English
Health

Si të shmangni depresionin sezonal, sipas ekspertit që e zbuloi atë

Si të shmangni depresionin sezonal, sipas ekspertit që e zbuloi
Foto: Shutterstock

Me afrimin e dimrit, shumë njerëz ndjejnë lodhje, mungesë energjie dhe trishtim të pashpjegueshëm. Kjo gjendje njihet si çrregullimi afektiv sezonal (seasonal affective disorder - SAD), një formë depresioni që shfaqet zakonisht gjatë muajve të ftohtë, kur ditët janë më të shkurtra dhe drita e diellit është e pakët.

Sipas psikiatrit Norman Rosenthal, i cili identifikoi këtë çrregullim në vitet 1980, rreth 5% e amerikanëve vuajnë nga SAD çdo vit. Gratë janë rreth katër herë më të predispozuara për ta përjetuar krahasuar me burrat. Shumica ndjejnë përmirësim të ndjeshëm sapo kthehet pranvera dhe rritet ekspozimi ndaj dritës natyrore.

Simptomat e zakonshme

SAD karakterizohet nga një sërë simptomash që përfshijnë:

- rënie të humorit dhe ndjesi të vazhdueshme trishtimi
- lodhje dhe mungesë motivimi
- gjumë i shtuar gjatë ditës
- dëshirë e fortë për ushqime të ëmbla dhe me karbohidrate
- humbje interesi për aktivitete që dikur sillnin kënaqësi

Ndryshe nga depresioni klasik, këto shenja ndjekin një ritëm sezonal, duke u përkeqësuar në dimër dhe zhdukur në verë.

Shkencëtarët besojnë se mungesa e dritës natyrore është faktori kryesor që shkakton SAD. Drita diellore ndikon drejtpërdrejt në prodhimin e melatoninës dhe serotoninës, dy substanca që rregullojnë gjumin dhe humorin. Kur ditët janë më të errëta, ritmet tona biologjike - të njohura si “ora e brendshme” - prishen, duke çuar në gjendje depresive dhe mungesë energjie.

Këshillat e ekspertit për ta shmangur këtë gjendje

Përdorni terapi me dritë çdo ditë: Rosenthal rekomandon përdorimin e një pajisjeje “light box” me dritë të bardhë, me intensitet rreth 10,000 lux, për 30 minuta çdo mëngjes. Kjo ndihmon në rregullimin e ritmeve të gjumit dhe në përmirësimin e humorit.

Dilni jashtë dhe shijoni dritën natyrore: Edhe në ditë me re, drita natyrore ka efekt pozitiv. Ecjet në mëngjes ose gjatë drekës janë një mënyrë e thjeshtë për të marrë energji dhe për të balancuar prodhimin e melatoninës dhe serotoninës.

Mbani trupin aktiv: Aktiviteti fizik, si ecja, yoga, vrapi apo çfarëdo lloj ushtrimi që ju pëlqen, është një nga mënyrat më të fuqishme për të luftuar simptomat e depresionit sezonal. Lëvizja nxit qarkullimin e oksigjenit.

Meditoni dhe praktikoni ndërgjegjësim (mindfulness): Rosenthal thekson se meditimi i përditshëm ndihmon në reduktimin e stresit dhe në përforcimin e rezistencëns emocionale gjatë muajve të dimrit.

Ruani lidhjet shoqërore: Ndjenja e izolimit shpesh e përkeqëson gjendjen. Përdorni takime, telefonata apo edhe aktivitete të vogla me miqtë për të qëndruar në kontakt me të tjerët.

Kërkoni ndihmë profesionale nëse është e nevojshme: Në raste më të rënda, Rosenthal sugjeron terapi konjitive të sjelljes ose mjekim, gjithmonë nën kujdesin e një specialisti të shëndetit mendor.

Mos humbisni edhe

REELS

Vedat Ademi ka dyzimin e çdo prindi emigrant

Ema Andrea ndau disa reflektime të sinqerta të një nëne për fëmijën e vet, të mbushura me “më fal” e “faleminderit”, duke shprehur përgjegjësi për shqetësimet që mund t’i ketë shkaktuar së bijës. Duke folur për një moment të vështirë në jetët e të dyjave, Ema Andrea falenderoi në mënyrën më prekëse shpëtimtaren e saj, Sarën: “Dhe fjala jote që do të mbart derisa t’i fik sytë në këtë jetë, është e një nate, ku mua më dukej shumë bukur të fluturoja, jo për me i hap sytë, dhe ti the: ‘O ma, akoma s’ke fjetur?’ Unë jam sot këtu me ty prej asaj fjale dhe doja të të thosha, që ta mbyll se…Zoti më dha jetën, ti më mësove ta dua jetën. E midis Zotit edhe teje, unë të zgjedh ty.”

Hapi i parë drejt ëndrrave të mëdha nis këtu! ✨ Më 6 dhjetor, @integral.albania sjell eventin më të rëndësishëm të vitit për arsimin ndërkombëtar. Zbulo mundësi të reja studimi jashtë vendit dhe ndërto të ardhmen që ke ëndërruar. 📚 ℹ️ Për detaje të plota mbi eventin, vizito linkun në stories / highlights.

Konkurrentja e BBVK, Dolce, futet tek shtepia e Grande Fratello

🤔 Ç’mendim keni për këtë deklaratë?

Let the magic begin 🪄🎄 Anabel Advent Calendar ka çdo ditë një surprizë, deri në prag të 2026! 🎅🤫

Dafina Zeqiri i jep lamtumirën e fundit Shpat Kasapit

- Ne e quajmë shportë

Kjo super fshesë nga @smartentry_al bën atë që ti s’ke durim ta bësh: pastron + than + lë gjithçka perfekt, në një lëvizje ✨ Pa zhurmë, pa mundim, pa siklet 👌🏻

Rizo Velovic, shqiptari i parë🇦🇱 në Survivor

How to avoid seasonal depression, according to the expert who discovered it

Si të shmangni depresionin sezonal, sipas ekspertit që e zbuloi
Photo: Shutterstock

As winter approaches, many people feel tired, lack energy, and unexplained sadness. This condition is known as seasonal affective disorder (SAD), a form of depression that typically appears during the colder months, when days are shorter and sunlight is scarce.

According to psychiatrist Norman Rosenthal, who identified the disorder in the 1980s, about 5% of Americans suffer from SAD each year. Women are about four times more likely to experience it than men. Most people experience significant improvement once spring arrives and exposure to natural light increases.

Common symptoms

SAD is characterized by a range of symptoms that include:

- low mood and persistent feelings of sadness
- fatigue and lack of motivation
- increased daytime sleepiness
- strong cravings for sweet and carbohydrate foods
- loss of interest in activities that once brought pleasure

Unlike classic depression, these signs follow a seasonal rhythm, worsening in winter and disappearing in summer.

Scientists believe that a lack of natural light is a major factor in causing SAD. Sunlight directly affects the production of melatonin and serotonin, two substances that regulate sleep and mood. When the days are darker, our biological rhythms - known as our “internal clock” - are disrupted, leading to depressive states and a lack of energy.

Expert advice to avoid this situation

Use light therapy every day: Rosenthal recommends using a white light box, with an intensity of about 10,000 lux, for 30 minutes every morning. This helps regulate sleep rhythms and improve mood.

Get outside and enjoy natural light: Even on cloudy days, natural light has a positive effect. Morning or lunchtime walks are an easy way to get energy and balance the production of melatonin and serotonin.

Keep your body active: Physical activity, such as walking, yoga, running, or any type of exercise you enjoy, is one of the most powerful ways to combat the symptoms of seasonal depression. Movement promotes oxygen circulation.

Meditate and practice mindfulness: Rosenthal emphasizes that daily meditation helps reduce stress and strengthen emotional resilience during the winter months.

Maintain social connections: Feeling isolated often makes the situation worse. Use meetings, phone calls, or even small activities with friends to stay in touch with others.

Seek professional help if necessary: ​​In more severe cases, Rosenthal suggests cognitive behavioral therapy or medication, always under the care of a mental health specialist.

×