrës Turneu Kombëtar i Basketbollit të Unifikuar 2025, një ditë plot plot pozitivitet,sport dhe momente frymezuese. Special Olympics Albania, me mbështetjen e Coca-Cola, solli në fushë mbi 150 sportistë që na kujtuan se sporti është për të gjithë. Një event që inspiroi, bashkoi dhe tregoi sa bukur është kur talenti dhe përfshirja shkojnë krah për krah. ❤️✨ #UnifiedSports #CocaColaBottlingShqipëria #SpecialOlympics #BasketballForAll

Lëkura jote meriton më të mirën dhe ky është momenti. ✨ Përfito 35% ulje në të gjitha injeksionet gjatë ofertës festive në Dermaluxe Clinic Tirana. Kujdes i avancuar dhe rezultate të sigurta. @dermaluxe_clinic_tirana ℹ️ Për më shumë informacion, shkoni në stories / highlights.

Ishte diss për nusen apo diçka e lezetshme për t’u përmendur? Po nusja po qesh nga sikleti apo e vlerësoi fjalimin e tij? Si e shihni ju këtë moment viral?

Shakira këndon me djemtë e saj në Buenos Aires

🚘 @auto.trego është një platformë moderne shqiptare për shit-blerje automjetesh, që ofron një përvojë të shpejtë dhe efektive ⬇️ ▪️ Publikimi i makinës është falas dhe procesi është shumë i thjeshtë. ▪️ Website me dizajn të pastër dhe filtra të avancuar kërkimi, që mundësojnë gjetjen e makinës sipas çmimit, vitit, markës dhe kilometrave. ▪️ Në platformë mund të krijoni profile, të shisni ose të ruani makinat e preferuara dhe të kontaktoni shitësit direkt. ▪️ Audienca është e fokusuar ekskluzivisht në tregun e automjeteve, duke garantuar blerës dhe shitës realë.

😂🥰 . . Credits: @erolajons

What is Tourette syndrome

Çfarë është sindroma Tourette

Tourette syndrome is a problem with the nervous system that causes people to move or make sudden sounds, called tics, that they cannot control. For example, someone with Tourette can rub their eyes or clear their throat over and over again. Some people may say words they do not intend to say.

Treatments can control the tick, but some people do not need any treatment if the symptoms do not bother them.

causes

During his studies, Tourette was linked to various parts of the brain, including an area called the basal ganglia, which helps control body movements. Differences in this area can affect nerve cells and the substances that transmit messages between them. Researchers think that troubles in this brain network may play a role in Tourette syndrome.

Doctors do not know exactly what causes these problems in the brain, but genes probably play an important role. There is likely to be more than one cause. Boys are affected three to five times more often than girls.

symptoms

The main symptoms are tickets. Some are so light that they do not stand out. Others occur frequently and are conspicuous. Stress, joy, or being sick or tired can make them worse. The most distinctive ticks can affect the social life of individuals.

Tickets are divided into motor and vocal tics. Motor tics include cracking of the arm or head, blinking of the eyes, making a certain habit, raising the shoulders, and so on. Vocal cues include clearing the throat, coughing, cheering, sniffing, repeating what someone else is saying, and so on.

Doctors are not sure why, but about half of people with Tourette also have symptoms of Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD).

Tourette can also cause problems with:
- anxiety
- inability to learn such as dyslexia
- obsessive-compulsive disorder (OCD).

Treatment

Many times, the symptoms are mild and do not need treatment. Otherwise, a specialist doctor can help you. Conversational and behavioral therapy is advised.

Burimet: Center for Disease Control and Prevention,  WebMD

×