Following US House Speaker Nancy Pelosi's visit to Taiwan, China has launched unprecedented military exercises near the island, sparking fears of a conflict in the Taiwan Strait. Pelosi visited the self-governing island this week in defiance of a series of threats from Beijing, which views Taiwan as a breakaway province, and warned it would consider the visit a major provocation.
How has China responded to Pelosi's visit to Taiwan?
China's military announced air and naval drills near Taiwan and test launches of missiles at sea east of Taiwan. Taiwan has never been part of the People's Republic of China and says it is already a sovereign nation that does not need to declare independence. The country wants to maintain the security of the status quo and does not want conflict, but has said it will defend itself (status quo - means the existing state of affairs, especially in relation to social, political, religious or military matters).
Taiwan's Defense Ministry called China's drills an air and sea blockade of Taiwan. "This is a big deal since a blockade is a legal act of war," said Indo-Pacific defense policy expert Blake Herzinger. "I think it should be signaled to Taiwan that this is not the time to inflame things further."
This week, Taiwan has also been hit by a series of cyber attacks, although it is still unclear who was responsible. China, Taiwan's biggest trading partner, also suspended a number of imports from the island.
How disturbing are China's military exercises?
Ekspertët pajtohen se as SHBA dhe as Kina nuk kanë interes që tensioni të përshkallëzohet në luftë. Herzinger tha se SHBA-ja ka qenë shumë e kujdesshme për të mos shprehur mbështetje për pavarësinë e Tajvanit duke qenë se kjo është "vija e kuqe" e Kinës.
"Në angazhimin e SHBA-së me Tajvanin, ata janë gjithmonë të kujdesshëm për të siguruar që të gjejnë ekuilibrin e duhur midis mbështetjes së Tajvanit, por pa inkurajuar Tajvanin për të bërë diçka që do të shkaktonte një konflikt më të madh," tha ai.
Amanda Hsiao, një analiste e lartë për Kinën në Crisis Group (një institut i përdorur nga politikëbërësit dhe akademikët, që kryen kërkime dhe analiza mbi krizat globale) tha se teksa përshkallëzimi ushtarak i Kinës është shqetësues, nuk është një përgjigje e papritur.
“Pekini po përpiqet qartë të shprehë kundërshtimet ndaj vizitës së Pelosit,” tha ajo. “Dhe kjo do të thotë se përgjigjja ushtarake që Pekini zgjedh tani duhet të përshkallëzohet dukshëm mbi aktivitetet ushtarake që ka përfshirë më parë rreth Tajvanit dhe kjo bazë është goxha lart.
"Unë mendoj se qëllimi i stërvitjeve ushtarake ka më shumë gjasa të theksojë dhe të demonstrojë forcën ushtarake," tha ajo.
A ka qenë situata kaq e tensionuar më parë?
Ka pasur disa kriza në ngushticën e Tajvanit, së fundmi në vitin 1995. Incidenti njihet si Kriza e Ngushticës së Tretë të Tajvanit dhe erdhi pasi ishulli njoftoi se do të mbante zgjedhjet e para demokratike presidenciale. Kina nisi stërvitjen ushtarake për muaj me radhë, duke përfshirë gjuajtjen e raketave 35 milje nga portet e Tajvanit.
Çfarë është në rrezik për udhëheqësin kinez Xi Jinping?
Që kur Xi erdhi në pushtet në vitin 2012, ai e ka bërë të qartë se ribashkimi me Tajvanin është në axhendën e tij kryesore. Megjithatë, disa ekspertë thonë se përgjigja e Xi-t ndaj vizitës së Pelosit ka të ngjarë të jetë po aq për çështjet e brendshme në Kinë, sa edhe për forcimin e pushtetit. Kina kontinentale është rrënuar nga krizë e lidhur me pronat që ka provokuar protesta dhe ngadalësim ekonomik që rezulton nga politika e rreptë për masat anti-Covid dhe bllokimet e vazhdueshme.
“Kur bëhet fjalë për vizitën e Pelosit, ndoshta mund të jetë një mundësi për Xi Jinping që të largojë vëmendjen nga çështjet e brendshme dhe të fokusohet jashtë si një metodë shpërqendrimi,” tha Jennifer Hsu, një studiuese në Institutin Lowy të Australisë.
Sipas Jade Guan, një eksperte në politikën e jashtme të Kinës në Universitetin Deakin, veprimet e Xi-t për t'u dukur të fortë ndaj Tajvanit dhe kundër SHBA-së ka të ngjarë të ndikohen gjithashtu nga Kongresi i 20-të Kombëtar i ardhshëm, një takim që zhvillohet çdo pesë vjet për të shpallur ndryshime të mëdha në lidership.
“[Xi] e projekton veten si mbrojtës i sovranitetit dhe integritetit territorial të Kinës, pjesë qendrore e së cilës është Tajvani”, tha Guan. "Pra, administrata e Xi nuk mund të lejojë të duket e dobët përpara [Kongresit Kombëtar]."
Por a mund ta marrë Kina me forcë Tajvanin nëse do?
Ekspertët dhe zyrtarët që monitorojnë ushtrinë e Kinës nuk pajtohen se sa të gatshme janë këto forca për të pushtuar Tajvanin dhe sa mundësi ka që Xi të nisë lufën, veçanërisht pas luftës së Rusisë në Ukrainë.
“Kur njerëzit flasin nëse Kina mund apo nuk mund ta bëjë, ata në fakt po flasin për diçka ndryshe, nivelin e kostos operacionale – humbjen e anijeve, viktimat – që Kina duhet të paguajë për ta bërë këtë”, tha Oriana Skylar Mastro, një bashkëpunëtore në Institutin Freeman Spogli për Studime Ndërkombëtare të Universitetit Stanford, e cila ka argumentuar se politikëbërësit amerikanë mund të nënvlerësojnë gatishmërinë e Kinës për të përdorur forcën.
"Ata mund ta bënin. Vetëm se duke pasur parasysh mbrojtjen e Tajvanit dhe duke pasur parasysh nëse Shtetet e Bashkuara janë në gjendje t'i vijnë në ndihmë Tajvanit, sa do t’ia vlejë?” shtoi ajo.
Legjislacioni i miratuar nga Kongresi në vitin 1979 i hap rrugën forcave amerikane që të ndërhyjnë nëse Kina përpiqet të pushtojë Tajvanin, por nuk e detyron një president të ndërmarrë këtë hap.
Several studies recently released by the US also indicated that China may still lack some of the equipment and capabilities necessary to make an invasion of Taiwan credible. China's forces "lack the capacity to execute a large-scale attack on Taiwan," Dennis J. Blasko, a retired lieutenant colonel, wrote in one of the studies.
Few doubt that China's military has improved its combat capabilities. Taiwan is also building defenses.
Sources: Guardian, The Indian Express
