Shkrimtari i madh, Ismail Kadare feston sot ditëlindjen e tij të 84-të. I nominuar për çmimin Nobel, i nderuar së fundmi, në Francë me titullin “Oficer i Madh i Legjionit të Nderit” dhe fitues i shumë çmimeve të tjera prestigjioze, Kadare mbetet përfaqësues i denjë i letërsisë shqipe nëpër botë.

Me rastin e ditëlindjes, më poshtë kemi përzgjedhur disa nga poezitë e tij ndër vite, të cilat s’duhen lënë pa lexuar dhe ndjerë, për asnjë arsye në botë!

#1. Edhe kur kujtesa!

Edhe kur kujtesa ime e lodhur
Ashtu si ato tramvajet e pasmesnatës
Vetëm në stacionet kryesore do të ndalojë,
Une ty s'do të harroj.

Do të kujtoj
Mbrëmjen e heshtur, të pafund të syve të tu,
Dënesën e mbytur, rrëzuar mbi supin tim
Si një dëborë e pashkundshme.

Ndarja erdhi
Po iki larg teje...
Asgjë e jashtëzakonshme,
Veç ndonjë nate
Gishtat e dikujt do të mpleksen në flokët e tu
Me të largëtit gishtat e mi, me kilometra të gjatë...

#2. Kur ti telefonoje

Telefonin nga gjumi i rendë e i zi ti e zgjove
Me zërin e dashur, që dridhej ngrohtësisht
Ishte dimer.
Une isha i fundosur
Në kolltukun e palëvizshem pranë vetmisë.

U afrova tek xhamat
Jashtë binte shi
Vështrova me mirënjohje telat e gjatë telefonikë
Ata vinin nga larg, pa u ndalur gjëkund drejt e nga ti,
Nga aroma e flokëve tu, nga vija besnike e buzeve,
Pa u ndalur e pa u pleksur me ylberët joshës rruges.

Ti qaje?
Jo. Pika shiu të ngrohtë nga telat binin.

#3. Një vajzë

Duke të puthur pa të dashur
në shpirt ai ty të plagoi,
buz'përgjakur nga t'kuqt e tu
si vrases tinëz shkoi.

Krenar që ty "të shtiu në dorë"
gjith' shokve emrin tënd ju tha.
Pran' gotës birrës për ty folën
në park të dielave ata..

Dhe ti e vetme mbete
bosh mbenë sytë e tu në net bilbilash
si sheshi i shkretë ku porsa ndodhi
një katastrofë automobilash...

Tani, kur shkon rrugës së Dibrës
ata me sy të ndjekin pas.
Dikush me brryl i bie shokut,
-e sheh filanen? e ka pas...

Dhe ti ul koken, shpejton hapin
t'arrish tek shoqja sa me shpejt
të përsërisësh fjalët standart
Ah njëlloj jane te gjithe djemt'.

Te dyja t'ulura pranë radios
do ndizni heshtur një cigar',
tek supi i saj nën fjalë lajmesh
një çast dremitja do të marr
dhe do të cojë në një rrug' tjetër
më gjerë, më bukur, dhe me re.

Atje ne sfond fabrikash njerzit
nga këmbet s'do t'u vënë re.
Atje tek ecesh në mes turmash,
në një grup djemsh, ndoshta midis,
dikush me brryl do t'i bjer shokut,
-e sheh filanen? ishim miq...

#4. Në parkun që mbuluan fletët

Në parkun q'ë mbuluan fletët
Të dy ne ecim qetësisht,
Pas shijes saj ka shtruar vjeshta
Qilim të verdhë natyrisht.

Dhe ndoshta si një ëndërr e zbehtë
Ju fanit një muzg i vonë
Ky park q'ë kan' mbuluar fletët
Ku pas kaq shekujsh ti po shkon.

Nga vagabondët me cigare
Ti mos u tremb e dashur kot
Imazhin tënd as dinosaurët
Shekuj më parë s'e shtypën dot.

Që ti të vije kaq e bukur
Me këta flokë, me këtë hap
Toka të egrën klimë e zbuti
Dhe akullnajat ktheu mbrapsht.

Dhe s'kish se si të ndodhte ndryshe
Të ndodhte ndryshe s'kish se si.
U desh të zhdukeshin përbindshat
Që te kjo botë të vije ti...

#5. Pa ty

Ti ike udhes së pafundme
Ku zverdhin drurët gjetherënës
Mbi gjokse pellgjesh tani tundet
I arti medalion i henës.
Lejleket iken.
Fill pas teje
Si stof i keq u zbeh blerimi
Dhe ngjajnë toka, pylli, reja,
Me negativin e një filmi.
Tani në fusha shkoj menduar
Ku nis të fryjë erë e ftohtë,
Ku ca mullare të gjysmuar
Duken që larg si Don Kishotë.
Ç'të bëj, po them me vehten time,
Në këtë orë të vonë të muzgut,
Ku qerrja baltave bën shkrime.
Të lashta sa të Gjon Buzukut?
Do të shkoj të ulem permbi pellgjet,
Të pi në gjunjë duke rënë,
Në grykë e di që do të më ngelet
I ftohti medalioni i hënës.

#6. Ti qave

Ti qave dhe më the me zë të ulët
Se unë të trajtoja si prostitutë.
Atëhere lotëve të tu s'ua vura veshin,
Te desha, pa e ditur se të desha.

Një mëngjes të beftë kur u gdhiva
Pa ty dhe bota krejt e zbrazët m'u duk,
Ahere e kuptova ç'kisha humbur,
Ç'kisha fituar kuptova gjithashtu.

Më rrëzëllinte si smerald mërzija,
Dhe lumturia ngrysej si një muzg me re.
Nuk dija kë të zgjidhja nga të dyja
secila m'e bukur se tjetra qe.

Se ish i tillë ky koleksion bizhush
Që dritë e terr lëshonte njëkohësisht,
Që njëqindfish etjen për jetën shtonte,
Por dhe që vdekjen ndillte njëqindfish.

#7.  Të huaj jemi

Të huaj jemi ne prej kohësh,
Ç'ish për t'u thënë është thënë,
Si gurët që zënë vend në tokë,
Në jetë vend ne kemi zënë.

Drejt njeri-tjetrit kemi mbyllur
Të gjitha rrugët edhe shtigjet,
Si dy qytete mesjetare
Me mure, heshta dhe me pirgje.
Por natën, kur i lodhuri truri,
Portat i mbyll me qetesi,
Ti gjen një shteg dhe futesh brenda,
Një shteg që vetëm ti e di.

Pastaj si në rrugica parqesh,
Shetit mes cirkovolucionesh,
Hyn nëpër ëndrra e shkujdesur,
Fanitesh, qesh, ma bën me dorë.
Por kur mëngjesi zë afrohet,
Nis shqetësohesh befas ti,

Dhe heshturazi del përjashta
Nga shtegu, që del veç ti
E dita vjen. Rrjedh prapë jeta.
Dhe ne të dy si dhe më parë
Të ftohtë rrimë e të pamposhtur
Si dy qytete mesjetare.

#8. Kristal

Ka kohë që s'shihemi dhe ndjej
Si të harroj un'dalngadal,
Si vdes tek unë kujtimi yt
Si vdesin flokët dhe gjithçka.

Tani kërkoj unë posht'e lart
Një vend ku ty të të lëshoj.
Një strofë a notë a një brilant
Ku të të lë, të puth, të shkoj.

Në s'të pranoftë asnjë varr,
Asnjë mermer a morg-kristal,
Mos duhet vall' prap' të të mbart
Gjysmë të vdekur, gjysmë të gjallë ?

Në s'gjetsha hon ku të të hedh
Të gjej një fushë a një lulnajë
Ku butësisht porsi polen
Gjithkund, gjithkund të të shpërndaj.

#9. Vjeshtë tiranase

Pa formë është qielli, si tru idioti
mërzitshem trotuaret shiu i qull
një kalimtar, një ombrellë, gjëmon moti
një biçikletë kthesën merr me vrull.

Pa forme është qielli, si një mendim idioti...

#10. Kohë e pamjaftueshme

S'kam kohë të harroj shumë gjëra
Që nga mendja ti nxjerr përjetë.
Për tragjikët e vjetër e shkrepëtimat
Do t'më duhen së paku dy vjet.

Dhe ndoshta po aq për Danten,
Për frëngjishten tok me plazhet po aq,
Ndoshta gratë do të jem duke fshirë
Kur muzgu do të afrohet ndërkaq.

Si udhëtari me peshë të tepërt
Para avionit që niset pas pak
I ngarkuar rëndshëm ende
Do t'afrohem tek varri humbak.

Nga supet si ta heq këtë barrë?
Ku ta hedh këte peshë, si?
Me të s'mund të zbres atje poshtë
Por as lart dot s'e lë kurrsesi.

I menduar gjer në çast të fundit
Nga mosthënia, nga pengu tragjik,
Një shenjë ndoshta të pakuptueshme
Do t'ju bëj të gjithëve e do ik.

The great writer Ismail Kadare celebrates his 84th birthday today. A Nobel Prize nominee and winner of many other prestigious awards, Kadare remains a worthy representative of Albanian literature around the world.

On the occasion of his birthday, below we have selected some of his poems over the years that should not be left unread and felt for no reason in the world!

# 1. Even when the memory!

Even when my memory tired
Just like those midnight trams
Only at the main stations will it stop,
I will never forget you.

I'll remember
The silent, endless evening of your eyes,
Muffled doom, slumped over my shoulder
Like an unseasonable snowman.

The division came
I'm leaving you ...
Nothing extraordinary,
Except for one night
Someone's fingers will curl into your hair
With my fingers far, miles long ...

# 2. When you call

You woke up the phone from a heavy, black sleep
With the loving voice, trembling with warmth
It was winter.
I was sunk
In the armchair beside the loneliness.

I approached the windows
It was raining outside
I gratefully looked at the long telephone wires
They came from afar without stopping anywhere straight from you,
From the fragrance of your hair, from the loyal line of lips,
Without stopping and pausing with the glamorous rainbows on the way.

You cry?
No. Drops of warm rain from the wires were falling.

# 3. A girl

Kissing you without love
in the soul he injured you,
bled by your reds
as the insidious killer went.

Proud to have you "in hand"
all your friends said your name.
Near the glass of beer they talked about you
in the park on sundays they ..

And you are left alone
empty your eyes in the whistle
like the deserted square where it just happened
an automobile disaster ...

Now, when you go the Debar route
they look after you.
Someone bragging to a friend,
-he see the thread? had it ...

And you lower your head, speed up the step
contact your friend as soon as possible
to repeat the standard words
Ah, so are all the boys. '

Both jumping beside the radio
you will light a cigar ',
to her shoulder under the news
a moment's nod I'll get
and will lead to another 'path
wider, more beautiful, and cloudy.

There in the background of factory people
the toes will not be noticed.
There you walk among the crowds,
in a group of guys, maybe in between,
someone with a bruise will fall on his friend,
-he see the thread? we were friends ...

# 4. In the park they covered the sheets

In the park that covered the sheets
We both walk quietly,
After her taste has fallen
Yellow carpet of course.

And maybe like a dim dream
You're a late-night fan
This park that has the sheets covered
Where after so many centuries are you going.

From cigarette butt vagabonds
Don't be afraid, dear lover
Your image nor the dinosaurs
Centuries ago they could not suppress it.

That you come so beautiful
With these hair, with this step
The climate is temperate and temperate
And the glaciers turned around.

And you had no other way
It would have happened otherwise.
The monsters had to disappear
To come to this world you ...

# 5. Without you

You go the endless path
Where the deciduous trees turn yellow
It is now waving over puddle breasts
The medallion art of the moon.
The storks are gone.
Right after you
Purchasing faded as bad stuff
And they look like land, forest, cloud,
With the negatives of a movie.
Now in the fields I go thinking
Where cold winds blow,
Where some half milled
They look as far away as Don Quixote.
What can I do with myself,
At this late twilight hour,
Where the mud chariot makes logs.
Ancient as John Buzuki?
I'm going to go down the ponds,
Kneeling on my knees,
In the throat I know I'll be left
Cold moon medallion.

# 6. You cry

You cried and said me in a low voice
That I was treated like a prostitute.
Then I didn't listen to your tears,
I loved you, not knowing I loved you.

One sudden morning when I was getting up
Without you and the whole world seemed empty to me,
Then I realized what I was missing,
I also gained what I had gained.

Boredom was like emerald,
And happiness blinked like a cloudy sunset.
I didn't know who to choose from either
each one more beautiful than the other.

That this collection was bizarre
That the light of darkness was emitting at the same time,
One hundred times the thirst for life increased,
But death was a hundredfold.

# 7. We are strangers

We are foreigners for a long time,
What is to be said,
Like the stones that land on the ground,
In life we have occupied a place.

Towards each other we have closed
All roads and paths,
As two medieval cities
With walls, spears and clamps.
But at night, when the tired brain,
I close the gates quietly,
You find a path and get inside,
A path that only you know.

Then like in the alleys of parks,
The state between circuses,
It enters through careless dreams,
Fanny, laugh, do it by hand.
But as the morning approaches,
You start worrying suddenly,

And it quietly goes out
From the path that comes out of you
The day is coming. Life goes on again.
And we both like before
It is cold and invincible
As two medieval cities.

# 8. crystal

It's been a while since we've been out and about
How to forget un'dalngadal,
How your memory dies in me
How the hair dies and everything.

Now I look down
A place to let you go.
A stanza or a note or a brilliant one
Where to leave you, to kiss, to go.

If no grave is accepted,
No mortar or crystal marble,
Don't have to be carried back
Half dead, half alive?

I wouldn't go anywhere to throw you
To find a field or a meadow
Where gently like pollen
Everywhere, everywhere I scatter you.

# 9. Autumn tyrannical

The sky is without form, like an idiot's brain
boring sidewalks rain porridge
a passerby, an umbrella, the weather thunders
a bike twists and turns.

The sky is without form, like an idiot thought ...

# 10. Insufficient time

I don't have time to forget many things
From your mind you bring it out forever.
For the old tragic and the fireworks
It will take me at least two years.

And maybe just as much for Dante,
For French along with beaches alike,
Maybe women will be wiping me out
When dusk approaches.

As the overweight traveler
Before the plane departs shortly
Heavy charge still
I'll get to the loser tomb.

How should I remove this burden from my shoulders?
Where do I put this weight, how?
I can't go down there with him
But he can't even leave it high.

Thought to the last moment
From bloodshed, from tragic pledge,
A possibly incomprehensible sign
I'll do it for you all and leave.