English
Health

Çfarë është dhe si ta kuptoni sindromën Asperger

Çfarë është dhe si ta kuptoni sindromën Asperger

Çfarë është sindroma Asperger?

Sindroma Asperger (AS) është një nga një grupet e çrregullimeve neurologjike të njohura si çrregullime të spektrit të autizmit (ASD). Sindroma Asperger është në skajin e butë të spektrit. Njerëzit me AS shfaqin tre simptoma kryesore:   

- vështirësi në ndërveprimin shoqëror
- sjellje të përsëritura
- përqëndrim i fortë ndaj rregullave dhe rutinës

Origjina

Sindroma është emëruar pas pediatrit austriak Hans Asperger. Në vitin 1944, Hans Asperger diagnostikoi fëmijë, të cilët shkuan tek ai për trajtim dhe posaçërisht nuk kishin aftësi komunikimi joverbal, kishin kufizim në të kuptuarit të emocioneve të të tjerëve dhe ishin fizikisht të ngathët. Kuptimi bashkëkohor i sindromës Asperger erdhi në në vitin 1981. Ajo u bë një diagnozë e standardizuar në fillimin e viteve 1990.

Çfarë është dhe si ta kuptoni sindromën Asperger
Greta Thunberg – e diagnostikuar me sindromën Asperger në moshën 11-vjeçare. Ajo e quan atë superfuqinë e saj.

Disa njerëz me çrregullime të spektrit të autizmit klasifikohen si me funksionim të lartë. Autizmi me funksionim të lartë do të thotë që këta individë nuk kanë aftësi gjuhësore të vonuara dhe probleme me zhvillimin njohës. Shpesh, individët e diagnostikuar me sindromën Asperger kanë inteligjencë normale ose mbi normale. Përveç kësaj, njerëzit me këtë sindromë janë në gjendje të arsimohen dhe të punojnë.

Sindroma Asperger nuk mund të kurohet. Diagnostikimi dhe ndërhyrja e hershme mund të ndihmojë këta njerëz të krijojnë lidhje shoqërore, të arrijnë potencialin e tyre dhe të bëjnë një jetë produktive.

Cilat janë simptomat?

Simptomat ndryshojnë nga personi në person, por shpesh kanë një përqendrim obsesiv ndaj një teme me rreth të ngushtë interesi, si dinozaurët, oraret e trenave etj. Personi me sindromën Asperger nuk i kupton përpjekjet e personit tjetër për të ndryshuar temën e bisedës. Kjo është një nga arsyet që fëmijët me këtë sindromë kanë vështirësi në ndërveprimet shoqërore.

Njerëzit me sindromën Asperger nuk janë në gjendje të lexojnë shprehjet e fytyrës dhe gjuhën e trupit dhe kanë vështirë për të njohur ndjenjat e njerëzve të tjerë. Është e zakonshme që njerëzit me këtë gjendje të shmangin kontaktin me sy kur flasin me të tjerët.

Njerëzit me sindromën Asperger mund të flasin pa shfaqur ndonjë shprehi në fytyrë. Po kështu, mund të kenë vështirësi me aftësitë themelore motorike, të tilla si vrapimi ose ecja. Këta fëmijë mund të kenë mungesë të koordinimi.

Çfarë e shkakton sindromën Asperger?

Ndryshimet në tru janë përgjegjëse për shumë nga simptomat. Sidoqoftë, mjekët nuk kanë qenë në gjendje të përcaktojnë saktësisht se çfarë i shkakton këto ndryshime. Faktorët gjenetikë dhe ekspozimi ndaj toksinave mjedisore, të tilla si kimikate ose viruse, janë identifikuar si kontribues të mundshëm në zhvillimin e çrregullimit. Djemtë kanë më shumë të ngjarë ta kenë këtë sindromë.

Si diagnostikohet sindroma Asperger?

Nuk ka një provë të vetme që mund t'ju tregojë nëse dikush ose ju keni sindromën Asperger. Në shumë raste, prindërit raportojnë vonesa ose vështirësi në zhvillim ose në sjellje. Nëse fëmija juaj është në shkollë, mësuesi mund të vërejë probleme zhvillimi. Këto çështje duhet t'i raportohen mjekut.

Me rëndësi janë:
- zhvillimi i gjuhës
- ndërveprimi shoqëror
- shprehja e fytyrës kur flasin
- koordinimi motorik dhe aftësitë motorike
- qëndrimet ndaj ndryshimeve

Si trajtohet sindroma Asperger?

Ekzistojnë trajtime të ndryshme që mund të zvogëlojnë simptomat e çrregullimit dhe të ndihmojnë personin të arrijë potencialin e plotë. Trajtimi shpesh bazohet në simptomat specifike.

Trajtime të tjera, përveç medikamenteve, të cilat mund të përmirësojnë aftësitë e komunikimit, rregullimin emocional dhe ndërveprimin shoqëror janë:
- trajnime për aftësitë sociale
- terapi e të folurit
- terapi fizike
- terapi njohëse të sjelljes

Cila është perspektiva afatgjatë për një njeri me sindromën Asperger?

Nuk ka shërim për sindromën. Sidoqoftë, shumë fëmijë me çrregullim kanë një jetë të shëndetshme dhe produktive me trajtim dhe ndërhyrje të hershme. Megjithëse shumë prej tyre ende kanë probleme me ndërveprimet shoqërore. Shumica e të rriturve me këtë sindromë janë në gjendje të jetojnë të pavarur.

Burimet: Healthline, WebMD, SheThePeople dhe Aspergers Victoria

Mos humbisni edhe

REELS

Dhjetori është muaji i zgjedhjeve të bukura, i kombinimeve të reja dhe i garderobës që merr pak më shumë vëmendje. Te @paene.al , ky sezon vjen me rehati, elegancë dhe detaje që bëjnë diferencën, sepse çdo sezon meriton një fillim të bukur. 🤍

Good hair days just got better. 🩷 Bukuria e flokëve fillon nga cilësia. Hair Extensions nga @perfect.beautyzone janë të punuara me flokë natyral, të krijuara për të dhënë volum, gjatësi dhe një pamje që duket krejtësisht natyrale.

Artistja e njohur Elhaida Dani ka fituar rolin e Esmeraldes ne versionin italian te musicalit te famshem “Notre Dame de Paris” nga Riccardo Cocciante. Dani, ish-fituesja e edicionit te parë të “Voice of Italia” ka vite që performon në rolin e Esmeraldes (nga viti 2016), ne versionin francez, duke dhene shfaqje sold-out ne teatrot me te medha te botes nga Parisi ne Singapor. Si nje Esmeralda italiane, Elhaida do te performoje ne teatrot me te mira te Italise, duke perfshire edhe 4 netë ne Arena di Verona. “Notre Dame de Paris” eshte nga prodhimet e llojit “musical” me te famshem ne bote dhe ka nje cmim Guiness per hapjen me te suksesshme ndonjehere te nje musical. Prej 27 vjetesh, kjo shfaqje franceze e kompozuar nga Riccardo Cocciante dhe e shkruar nga Luc Plandomon, eshte vene ne skene mbi 5000 here dhe eshte pare nga me shume se 15 milion spektaktore.

Një fustan i bukur e ndryshon menjëherë ndjesinë e festave. ✨ Koleksioni festiv i @kraspiofficial vjen me deri në 50% ulje: i krijuar për netët që kërkojnë më shumë shkëlqim dhe prani. Një koleksion i menduar për ty që, sapo hyn në një dhomë, ndryshon energjinë e saj.

Është zhvilluar në Durrës Turneu Kombëtar i Basketbollit të Unifikuar 2025, një ditë plot plot pozitivitet,sport dhe momente frymezuese. Special Olympics Albania, me mbështetjen e Coca-Cola, solli në fushë mbi 150 sportistë që na kujtuan se sporti është për të gjithë. Një event që inspiroi, bashkoi dhe tregoi sa bukur është kur talenti dhe përfshirja shkojnë krah për krah. ❤️✨ #UnifiedSports #CocaColaBottlingShqipëria #SpecialOlympics #BasketballForAll

Lëkura jote meriton më të mirën dhe ky është momenti. ✨ Përfito 35% ulje në të gjitha injeksionet gjatë ofertës festive në Dermaluxe Clinic Tirana. Kujdes i avancuar dhe rezultate të sigurta. @dermaluxe_clinic_tirana ℹ️ Për më shumë informacion, shkoni në stories / highlights.

Ishte diss për nusen apo diçka e lezetshme për t’u përmendur? Po nusja po qesh nga sikleti apo e vlerësoi fjalimin e tij? Si e shihni ju këtë moment viral?

Shakira këndon me djemtë e saj në Buenos Aires

🚘 @auto.trego është një platformë moderne shqiptare për shit-blerje automjetesh, që ofron një përvojë të shpejtë dhe efektive ⬇️ ▪️ Publikimi i makinës është falas dhe procesi është shumë i thjeshtë. ▪️ Website me dizajn të pastër dhe filtra të avancuar kërkimi, që mundësojnë gjetjen e makinës sipas çmimit, vitit, markës dhe kilometrave. ▪️ Në platformë mund të krijoni profile, të shisni ose të ruani makinat e preferuara dhe të kontaktoni shitësit direkt. ▪️ Audienca është e fokusuar ekskluzivisht në tregun e automjeteve, duke garantuar blerës dhe shitës realë.

😂🥰 . . Credits: @erolajons

What it is and how to understand Asperger syndrome

Çfarë është dhe si ta kuptoni sindromën Asperger

What is Asperger syndrome?

Asperger Syndrome (AS) is one of a group of neurological disorders known as autism spectrum disorders (ASD). Asperger syndrome is at the soft end of the spectrum. People with AS show three main symptoms:   

- difficulty in social interaction
- repetitive behaviors
- strong focus on rules and routine

Origin

The syndrome is named after the Austrian pediatrician Hans Asperger. In 1944, Hans Asperger diagnosed children who went to him for treatment and specifically lacked nonverbal communication skills, had limitations in understanding the emotions of others, and were physically clumsy. The contemporary understanding of Asperger syndrome came in in 1981. It became a standardized diagnosis in the early 1990s.

Çfarë është dhe si ta kuptoni sindromën Asperger
Greta Thunberg - diagnosed with Asperger syndrome at the age of 11. She calls it her superpower.

Some people with autism spectrum disorders are classified as having high functioning. High-functioning autism means that these individuals do not have delayed language skills and cognitive development problems. Often, individuals diagnosed with Asperger syndrome have normal or above-normal intelligence. In addition, people with this syndrome are able to be educated and work.

Asperger syndrome can not be cured. Early diagnosis and intervention can help these people build social bonds, reach their potential, and lead productive lives.

What are the symptoms?

Simptomat ndryshojnë nga personi në person, por shpesh kanë një përqendrim obsesiv ndaj një teme me rreth të ngushtë interesi, si dinozaurët, oraret e trenave etj. Personi me sindromën Asperger nuk i kupton përpjekjet e personit tjetër për të ndryshuar temën e bisedës. Kjo është një nga arsyet që fëmijët me këtë sindromë kanë vështirësi në ndërveprimet shoqërore.

Njerëzit me sindromën Asperger nuk janë në gjendje të lexojnë shprehjet e fytyrës dhe gjuhën e trupit dhe kanë vështirë për të njohur ndjenjat e njerëzve të tjerë. Është e zakonshme që njerëzit me këtë gjendje të shmangin kontaktin me sy kur flasin me të tjerët.

Njerëzit me sindromën Asperger mund të flasin pa shfaqur ndonjë shprehi në fytyrë. Po kështu, mund të kenë vështirësi me aftësitë themelore motorike, të tilla si vrapimi ose ecja. Këta fëmijë mund të kenë mungesë të koordinimi.

Çfarë e shkakton sindromën Asperger?

Ndryshimet në tru janë përgjegjëse për shumë nga simptomat. Sidoqoftë, mjekët nuk kanë qenë në gjendje të përcaktojnë saktësisht se çfarë i shkakton këto ndryshime. Faktorët gjenetikë dhe ekspozimi ndaj toksinave mjedisore, të tilla si kimikate ose viruse, janë identifikuar si kontribues të mundshëm në zhvillimin e çrregullimit. Djemtë kanë më shumë të ngjarë ta kenë këtë sindromë.

Si diagnostikohet sindroma Asperger?

Nuk ka një provë të vetme që mund t'ju tregojë nëse dikush ose ju keni sindromën Asperger. Në shumë raste, prindërit raportojnë vonesa ose vështirësi në zhvillim ose në sjellje. Nëse fëmija juaj është në shkollë, mësuesi mund të vërejë probleme zhvillimi. Këto çështje duhet t'i raportohen mjekut.

Me rëndësi janë:
- zhvillimi i gjuhës
- ndërveprimi shoqëror
- shprehja e fytyrës kur flasin
- koordinimi motorik dhe aftësitë motorike
- qëndrimet ndaj ndryshimeve

Si trajtohet sindroma Asperger?

Ekzistojnë trajtime të ndryshme që mund të zvogëlojnë simptomat e çrregullimit dhe të ndihmojnë personin të arrijë potencialin e plotë. Trajtimi shpesh bazohet në simptomat specifike.

Trajtime të tjera, përveç medikamenteve, të cilat mund të përmirësojnë aftësitë e komunikimit, rregullimin emocional dhe ndërveprimin shoqëror janë:
- trajnime për aftësitë sociale
- terapi e të folurit
- terapi fizike
- terapi njohëse të sjelljes

Cila është perspektiva afatgjatë për një njeri me sindromën Asperger?

There is no cure for the syndrome. However, many children with the disorder have a healthy and productive life with early treatment and intervention. Although many of them still have problems with social interactions. Most adults with this syndrome are able to live independently.

Sources: Healthline, WebMD, SheThePeople and Aspergers Victoria

×