Less than a week after the war, it seems increasingly likely that Vladimir Putin is heading for a historic defeat. He can win all the battles, but still lose the war. Putin's dream of rebuilding the Russian Empire has always supported the lie that Ukraine is not a real nation, that Ukrainians are not a real people, and that the people of Kiev, Kharkiv, and Lviv want Moscow to rule. This is a complete lie - Ukraine is a nation with more than a thousand years of history and Kiev was a big metropolis when Moscow was not even a village. But the Russian despot has told his lie so much that he seems to believe it himself.
When planning the invasion of Ukraine, Putin could rely on many well-known facts. He knew that Russia was militarily bringing Ukraine to its knees. He knew that NATO would not send troops to help Ukraine. He knew that European dependence on Russian oil and gas would make countries like Germany reluctant to impose harsh sanctions. Based on these known facts, his plan was to strike Ukraine hard and fast, eliminate the heads of its government, establish a puppet regime in Kiev, and remove Western sanctions.
But there was a big stranger to this plan. As the Americans learned in Iraq and the Soviets in Afghanistan, it is much easier to invade a country than to hold it. Putin knew he had the power to invade Ukraine. But would the Ukrainian people accept Moscow's puppet regime? Putin bet they would. After all, as he constantly explained to everyone, Ukraine is not a real nation and Ukrainians are not a real people. In 2014, people in Crimea hardly resisted Russian invaders. Why should 2022 be different?
With each passing day, it is becoming clearer that Putin's bet is failing. The Ukrainian people are wholeheartedly resisting, winning the admiration of the whole world - and winning the war. Many black days are ahead. The Russians can still invade all of Ukraine. But to win the war, the Russians would have to hold Ukraine, and they can only do so if the Ukrainian people allow it. This seems increasingly impossible to happen.
Çdo tank rus i shkatërruar dhe çdo ushtar rus i vrarë rrit guximin e ukrainasve për të rezistuar. Dhe çdo ukrainas i vrarë thellon urrejtjen e ukrainasve ndaj pushtuesve. Urrejtja është emocioni më i shëmtuar. Por për kombet e shtypura, urrejtja është një thesar i fshehur. E varrosur thellë në zemër, ajo mund të sigurojë rezistencë për breza. Për të rivendosur perandorinë ruse, Putinit i duhet një fitore relativisht pa gjak që do të çojë në një pushtim relativisht pa urrejte. Duke derdhur gjithnjë e më shumë gjak ukrainas, Putin po sigurohet që ëndrra e tij të mos realizohet kurrë. Nuk do të jetë emri i Mikhail Gorbaçovit i shkruar në certifikatën e vdekjes së perandorisë ruse: do të jetë i Putinit. Gorbaçovi i la rusët dhe ukrainasit të ndiheshin si vëllezër e motra; Putini i ka kthyer në armiq dhe ka siguruar që kombi ukrainas tash e tutje do ta përkufizojë veten në kundërshtim me Rusinë.
Kombet janë ndërtuar në fund të fundit mbi histori. Çdo ditë që kalon shton më shumë histori që ukrainasit do të tregojnë jo vetëm në ditët e errëta që vijnë, por në dekadat dhe brezat që do të vijnë. Presidenti që refuzoi të ikte nga kryeqyteti, duke i thënë SHBA-së se i duhen municion, jo xhiro me makinë; ushtarët nga ishulli që i thanë një luftanijeje ruse "shkoni pi*dhuni"; civilët që u përpoqën të ndalonin tanket ruse duke u dalë para. Kjo është gjëja nga e cila janë ndërtuar kombet. Në planin afatgjatë, këto histori llogariten më shumë se tanket.
Despoti rus duhet ta dijë këtë si të gjithë. Si fëmijë, ai u rrit me tregime për mizoritë gjermane dhe trimërinë ruse në rrethimin e Leningradit. Ai tani është duke prodhuar histori të ngjashme, por duke e vendosur veten në rolin e Hitlerit.
Historitë e trimërisë ukrainase u japin vendosmëri jo vetëm ukrainasve, por gjithë botës. Ata u japin kurajo qeverive të kombeve europiane, administratës amerikane, madje edhe qytetarëve të shtypur të Rusisë. Nëse ukrainasit guxojnë të ndalojnë një tank me duar të zhveshura, qeveria gjermane mund të guxojë t'i furnizojë ata me disa raketa antitank, qeveria amerikane mund të guxojë ta ndalojë Rusinë nga Swift dhe qytetarët rusë mund të guxojnë të demonstrojnë kundërshtimin ndaj kësaj lufte të pakuptimtë.
Ne të gjithë mund të frymëzohemi të bëjmë diçka, qoftë një donacion, të mirëpresim refugjatët ose të ndihmojmë në luftën në internet. Lufta në Ukrainë do të formësojë të ardhmen e të gjithë botës. Nëse tirania dhe agresioni lejohen të fitojnë, të gjithë do të vuajmë pasojat. Nuk ka kuptim të mbetemi vetëm vëzhgues. Është koha për t'u ngritur.
- Written by Yuval Noah Harari, intellectual, historian and professor in the Department of History at the Hebrew University of Jerusalem. He is the author of some of the best-selling books: "Sapiens: A Short History of Mankind", "Homo Deus: A Short History of Tomorrow" and "21 Lessons for the 21st Century".
