News

99% e popullsisë në botë thith ajër me cilësi të dobët – Ndikimi në shëndet

99% e popullsisë në botë thith ajër me cilësi të

Pothuajse të gjithë njerëzit në botë thithin ajër që përmban shumë ndotës, tha të hënën Organizata Botërore e Shëndetësisë. Agjencia shëndetësore e OKB-së bëri thirrje për më shumë veprime për të reduktuar përdorimin e karburanteve fosile, të cilat gjenerojnë ndotës që shkaktojnë probleme të frymëmarrjes dhe qarkullimit të gjakut dhe shkaktojnë miliona vdekje të parandalueshme çdo vit.

Të dhënat e reja tregojnë se 99% e popullsisë globale thith ajër që tejkalon kufijtë e cilësisë së ajrit të OBSH-së dhe shpesh është i mbushur me grimca që mund të depërtojnë thellë në mushkëri, të hyjnë në vena dhe arterie dhe të shkaktojnë sëmundje. 

Baza e të dhënave, e cila ka konsideruar tradicionalisht dy lloje të grimcave të njohura si PM2.5 dhe PM10, për herë të parë ka përfshirë matjet në tokë të dioksidit të azotit. Dioksidi i azotit e ka origjinën kryesisht nga djegia e karburantit të krijuar nga njeriu, si për shembull përmes trafikut të automjeteve dhe është më i zakonshmi në zonat urbane. Ekspozimi mund të sjellë sëmundje të frymëmarrjes si astma dhe simptoma si kollë dhe vështirësi në frymëmarrje. Përqendrimet më të larta u gjetën në rajonin lindor të Mesdheut.

“Grimcat, veçanërisht PM2.5, janë të afta të depërtojnë thellë në mushkëri dhe të hyjnë në qarkullimin e gjakut, duke shkaktuar ndikime kardiovaskulare, cerebrovaskulare (goditje në tru) dhe në frymëmarrje,” tha OBSH.

"Bota duhet të përgatitet për ndryshime të mëdha në përpjekje për të frenuar ndotjen e ajrit, duke përfshirë përdorimin e automjeteve elektrike, largimin e karburanteve fosile, përdorimin e energjisë së gjelbër dhe ndarjen e llojeve të mbetjeve," tha Anumita Roychowdhury, një eksperte e ndotjes së ajrit në Qendrën për Shkencën dhe Mjedisin, një organizatë kërkimore në Nju Delhi.

burimet: Euronews, Clean Air Fund

REELS

OK!

Emisionin e plotë e gjeni në Youtube/ Andale AL

E kemi mbajtur sekret, por sot sikur kemi qejf t'jua themi! 💕 @greenandprotein.al është vendi që na sjell mëngjesin dhe drekën në zyrë se e kemi zgjedhur si vend të preferuar. Ndonjëherë shkojmë edhe vetë se ka ambient të lezetshëm dhe të qetë. 🥰 Bowls janë yll, lëngjet e frutave, çdo gjë dmth. 🥑

Sa i bukur ky projekti i @unwomenalbania 💕 Gratë fuqizohen, udhëtojnë vetëm, argëtohen dhe zbulojnë histori frymëzuese dhe të pabesueshme nga peshkatarët. Në një udhëtim shumë të bukur në Vlorë ndodhin të gjitha. Love the idea 💡 Bravo! 🙌

U zgjuam me një ndjenjë nostalgjie sot 😌

S'e dimë ne ç'rast ke ti, por dimë ku duhet ta marrësh fustanin! 👗 @la_kune_ ka kaq shumë modele për çdo event, masa S-2XL, super çmime dhe dizajne. Të nderon kudo dmth ✌️

POV: Të bien pantallonat në mes të performancës, por ti je Beyoncé 🔥

Dua Lipa performon këngën e Raffaella Carrà dhe rrëmben zemrat e italianëve ❤️‍🔥

Po ju, keni bërë ndonjëherë takime po aq interesante?! 🤨

Shpresojmë për më të mirën! 🇦🇱❤️‍🔥 Credits: @eja.alb

99% of the world's population breathes poor quality air - Impact on health

99% e popullsisë në botë thith ajër me cilësi të

Almost all people in the world breathe air that contains a lot of pollutants, the World Health Organization said on Monday. The UN health agency called for more action to reduce the use of fossil fuels, which generate pollutants that cause breathing and circulatory problems and cause millions of preventable deaths each year.

New data show that 99% of the global population inhales air that exceeds WHO air quality limits and is often filled with particles that can penetrate deep into the lungs, enter veins and arteries, and cause disease. 

The database, which has traditionally considered two types of particles known as PM2.5 and PM10, has for the first time included ground measurements of nitrogen dioxide. Nitrogen dioxide originates mainly from the combustion of man-made fuel, such as through vehicle traffic, and is most common in urban areas. Exposure can lead to respiratory illnesses such as asthma and symptoms such as coughing and difficulty breathing. The highest concentrations were found in the eastern Mediterranean region.

"Particles, especially PM2.5, are able to penetrate deep into the lungs and enter the bloodstream, causing cardiovascular, cerebrovascular (stroke) and respiratory effects," the WHO said.

"The world needs to prepare for major changes in an effort to curb air pollution, including the use of electric vehicles, the removal of fossil fuels, the use of green energy and the separation of waste types," said Anumita Roychowdhury, an expert on air pollution at the Center for Science and Environment, a research organization in New Delhi.

sources: Euronews, Clean Air Fund