Health

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit zhvillojnë peceta higjienike që mund të zbulojnë kancerin

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit
Pinterest/@freepik

Studiuesit në Institutin Federal Zviceran të Teknologjisë në Cyrih (ETH) kanë zhvilluar për herë të parë një teknologji në një pecetë higjienike që zbulon bioshënjues në gjakun menstrual. E ashtuquajtura MenstruAI premton diagnoza të hershme për sëmundje të ndryshme, madje edhe forma të kancerit, me metodën më pak invazive të mundshme. 

Procesi është si më poshtë: Ne vendosim pecetën higjienike që ka një sensor të integruar dhe, pasi e përdorim, bëjmë një fotografi të saj dhe përdorim një aplikacion për të analizuar mostrën e gjakut.

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit

Është e habitshme, thonë studiuesit, se sa pak kërkime mjekësore janë bërë mbi gjakun menstrual, edhe pse vlerësohet se mbi 1.8 miliardë gra në botë kanë menstruacione. 

"Kjo pasqyron një mungesë sistemike interesi për shëndetin e grave", tha Lucas Dosnon , autori kryesor dhe student doktorature në Universitetin e Cyrihut.

“Deri më tani, gjaku menstrual është trajtuar si diçka “e padobishme”. Ne tregojmë se është një burim i vlefshëm informacioni ", shtoi Dosnon. 

Në veçanti, ai përmban qindra proteina, variacionet e të cilave mund të shoqërohen me sëmundje të ndryshme, madje edhe me endometriozë ose kancer ovarian.

Studiuesit zviceranë, në veçanti, po përqendrohen te proteina C-reaktive , një tregues i përgjithshëm i inflamacionit, te shënuesi i kancerit CEA , i cili zakonisht është i lartë në të gjitha llojet e kancerit, dhe te proteina CA-125 , e cila është e lartë në rastet e endometriozës dhe kancerit ovarian. Në këtë fazë, po studiohen më shumë bioshënjues të bazuar në proteina që potencialisht mund të shtohen në listën e testeve.

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit

Pas një testi fillestar në një grup të vogël vullnetarësh, shkencëtarët tani synojnë të testojnë MenstruAI në mbi njëqind njerëz të tjerë. Në bashkëpunim me ideatorët e projektit, ata po kërkojnë gjithashtu të optimizojnë përvojën e përdorueseve të këtyre pecetave.

Nëse gjithçka shkon mirë, do të zhvillohet në një mjet diagnostikues të thjeshtë dhe të lirë që mund të shpëtojë edhe jetë. Dhe do të shfrytëzojë një funksion të trupit që ka qenë tabu deri më tani: 

“Kur flasim për kujdesin ndaj shëndetit tonë, nuk mund ta përjashtojmë thjesht gjysmën e njerëzimit ”, vëren profesoresha e Universitetit të Cyrihut, Inge Herrmann, duke theksuar se edhe në qarqet shkencore menstruacionet ende trajtohen si një tabu.

 Lucas Dosnon shtoi: 

“Programe aq guximshme janë të nevojshme për të thyer modelet ekzistuese të sjelljes dhe për të siguruar që shëndeti i grave më në fund të marrë vendin që meriton.”

REELS

Good hair days just got better. 🩷 Bukuria e flokëve fillon nga cilësia. Hair Extensions nga @perfect.beautyzone janë të punuara me flokë natyral, të krijuara për të dhënë volum, gjatësi dhe një pamje që duket krejtësisht natyrale.

Artistja e njohur Elhaida Dani ka fituar rolin e Esmeraldes ne versionin italian te musicalit te famshem “Notre Dame de Paris” nga Riccardo Cocciante. Dani, ish-fituesja e edicionit te parë të “Voice of Italia” ka vite që performon në rolin e Esmeraldes (nga viti 2016), ne versionin francez, duke dhene shfaqje sold-out ne teatrot me te medha te botes nga Parisi ne Singapor. Si nje Esmeralda italiane, Elhaida do te performoje ne teatrot me te mira te Italise, duke perfshire edhe 4 netë ne Arena di Verona. “Notre Dame de Paris” eshte nga prodhimet e llojit “musical” me te famshem ne bote dhe ka nje cmim Guiness per hapjen me te suksesshme ndonjehere te nje musical. Prej 27 vjetesh, kjo shfaqje franceze e kompozuar nga Riccardo Cocciante dhe e shkruar nga Luc Plandomon, eshte vene ne skene mbi 5000 here dhe eshte pare nga me shume se 15 milion spektaktore.

Një fustan i bukur e ndryshon menjëherë ndjesinë e festave. ✨ Koleksioni festiv i @kraspiofficial vjen me deri në 50% ulje: i krijuar për netët që kërkojnë më shumë shkëlqim dhe prani. Një koleksion i menduar për ty që, sapo hyn në një dhomë, ndryshon energjinë e saj.

Është zhvilluar në Durrës Turneu Kombëtar i Basketbollit të Unifikuar 2025, një ditë plot plot pozitivitet,sport dhe momente frymezuese. Special Olympics Albania, me mbështetjen e Coca-Cola, solli në fushë mbi 150 sportistë që na kujtuan se sporti është për të gjithë. Një event që inspiroi, bashkoi dhe tregoi sa bukur është kur talenti dhe përfshirja shkojnë krah për krah. ❤️✨ #UnifiedSports #CocaColaBottlingShqipëria #SpecialOlympics #BasketballForAll

Lëkura jote meriton më të mirën dhe ky është momenti. ✨ Përfito 35% ulje në të gjitha injeksionet gjatë ofertës festive në Dermaluxe Clinic Tirana. Kujdes i avancuar dhe rezultate të sigurta. @dermaluxe_clinic_tirana ℹ️ Për më shumë informacion, shkoni në stories / highlights.

Ishte diss për nusen apo diçka e lezetshme për t’u përmendur? Po nusja po qesh nga sikleti apo e vlerësoi fjalimin e tij? Si e shihni ju këtë moment viral?

Shakira këndon me djemtë e saj në Buenos Aires

🚘 @auto.trego është një platformë moderne shqiptare për shit-blerje automjetesh, që ofron një përvojë të shpejtë dhe efektive ⬇️ ▪️ Publikimi i makinës është falas dhe procesi është shumë i thjeshtë. ▪️ Website me dizajn të pastër dhe filtra të avancuar kërkimi, që mundësojnë gjetjen e makinës sipas çmimit, vitit, markës dhe kilometrave. ▪️ Në platformë mund të krijoni profile, të shisni ose të ruani makinat e preferuara dhe të kontaktoni shitësit direkt. ▪️ Audienca është e fokusuar ekskluzivisht në tregun e automjeteve, duke garantuar blerës dhe shitës realë.

😂🥰 . . Credits: @erolajons

Ajo ndjesia kur gjen veshjen e përsosur dhe është me ulje. @azzured.co ✨10% ulje nëse përdorni kodin #PaManual vetëm gjatë muajit dhjetor. Garderoba jote po kërkon një glow-up dhe momenti është tani. 💗

Medicine "turns its eyes" on women: Researchers develop sanitary napkins that can detect cancer

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit
Pinterest/@freepik

Researchers at the Swiss Federal Institute of Technology in Zurich (ETH) have developed for the first time a technology in a sanitary napkin that detects biomarkers in menstrual blood. The so-called MenstruAI promises early diagnosis of various diseases, even forms of cancer, in the least invasive way possible. 

The process is as follows: We insert the sanitary napkin that has a built-in sensor and, after using it, we take a picture of it and use an app to analyze the blood sample.

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit

It's surprising, researchers say, how little medical research has been done on menstrual blood, even though it's estimated that over 1.8 billion women in the world menstruate. 

"This reflects a systemic lack of interest in women's health," said Lucas Dosnon, lead author and doctoral student at the University of Zurich.

"Until now, menstrual blood has been treated as something 'useless'. We show that it is a valuable source of information," Dosnon added. 

In particular, it contains hundreds of proteins, variations of which can be associated with various diseases, even endometriosis or ovarian cancer.

The Swiss researchers, in particular, are focusing on C-reactive protein, a general indicator of inflammation, the cancer marker CEA, which is usually high in all types of cancer, and the protein CA-125, which is high in cases of endometriosis and ovarian cancer. At this stage, more protein-based biomarkers are being studied that could potentially be added to the list of tests.

Mjekësia "kthen sytë" nga gratë: Studiuesit

After an initial test on a small group of volunteers, the scientists now aim to test MenstruAI on over a hundred more people. In collaboration with the project's creators, they are also looking to optimize the user experience of these pads.

If all goes well, it will develop into a simple and inexpensive diagnostic tool that could even save lives. And it will tap into a body function that has been taboo until now: 

"When we talk about taking care of our health, we can't simply exclude half of humanity," notes University of Zurich professor Inge Herrmann, noting that even in scientific circles, menstruation is still treated as a taboo.

 Lucas Dosnon added: 

“Such bold programs are needed to break existing patterns of behavior and ensure that women's health finally takes the place it deserves.”