Lifestyle

A është vuajtja një virtyt?!

A është vuajtja një virtyt?!
Photo Credit: FLM/ OpenClipArt

Kur mora punën time të parë si kamarier, shefi im këmbënguli që të mos uleshim kurrë gjatë turneve tona 14-orëshe. Edhe kur asnjë klient nuk ishte vërdallë dhe të gjitha detyrat ishin kryer, ne duhej të qëndronim drejt, jo aq shumë sa të preknim një karrige.

Unë dhe kolegët e mi u përpoqëm të argumentonim se pushimi herë pas here do të na lejonte të ishim më produktivë në përgjithësi, veçanërisht pasi kishte mjaft orare boshe. Por ai nuk donte t’ia dinte. Na shpjegonte se nëse njerëzit hynin brenda dhe shihnin se stafi nuk punon, do të kishin një përshtypje të keqe për vendin.

Shefi im nuk është i vetmi që mendon se ka diçka të denjë te mundimi.

Përpjekja/Mundimi si shenjë e vlerës

Në një punim të ri, studiues nga universitetet në Kaliforni dhe British Columbia raportuan një seri studimesh që tregojnë se njerëzit në mënyrë intuitive ia atribuojnë vlerën morale mundimit.

Njerëzit në SHBA, Korenë e Jugut dhe Francë i gjykuan punonjësit si më moralë kur punonin më shumë, edhe nëse përpjekjet shtesë nuk prodhonin më shumë ose nuk sillnin produkte me cilësi më të lartë. Ata gjithashtu i vlerësonin njerëzit që mundoheshin më shumë, si njerëz më të mirë – edhe nëse dikush jepte të njëjtin rezultat pa mundim.

Për shembull, njerëzit preferonin të ndërvepronin me një person që kishte vrapuar disa metra dhe ndihej i rraskapitur, më shumë sesa me dikë që kishte bërë të njëjtin vrap, pa vuajtje.

Këto rezultate i shtohen literaturës së gjatë që sugjerojnë se përpjekja/mundi është e lidhur me konceptet e vlerës.

Në fillim, kjo duket e çuditshme. Nga një këndvështrim racional ekonomik, duhet të preferohen ata që mund të bëjnë të njëjtën punë me më pak përpjekje, sepse janë më të aftë dhe kanë më shumë potencial. Në fakt, pjesëmarrësit e studimit e pranuan këtë duke gjykuar ata që bënin më shumë përpjekje për të njëjtin rezultat si më pak kompetentë, por prapëseprapë i shihnin si më moralë.

Për më tepër, këto rezultate janë të habitshme në një kuptim evolucionar. Përzgjedhja natyrore nuk favorizon tipare të kota. Pse do të ishte kaq e përhapur kjo predispozitë psikologjike për t'i dhënë vlerë sjelljeve joefikase?

Përpjekja si shenjë përkushtimi

Ata që janë më të përkushtuar ndaj një kauze duhet të jenë të gatshëm të bëjnë më shumë përpjekje për të. Prandaj, duke vëzhguar përpjekjet e tyre, ne mund të vlerësojmë diçka më pak të vëzhgueshme: nivelin e tyre të përkushtimit.

Nëpërmjet mundimit, njerëzit sinjalizojnë synimet e tyre bashkëpunuese duke deklaruar gadishmërinë e tyre për të mbështetur traditat, normat dhe idealet e grupit.

Kur intuitat shkojnë keq

Megjithatë, ekziston një paralajmërim. Pavarësisht dobisë, intuitat tona për vlerën e përpjekjes së tyre shpesh mund të na çojnë në rrugë të gabuar. Zbatuar në kontekstin e gabuar, intuitat tona mund të dështojnë. Për shembull, këmbëngulja e shefit tim për t’u “munduar”, kontribuoi në krijimin e një fuqie punëtore të lodhur në mënyrë kronike, të demoralizuar dhe rrjedhimisht, të pakënaqur.

Përshtatur nga Dimitris Xygalata, antropolog dhe shkencëtar konjitiv

REELS

OK!

Emisionin e plotë e gjeni në Youtube/ Andale AL

E kemi mbajtur sekret, por sot sikur kemi qejf t'jua themi! 💕 @greenandprotein.al është vendi që na sjell mëngjesin dhe drekën në zyrë se e kemi zgjedhur si vend të preferuar. Ndonjëherë shkojmë edhe vetë se ka ambient të lezetshëm dhe të qetë. 🥰 Bowls janë yll, lëngjet e frutave, çdo gjë dmth. 🥑

Sa i bukur ky projekti i @unwomenalbania 💕 Gratë fuqizohen, udhëtojnë vetëm, argëtohen dhe zbulojnë histori frymëzuese dhe të pabesueshme nga peshkatarët. Në një udhëtim shumë të bukur në Vlorë ndodhin të gjitha. Love the idea 💡 Bravo! 🙌

U zgjuam me një ndjenjë nostalgjie sot 😌

S'e dimë ne ç'rast ke ti, por dimë ku duhet ta marrësh fustanin! 👗 @la_kune_ ka kaq shumë modele për çdo event, masa S-2XL, super çmime dhe dizajne. Të nderon kudo dmth ✌️

POV: Të bien pantallonat në mes të performancës, por ti je Beyoncé 🔥

Dua Lipa performon këngën e Raffaella Carrà dhe rrëmben zemrat e italianëve ❤️‍🔥

Po ju, keni bërë ndonjëherë takime po aq interesante?! 🤨

Shpresojmë për më të mirën! 🇦🇱❤️‍🔥 Credits: @eja.alb

Is suffering a virtue?!

A është vuajtja një virtyt?!
Photo Credit: FLM/ OpenClipArt

When I got my first job as a waiter, my boss insisted that we never sit down during our 14-hour shifts. Even when no customers were around and all the tasks were done, we had to stand up straight, not so much as to touch a chair.

My colleagues and I tried to argue that taking time off every now and then would allow us to be more productive overall, especially since there were plenty of empty schedules. But he didn't want to know. He explained to us that if people walked in and saw the staff not working, they would have a bad impression of the place.

My boss isn't the only one who thinks there's something worthwhile about the ordeal.

Effort as a sign of worth

In a new paper, researchers from the Universities of California and British Columbia report a series of studies showing that people intuitively attribute moral value to effort.

People in the US, South Korea and France judged employees to be more moral when they worked harder, even if the extra effort did not produce more or yield higher quality products. They also valued people who tried harder as better people—even if someone produced the same result without effort.

For example, people preferred to interact with a person who had run a few meters and felt exhausted, rather than someone who had run the same run without suffering.

These results add to the long literature suggesting that effort is related to concepts of value.

At first, this seems strange. From a rational economic point of view, those who can do the same job with less effort should be preferred because they are more capable and have more potential. In fact, study participants acknowledged this by judging those who put more effort into the same outcome as less competent, but still viewed them as more moral.

Moreover, these results are surprising in an evolutionary sense. Natural selection does not favor useless traits. Why would this psychological predisposition to value inefficient behaviors be so widespread?

Effort as a sign of commitment

Ata që janë më të përkushtuar ndaj një kauze duhet të jenë të gatshëm të bëjnë më shumë përpjekje për të. Prandaj, duke vëzhguar përpjekjet e tyre, ne mund të vlerësojmë diçka më pak të vëzhgueshme: nivelin e tyre të përkushtimit.

Nëpërmjet mundimit, njerëzit sinjalizojnë synimet e tyre bashkëpunuese duke deklaruar gadishmërinë e tyre për të mbështetur traditat, normat dhe idealet e grupit.

Kur intuitat shkojnë keq

Megjithatë, ekziston një paralajmërim. Pavarësisht dobisë së tyre, intuitat tona për vlerën e përpjekjes së tyre shpesh mund të na çojnë në rrugë të gabuar. Zbatuar në kontekstin e gabuar, intuitat tona mund të dështojnë. Për shembull, këmbëngulja e shefit tim për t’u “munduar”, kontribuoi në krijimin e një fuqie punëtore të lodhur në mënyrë kronike, të demoralizuar dhe rrjedhimisht, të pakënaqur.

Adapted by Dimitris Xygalata, anthropologist and cognitive scientist